Là người thứ hai đăng đàn sau Giám đốc Sở KH- ĐT, Giám đốc NHNN chi nhánh Bắc Giang Tô Thị Hậu mất chừng hơn chục phút đọc phần trả lời chất vấn bằng văn bản. Hai vấn đề cử tri và đại biểu đặt ra là doanh nghiệp khó vay vốn và hoạt động thu đổi ngoại tệ của các cửa hàng tư nhân không được quản lý chặt, quả thực đang là cái khó chung của cả nước, đúng như bà Hậu nhấn mạnh trong mỗi câu trả lời. Nhưng ở cấp độ địa phương, những giải pháp bà Hậu đưa ra chưa cho thấy một “cửa sáng”. Chẳng hạn, bà Hậu cho biết sẽ thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, NHNN tỉnh cũng sẽ thường xuyên kiểm tra cửa hàng thu đổi ngoại tệ bất hợp pháp (chưa được NHNN tỉnh cấp phép), nếu phát hiện sẽ xử lý nghiêm. Tuy nhiên, ngay sau đó bà Hậu thừa nhận việc kiểm tra để phát hiện sai phạm không phải là dễ. Một khi cơ quan chuyên môn đã “bó tay” thì việc trông chờ người dân phát giác, báo cáo cho cơ quan bảo vệ pháp luật- giải pháp thứ 4 trong báo cáo của bà Hậu- rất có thể là không khả thi.
Đã có một cánh tay giơ lên sau câu hỏi “có vị nào chất vấn Giám đốc NHNN tỉnh sau phần trả lời bằng văn bản nữa không” của Chủ tọa kỳ họp Phó chủ tịch HĐND tỉnh Ngô Trọng Vịnh. Nữ đại biểu của huyện Lục Ngạn nêu: ở xã Tân Sơn, Lục Ngạn có hiện tượng sau khi Ngân hàng Trung ương điều chỉnh tăng lãi suất cho vay, cán bộ ngân hàng địa phương đã bắt bà con ký một hợp đồng vay mới với mức lãi suất mới cao hơn để thay thế cho hợp đồng vay bà con đã ký kết trước khi điều chỉnh lãi suất.
Về nguyên tắc và theo Bộ luật Dân sự, hợp đồng đã ký như thế nào thì phải thực hiện đúng như vậy. Những thay đổi điều khoản trong hợp đồng phải do hai bên thỏa thuận. Thừa nhận điều này, bà Hậu nói sẽ xem xét đội ngũ cán bộ tín dụng, nếu hai bên đã thỏa thuận thì không vấn đề gì, nếu cán bộ tín dụng ép bà con là sai. Khẳng định của bà Hậu làm hội trường xôn xao. Thoáng tiếng một đại biểu: Lấy đâu ra chuyện thỏa thuận! Nhưng thật tiếc là không đại biểu nào truy vấn đến cùng xem sau khi kiểm tra cán bộ tín dụng nếu phát hiện họ đã ép buộc bà con thì NHNN tỉnh xử lý cán bộ của mình ra sao và ứng xử như thế nào với các hợp đồng mới bà con đã ký?
Phải đến phần trả lời chất vấn của Giám đốc Sở Điện lực Mai Trung Thủy, nỗi nuối tiếc đó mới bớt đi phần nào. Sau phần trả lời bằng văn bản về nguyên nhân của tình trạng cắt điện đột xuất, không thông báo trước trên diện rộng và trong khoảng thời gian dài để đại biểu, cử tri hiểu và thông cảm với những khó khăn của ngành điện, ông Thủy nhận được câu hỏi chất vấn trực tiếp từ 2 nữ đại biểu huyện Việt Yên và Tân Yên.
Một khoảng lặng bao trùm khi nữ đại biểu huyện Việt Yên cho biết có trường hợp bị cắt điện, bà con nộp tiền cho tổ chức mua bán điện thì được đóng điện trở lại. Một mặt lý giải rằng, có thể do bà con nợ tiền điện nên bị cắt, khi đóng tiền thì được cung cấp điện bình thường, ông Thủy cũng hứa sẽ nghiêm túc xem xét lại và ý thức rằng, nếu Sở quản lý tốt, giữ vững kỷ cương thì chắc chắn tiêu cực sẽ giảm và phục vụ bà con tốt hơn. Hài lòng với câu trả lời của Giám đốc Sở Điện lực, nữ đại biểu huyện Việt Yên đã cung cấp một địa chỉ cụ thể để Sở Điện lực trực tiếp kiểm tra là thôn Thượng Bói, xã Thượng Liên, Việt Yên và đề nghị Sở có văn bản trả lời cử tri.
Ông Thủy là người nhận được nhiều câu hỏi chất vấn nhất từ các đại biểu trong kỳ họp này của HĐND Bắc Giang. Một số câu hỏi cử tri gửi tới kỳ họp thông qua đường dây nóng đã được Chủ tọa kỳ họp chuyển đến các vị lãnh đạo sở, ngành còn lại để trả lời luôn. Dẫu vậy, phần trả lời chất vấn vẫn lặng và kém hấp dẫn, một phần vì thiếu những câu hỏi chất vấn trực tiếp của đại biểu.
Phiên chất vấn và trả lời chất vấn khép lại bằng phát biểu sáng rõ, mạch lạc cả về trách nhiệm và các giải pháp khắc phục khó khăn nhằm thúc đẩy tăng trưởng của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang. Việc mời Chủ tịch UBND thành phố, Chủ tịch UBND huyện đến dự kỳ họp và trả lời chất vấn nếu có câu hỏi liên quan cũng tạo ra hiệu quả đáng kể. Song niềm tiếc nuối thì vẫn còn đọng lại! Phiên chất vấn hẳn sẽ sôi động và có sức nặng- một yếu tố chứng tỏ hiệu lực của HĐND- nếu các đại biểu có nhiều hơn những câu chất vấn trực tiếp và khi đưa ra một vấn đề thì sẽ đi tới cùng bản chất sự việc.
Vẫn biết đại biểu có những ràng buộc khó nói, nhưng không gì ngăn cản được hy vọng về tinh thần dũng cảm chính trị của đại biểu đủ để vượt qua các xung đột lợi ích.
Đã có thể có cao trào, nhưng lại vuột mất. Tiếc. Thật đứt ruột vì tiếc!
Ban hành các chính sách an sinh xã hội đặc thù
Để phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Bình Dương hoàn thành các chỉ tiêu về an sinh xã hội, tỉnh sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách an sinh xã hội theo hướng bảo đảm triển khai các chính sách của Trung ương, đồng thời ban hành các chính sách đặc thù phù hợp của tỉnh; tiếp tục hoàn thiện hệ thống trợ giúp xã hội; triển khai đồng bộ các chính sách an sinh xã hội…