Chính sách tiền tệ, tài khóa năm 2010: Mục tiêu hàng đầu là chống nguy cơ lạm phát cao

Năm 2010, kinh tế nước ta đã khắc phục được đà suy thoái nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố gây bất ổn vĩ mô.

Yếu tố bất ổn dễ nhận thấy là nguy cơ lạm phát cao quay trở lại do độ trễ của lượng cung tiền khá lớn được Nhà nước bơm vào thị trường trong các năm 2008-2009 để thực hiện các giải pháp phục hồi tăng trưởng kinh tế. Tiếp đến là nguy cơ thâm hụt cán cân thanh toán, mà một trong những nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng nhập siêu. Trong năm 2008, quy mô nhập siêu của nước ta lên tới 17,5 tỷ USD, và năm 2009 nhập siêu khoảng 12 tỷ USD. Cùng với nguy cơ tái lạm phát cao, nếu tỷ lệ nhập siêu tiếp tục tăng cao trong năm nay sẽ dẫn đến tình trạng lạm phát kép, tức là vừa lạm phát trong nước, vừa nhập khẩu lạm phát. Một rủi ro tiềm ẩn khác trong chính sách tiền tệ là tính thanh khoản của các ngân hàng thương mại tại thời điểm này đang được cho là có vấn đề do các ngân hàng thương mại thiếu vốn có thể chạy đua nâng cao lãi suất để huy động vốn. Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cảnh báo nguy cơ bất ổn vĩ mô do mức huy động đầu tư quá cao so với GDP. Tỷ lệ tổng vốn đầu tư/GDP những năm gần đây đều chiếm tới hơn 40%. Riêng năm 2009 là khoảng 43%. Trong khi đó, tỷ lệ tích luỹ của nền kinh tế chỉ đạt khoảng 30%. Sự mất cân đối này cho thấy hiệu quả đầu tư và sử dụng các nguồn vốn phát triển KT-XH rất thấp, gia tăng sức ép về bội chi ngân sách, lạm phát...

Những nguy cơ nêu trên thực chất là hệ quả tất yếu của việc thực hiện các chính sách tiền tệ, tài khóa để đối phó với khủng hoảng trong năm 2008-2009. Điều quan trọng là, chính sách tài chính tiền tệ, chính sách tài khóa năm 2010 nên như thế nào để có thể ngăn chặn được các rủi ro tiềm ẩn này; đồng thời tạo điều kiện để nền kinh tế phát triển ổn định, lành mạnh trong bối cảnh hậu suy giảm. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa năm nay cần đạt được mục tiêu đầu tiên là chống nguy cơ lạm phát cao quay trở lại. Phó giám đốc chương trình giảng dạy Fullright Vũ Thành Tự Anh cho rằng, không nhất thiết cứ có nguy cơ lạm phát là phải thực hiện ngay các biện pháp thắt chặt chính sách tiền tệ mà quan trọng hơn là cần điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt. Ví dụ như việc các ngân hàng thương mại đang có vấn đề về thanh khoản, thì Ngân hàng Nhà nước cần can thiệp bằng các biện pháp mang tính thị trường để giảm bớt căng thẳng cho các ngân hàng thương mại.

Về điều hành tỷ giá, các chuyên gia kinh tế nhấn mạnh: điều hành tỷ giá cần phải hết sức linh hoạt. Cần kiểm soát chặt chẽ thị trường ngoại tệ tự do và tăng cường các biện pháp thông tin, tuyên truyền nhằm ổn định tâm lý thị trường. Bên cạnh đó, cần minh bạch hóa các thông tin về cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối... Nếu  vẫn thấy có chênh lệch tỷ giá đáng kể giữa thị trường tự do và tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước công bố, thì Ngân hàng Nhà nước cần phải có động thái can thiệp và điều chỉnh kịp thời. Một điểm đáng lưu ý nữa là cần khắc phục tình trạng bội chi ngân sách cao. Thực hiện các giải pháp đồng bộ để nâng cao hiệu quả đầu tư, trong đó, cần tập trung vốn đầu tư phát triển của nhà nước cho các dự án, công trình có hiệu quả, có khả năng hoàn thành đưa vào sử dụng sớm trong năm 2010 – 2011, thay vì mở rộng đầu tư trong bối cảnh khan hiếm vốn, tỷ lệ vốn đầu tư trên GDP cao và hệ số ICOR cao. Chuyên gia Vũ Thành Tự Anh cho rằng, cần thận trọng với các dự án đồ sộ và hoành tráng trong năm 2010 vì khả năng huy động vốn và thu xếp vốn cho các dự án này chưa thực sự chắc chắn. Hạn chế chi ngân sách dàn trải, tập trung vào các khoản chi cần thiết nhất, đặc biệt là chi cho mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội. Về lâu dài, nhất thiết phải tiến hành tái cơ cấu đầu tư. Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính cũng đề xuất, phải kiểm soát chặt chẽ việc thành lập các công ty chứng khoán, các ngân hàng, các công ty bảo hiểm vì thực tế, việc có quá nhiều công ty chứng khoán thời gian qua đã dẫn đến tình trạng cạnh tranh thiếu lành mạnh, có công ty chứng khoán cho vay đầu tư bằng 200% đến 300% để thu hút các nhà đầu tư giao dịch tại công ty mình, gây méo mó thị trường chứng khoán.

