Giải thưởng Xóa mù chữ - Phổ biến tri thức của Thư viện Quốc hội Mỹ - thư viện lớn nhất thế giới - ra đời năm 2013 nhằm nâng cao nhận thức của công chúng về tầm quan trọng của văn hóa đọc trong việc thúc đẩy khả năng biết chữ của mọi người. Đây được coi là một trong những quyền giáo dục cơ bản của con người và là nền tảng đầu tiên quan trọng nhất của học tập suốt đời.
Giải thưởng cũng hướng tới công nhận và tôn vinh những thành tựu và đóng góp to lớn của các tổ chức không hoạt động vì lợi nhuận trong khuyến đọc, khuyến học và nâng cao dân trí; qua đó khuyến khích gia tăng hợp tác giữa các tổ chức có chung sứ mệnh nhằm thúc đẩy cơ hội giáo dục bình đẳng cho mọi người, vì sự phát triển của cộng đồng, quốc gia và nhân loại.
Chương trình Tủ sách Nhân ái và Ngôi nhà Trí tuệ được vinh danh vì nỗ lực kiến tạo hệ sinh thái đọc sách và học tập suốt đời, góp phần tạo nên những thế hệ công dân toàn cầu có đầy đủ trí tuệ và lòng nhân ái.
Tính đến thời điểm hiện tại, với mạng lưới 19.681 tủ sách (hơn 1,1 triệu cuốn sách) ở hơn 3.000 trường học và cộng đồng dân cư, chương trình Tủ sách Nhân ái không chỉ huy động nguồn lực tài chính, nhân lực để tuyển chọn, phân loại, đóng gói và trao tặng nguồn sách chất lượng tới người đọc mà còn tư vấn cho các trường học và địa phương về: cách thức khai thác tối đa các không gian đọc sách; đo lường thời gian đọc sách mỗi ngày của học sinh; thúc đẩy các chính sách khuyến đọc; cách thức tổ chức các hoạt động đọc sách và trải nghiệm.
Chương trình Tủ sách Nhân ái đã tạo cơ hội tiếp cận thư viện, đọc sách chất lượng cho hơn 2,2 triệu độc giả ở 60/63 tỉnh, thành phố tại Việt Nam và Trường Tiểu học Thống nhất, TP Kayson Phomvihane, tỉnh Savannakhet của Lào; góp phần chuyển dịch và sắp xếp lại hệ thống thư viện/tủ sách để bảo đảm phục vụ tiện lợi nhất cho người dân và trẻ em những nơi có điều kiện khó khăn.
Đồng thời, chương trình cũng tạo nên làn sóng chia sẻ tri thức rộng rãi trong xã hội: học sinh góp sách cho trường học, phụ huynh góp sách cho tủ sách lớp học của con, cựu học sinh góp sách tặng trường cũ, học sinh thành phố góp sách tặng học sinh nông thôn, doanh nghiệp tặng sách cho cộng đồng…
Bên cạnh đó, với hệ thống 151 không gian học tập cộng đồng tại 6 quốc gia (Việt Nam, Malaysia, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Mỹ), Ngôi nhà Trí tuệ đã kiến tạo hệ sinh thái học tập suốt đời rộng khắp chất lượng và bình đẳng cho hàng triệu trẻ em và người dân.
Ngôi nhà Trí tuệ mang đến nhiều hoạt động đa dạng và hữu ích cho cộng đồng như: thư viện, lớp học miễn phí về nhiều môn học cần thiết cho cuộc sống (đặc biệt là tiếng Anh, phương pháp học tập và kỹ năng sống); giao lưu văn hóa - giáo dục với các học giả, giảng viên, chuyên gia tình nguyện trong nước và thế giới; câu lạc bộ thể thao, nghệ thuật, võ thuật; “bảo tàng” văn hóa địa phương; giáo dục STEM; trại hè trải nghiệm…
Giải thưởng của Thư viện Quốc hội Mỹ là sự ghi nhận và khích lệ đối với nỗ lực của những người sáng lập và điều hành chương trình cũng như hàng nghìn tình nguyện viên, nhà tài trợ… trong và ngoài nước đã chung tay góp sức suốt 7 năm qua, để những hạt mầm trí tuệ và nhân ái được gieo khắp đất nước Việt Nam và vươn ra thế giới.
"Chúng tôi rất vui khi nhận tin Tủ sách Nhân ái và Ngôi nhà Trí tuệ được Thư viện Quốc hội Mỹ trao giải thưởng danh giá này. Giải thưởng sẽ giúp lan tỏa tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu và việc thực thi những hoạt động ý nghĩa của chương trình suốt nhiều năm qua ra toàn thế giới. Được công nhận và vinh danh ở quy mô quốc tế bởi một tổ chức văn hóa và giáo dục uy tín, danh tiếng bậc nhất thế giới cũng khẳng định thêm giá trị của chương trình; góp phần làm cho hình ảnh Việt Nam đẹp thêm trong mắt bạn bè quốc tế. Chương trình hy vọng sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình tới nhiều nước, đặc biệt là các quốc gia khó khăn", anh Nguyễn Anh Tuấn - nhà sáng lập chương trình Tủ sách Nhân ái và Ngôi nhà Trí tuệ chia sẻ.
Lễ trao Giải thưởng Xóa mù chữ - Phổ biến tri thức năm 2023 sẽ được tổ chức tại trụ sở Thư viện Quốc hội Mỹ, Washington D.C, Mỹ, vào ngày 18.10.2023. Đại diện Chương trình Tủ sách Nhân ái và Ngôi nhà Trí tuệ sẽ tham dự và có bài phát biểu tại Lễ trao giải; đồng thời tham gia hoạt động trưng bày, giới thiệu về chương trình tới bạn bè quốc tế.
