Dự án Tổ hợp trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ ở cầu Vĩnh Tuy tại phường Long Biên, quận Long Biên do Công ty CP Xây dựng Sông Hồng làm chủ đầu tư đã được UBND thành phố giao đất tại Quyết định số 4821/QĐ-UBND ngày 30/9/2010 và được UBND thành phố phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất tại Quyết định số 208/QĐ-UBND ngày 12.1.2011; Chủ đầu tư đã nộp tiền sử dụng đất vào ngân sách nhà nước.
Năm 2019 - 2020, Dự án được UBND thành phố chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với thửa đất diện tích 7.706 m² và được UBND thành phố điều chỉnh nội dung giao đất tại Quyết định số 2202/QĐ-UBND ngày 29.5.2020. Tại Quyết định giao đất điều chỉnh, UBND thành phố chỉ đạo Công ty CP Xây dựng Sông Hồng liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để xác định giá thu tiền sử dụng đất bổ sung do dự án điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng.
Đoàn thanh tra đã làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Cục Thuế Hà Nội, UBND quận Long Biên, Công ty CP Xây dựng Sông Hồng - Chủ đầu tư và Công ty CP Định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam (VVFC) - đơn vị tư vấn xác định giá đất và tiến hành kiểm tra, xác mình trực tiếp các nội dung, qua đó chỉ rõ:
Ngày 16.6.2020, Sở Tài nguyên và Môi trường có Quyết định số 712/QĐ- STNMT-VP chỉ định Công ty CP Định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam (VVFC) là đơn vị tư vấn xác định giá đất đối với dự án và ký hợp đồng kinh tế về việc tư vấn định giá đất số 61603/HĐKT-VVFC.
Trong hợp đồng kinh tế có quy định rõ đơn vị tư vấn có trách nhiệm hoàn thành Chứng thư định giá đất, bàn giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường theo đúng quy định tại Quyết định số 74/2014/QĐ-UBND ngày 2.10.2014 của UBND thành phố (điểm 6-2 khoản 1 Điều 4 quy định: Tổ chức tư vấn định giá đất hoàn thành chứng thư định giá trong thời hạn không quá 8 ngày làm việc kể từ ngày ký hợp đồng với Sở Tài nguyên và Môi trường
Từ tháng 6.2020 đến ngày 24.4.2022, Sở Tài nguyên và Môi trường không có văn bản đôn đốc đơn vị tư vấn thực hiện hợp đồng; từ ngày 25.4.2022 đến thời điểm thanh tra (tháng 9.2023), Sở Tài nguyên và Môi trường đã có 9 văn bản đôn đốc đơn vị tư vấn thực hiện hợp đồng, nhưng đơn vị tư vấn chưa hoàn hành chứng thư định giá đất.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính và Công ty CP Định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam, việc đơn vị tư vấn chậm thực hiện hợp đồng là do 2 nguyên nhân khách quan: Do ảnh hưởng của địch Covid- 19 và thực hiện giãn cách thời gian dài 2,5 năm (từ năm 2020 - 3.2022) nên công tác xác định giá đất gặp nhiều khó khăn; Do vướng mắc về chính sách định giá đất đối với trường hợp được giao đất có cả phần sân đường, hạ tầng kỹ thuật (dưới có tầng hầm mở rộng).
Tuy nhiên, các đơn vị không cung cấp được hồ sơ, tài liệu, báo cáo và căn cứ pháp lý chứng minh; do đó Thanh tra thành phố không có cơ sở xem xét, đánh giá.
Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường có báo cáo: thời hạn thực hiện hợp đồng theo quy định tại Quyết định số 74/2014/QĐ-UBND ngày 2.10.2014 của UBND thành phố chưa phù hợp với tình hình thực tế.
Như vậy, việc đơn vị tư vấn không hoàn thành, bàn giao chứng thư định giá cho Sở Tài nguyên và Môi trường theo đúng hợp đồng đã ký kết là nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm tính tiền sử dụng đất đối với dự án. Cơ quan thanh tra chỉ rõ, trách nhiệm thuộc về đơn vị tư vấn.
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thiếu kiểm tra, đôn đốc, không kịp thời áp dụng các biện pháp theo thẩm quyền để xử lý hoặc báo cáo UBND thành phố chỉ đạo xử lý hành vi vi phạm hợp đồng của đơn vị tư vấn, dẫn đến hồ sơ xác định giá đất bị chậm trễ.
Với những hạn chế, tồn tại trên, Thanh tra thành phố kiến nghị UBND thành phố giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với tập thể, cá nhân trong việc thiếu kiểm tra, đôn đốc, xử lý hoặc báo cáo UBND thành phố chỉ đạo xử lý việc đơn vị tư vấn chậm thực hiện hợp đồng tư vấn định giá đất.
Đồng thời, thông báo chấm dứt hợp đồng kinh tế số 61603/HĐKT-VVFC ngày 16.6.2020 với Công ty CP Định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam; lựa chọn, ký hợp đồng tư vấn định giá đất với đơn vị khác; xây dựng phương án giá đất cụ thể, báo cáo, lấy ý kiến của hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thành phố theo quy định pháp luật.