Thị trường

Hàng ngàn hộp sữa bột giả mang nhãn hiệu Sure IQ bị cơ quan Công an thu giữ.
Thị trường

Sữa giả và khoảng trống

Một đường dây chuyên sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lớn vừa bị lực lượng chức năng triệt phá, gây chấn động dư luận. Theo điều tra ban đầu, nhóm đối tượng đã lợi dụng sự lỏng lẻo trong kiểm soát thị trường, đưa sữa giả đi tiêu thụ tại nhiều địa phương. Rõ ràng, đang có những khoảng trống trong quản lý cần được điều chỉnh để bảo vệ người tiêu dùng.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Tất cả cho dịp lễ

Dịp nghỉ lễ 30.4 - 1.5 sắp tới, nhu cầu đi lại và du lịch của người dân dự báo sẽ tăng mạnh. Ngành vận tải và du lịch đã triển khai kế hoạch tăng cường chuyến bay, tàu hỏa, cùng với các hoạt động vui chơi giải trí, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng và bảo đảm một kỳ nghỉ lễ an toàn, tiện nghi, ấn tượng.

OMODA&JAECOO: Tăng tốc toàn cầu trong kỷ nguyên xe năng lượng mới
Thị trường

OMODA&JAECOO: Tăng tốc toàn cầu trong kỷ nguyên xe năng lượng mới

Triển lãm ô tô quốc tế Thượng Hải 2025 quy tụ nhiều thương hiệu oto lớn đến từ 26 quốc gia. Một trong những thương hiệu được quan tâm nhất tại Triển lãm là OMODA&JAECOO. Tại đây hãng giới sản phẩm NEV gồm hai mẫu hybrid C7 SHS và C5 SHS, cùng mẫu xe điện J5 BEV. Qua đó, OMODA&JAECOO tiếp tục khẳng định tầm nhìn "Born Global, Born NEV" - sinh ra để toàn cầu hóa và tiên phong trong lĩnh vực xe năng lượng mới.

Vietbank triển khai gói vay siêu ưu đãi 0% lãi suất và ưu đãi vay mua nhà
Thị trường

Vietbank triển khai gói vay siêu ưu đãi 0% lãi suất và ưu đãi vay mua nhà

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang có nhiều biến động khó lường như tăng trưởng toàn cầu chậm lại, rủi ro lạm phát gia tăng do căng thẳng thương mại toàn cầu sau khi Tổng thống Mỹ công bố sắc thuế ở nhiều quốc gia,… thị trường tín dụng Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu phục hồi mạnh mẽ ngay trong quý I.2025.

Chính thức đưa vào vận hành hệ thống KRX từ ngày 5.5.2025
Thị trường

Chính thức đưa vào vận hành hệ thống KRX từ ngày 5.5.2025

Được sự thống nhất, chấp thuận của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc đưa vào vận hành Hệ thống công nghệ thông tin mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam (Hệ thống KRX), Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) đã có thông báo chính thức về việc đưa vào vận hành Hệ thống công nghệ thông tin mới kể từ ngày 5.5.2025.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Ngành điều tăng tốc mở cửa thị trường trước thách thức thuế quan

Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Bạch Khánh Nhựt cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu trên 4,5 tỷ USD năm nay trong bối cảnh gặp thách thức từ thị trường Mỹ, ngành sẽ tập trung vào ba trụ cột là chất lượng; đa dạng hóa thị trường; và tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác thị trường mới.

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025
Thị trường

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025

Festival Phở 2025, sự kiện ẩm thực đặc sắc tôn vinh món phở – linh hồn của văn hóa Việt diễn ra từ ngày 18 đến 20.4.2025 tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội. Mang chủ đề “Tinh hoa Phở Việt – Di sản trong kỷ nguyên số”, lễ hội không chỉ là hành trình khám phá hương vị phở mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về giá trị văn hóa của món ăn này trong thời đại mới.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Cải thiện chất lượng giống, đưa cá rô phi thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực

Bên cạnh cá tra (sản phẩm cá thịt trắng chủ lực), Việt Nam cũng xuất khẩu cá rô phi sang nhiều thị trường trên thế giới song sản lượng và giá trị còn khá khiêm tốn. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, để đưa cá rô phi trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực sau tôm và cá tra, cần đầu tư nghiên cứu và phát triển giống nội địa, giống chất lượng cao.

Toàn cảnh Hội thảo
Kinh tế

Củng cố nội lực ứng phó với thuế đối ứng

Tại Hội thảo "Thuế đối ứng của Mỹ và ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18.4, các chuyên gia cho rằng, trong nguy có cơ, các doanh nghiệp cần chủ động chuyển đổi và nâng cao sức chống chịu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và chuỗi cung ứng...

Ảnh minh họa
Kinh tế

Dệt may nỗ lực thích ứng với chính sách thuế mới

Thị trường Mỹ chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam, bất kỳ biến động chính sách nào từ quốc gia này đều tác động đến toàn ngành. Trong bối cảnh hai nước đang đàm phán về thuế đối ứng, các doanh nghiệp dệt may đang nỗ lực thích ứng bằng cách đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa nguồn cung, xanh hóa sản xuất…

Ảnh minh họa
Thị trường

Cơ hội trong thách thức thương mại

Việc Mỹ áp thuế 145% lên hàng Trung Quốc buộc nước này phải chuyển hướng xuất khẩu thủy sản, tạo áp lực cạnh tranh lớn tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để thủy sản Việt Nam mở rộng thị phần, nếu kịp thời thích ứng, nâng cao chất lượng, kiểm soát xuất xứ và đa dạng hóa thị trường.