Phát biểu tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức sáng 11.1, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chỉ rõ, đến nay, đất nước đã đi qua 1/3 chặng đường thực hiện Chiến lược 10 năm, hơn nửa chặng đường thực hiện Kế hoạch 5 năm theo các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội.
Trong năm 2023, bối cảnh, tình hình thế giới đã tác động không nhỏ, trong cả trước mắt và lâu dài đến nền kinh tế của cả nước và các địa phương. Song, chúng ta đã có những thành tựu nổi bật.
Quy mô, tiềm lực của nền kinh tế không ngừng được nâng lên, tăng trưởng được thúc đẩy trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Tăng trưởng năm 2023 đạt 5,05% mặc dù chưa đạt mục tiêu đề ra, nhưng cũng thuộc nhóm các nước có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới và khu vực.
Dù vậy, theo ông Dũng, 2023 là năm thứ 3 liên tiếp tăng trưởng dưới mục tiêu bình quân chung Kế hoạch 5 năm (6,5 - 7%) và Chiến lược 10 năm (khoảng 7%). GDP bình quân đầu người năm 2023 chỉ đạt 4.284 USD, cách khá xa mục tiêu đến năm 2025 đạt khoảng 4.700 - 5.000 USD. “Đạt mục tiêu tăng trưởng 5 năm là nhiệm vụ vô cùng khó khăn”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thừa nhận.
Cùng với đó, công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước còn chậm, chưa theo kịp yêu cầu đặt ra của xu hướng phát triển toàn cầu và phát triển đất nước. Chúng ta đã không hoàn thành mục tiêu của Đại hội Đảng XII là trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại đến năm 2020.
Các yếu tố nền tảng về thể chế, nguồn nhân lực chất lượng cao, công nghệ… còn thấp so với yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đặt ra. Năng lực nội tại, tính tự chủ của nền kinh tế chưa cao. Tốc độ tăng năng suất lao động còn thấp (mục tiêu bình quân 5 năm khoảng 6,5%), chênh lệch năng suất lao động so với các nước trong khu vực và thế giới còn lớn. Các ngành công nghiệp nền tảng, công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn vẫn chậm phát triển so với yêu cầu đặt ra.
Nguồn vốn cho nền kinh tế vẫn chủ yếu là vốn tín dụng, nhưng hệ thống ngân hàng vẫn còn những vấn đề cần giải quyết, nhất là việc xử lý các ngân hàng yếu kém, ngân hàng “0” đồng. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp mặc dù được cải thiện nhưng còn khó khăn.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp nhà nước chưa khẳng định được vị trí, vai trò chủ đạo, sứ mệnh dẫn dắt, tiên phong trong những lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế. Phát triển doanh nghiệp nội địa, doanh nghiệp dân tộc, tổ chức kinh tế hợp tác còn nhiều thách thức; còn thiếu những tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.
Mặc dù trong nhiều năm qua, nước ta là điểm sáng toàn cầu trong thu hút FDI, nhưng liên kết giữa khu vực FDI và doanh nghiệp trong nước còn yếu, thiếu gắn kết, chưa thúc đẩy mạnh mẽ chuyển giao công nghệ và cải thiện vị trí trong các chuỗi giá trị toàn cầu…
“Trong khó khăn luôn có cơ hội, nếu biết chớp thời cơ, thì thách thức có thể trở thành động lực cho sự phát triển của đất nước trong tình hình mới. Điều đó cần sự kết tinh sức sáng tạo, sức mạnh đoàn kết, sự nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục của cả hệ thống chính trị”, người đứng đầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư tin tưởng.
Với vai trò là cơ quan tham mưu tổng hợp, toàn ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê xác định phương châm “Hội tụ trí tuệ - Hướng tới tương lai”, không chỉ thụ động nghiên cứu, tìm phương án ứng phó, mà phải chủ động nắm bắt thời cuộc, nhanh nhạy, linh hoạt và bản lĩnh để tranh thủ cơ hội phát triển, tìm ra hướng đi mới, động lực mới để hiện thực hóa khát vọng phát triển đến năm 2030 và năm 2045 Đại hội Đảng XIII đã đặt ra.
“Toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành phải nỗ lực hơn nữa, đổi mới hơn nữa, trí tuệ và bản lĩnh hơn nữa để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị.
