Cung cấp các dịch vụ thiết yếu
Trung tâm Dịch vụ một cửa(Ngôi nhà Ánh Dương) đầu tiên được thành lập tại Quảng Ninh tháng 4.2020 thông qua dự án “Xây dựng mô hình ứng phó với bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái tại Việt Nam” do Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tài trợ, giai đoạn 2017 - 2021 với tổng kinh phí là 2,5 triệu USD.
Trong năm 2022, có thêm 3 Ngôi nhà Ánh Dương được thành lập tại Thanh Hóa, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh với sự hỗ trợ tài chính từ Chính phủ Nhật Bản. Các chi phí vận hành sau đó được chi trả bằng nguồn tài trợ từ Chính phủ Australia.
Ngôi nhà Ánh Dương cung cấp các dịch vụ thiết yếu, toàn diện và tích hợp cho phụ nữ và trẻ em gái đang bị hoặc có nguy cơ bị bạo lực trên cơ sở giới và bạo lực gia đình. Ngôi nhà Ánh Dương cung cấp nhiều loại hình dịch vụ đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, bao gồm chăm sóc y tế, hỗ trợ tâm lý, tư vấn, các dịch vụ xã hội, nơi tạm lánh khẩn cấp, bảo vệ của công an, các dịch vụ pháp lý và tư pháp cũng như các dịch vụ chuyển tuyến.
Tất cả các dịch vụ được cung cấp tại Trung tâm Dịch vụ một cửa đều dựa trên nguyên tắc lấy người bị bạo lực làm trung tâm, trong đó người bị bạo lực được tôn trọng và nhân phẩm được bảo vệ, đồng thời được bảo đảm về quyền riêng tư và bảo mật.
Đại diện của 4 Ngôi nhà Ánh Dương cho biết, thời gian qua, các nhân viên phải làm việc rất vất vả để đáp ứng nhu cầu hỗ trợ của người dân địa phương, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái. Tính đến nay, 4 Ngôi nhà Ánh Dương đã hỗ trợ trực tiếp cho hơn 60 người bị bạo lực giới tại Ngôi nhà Ánh Dương và gần 1.100 người bị bạo lực trên cơ sở giớitại cộng đồng. Ngoài ra, đường dây nóng của các Ngôi nhà Ánh Dương đã tiếp nhận, tư vấn và hỗ trợ cho hơn 20.000 cuộc gọi từ người bị bạo lực.
Nhân rộng mô hình để bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái
Sau hơn 2 năm thành lập và hoạt động, mô hình Ngôi nhà Ánh Dương đã khẳng định được hiệu quả, tính ưu việt trong cung cấp dịch vụ hỗ trợ, góp phần mang lại niềm hy vọng chongười bị bạo lực trên cơ sở giới. Ngày 25.5, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tổ chức hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm trong việc vận hành và nhân rộng mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực tại Việt Nam”.
Theo Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà, với quan điểm lấy người bị bạo lực làm trung tâm trong quá trình cung cấp dịch vụ, việc thảo luận các giải pháp nhằm nhân rộng mô hình Trung tâm Dịch vụ một cửa như Ngôi nhà Ánh Dương là rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng, nhằm hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới được tiếp cận các dịch vụ tổng hợp, thiết yếu và có chất lượng. "Để làm được điều này đòi hỏi sự tham gia, vào cuộc của các cấp, các ngành, các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là phải có cơ chế phối hợp liên ngành giữa các cơ quan trong việc hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới”.
Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam Naomi Kitahara nhấn mạnh, việc giới thiệu mô hình Trung tâm Dịch vụ một cửa là nhằm phát hiện, ngăn chặn hành vi bạo lực và hỗ trợ cho những người bị bạo lực. Bà Naomi Kitahara khẳng định: “Mặc dù 4 Ngôi nhà Ánh Dương đang hoạt động hiệu quả, song nhu cầu hỗ trợ người bị bạo lực giới vẫn còn rất cao. Do đó, UNFPA kêu gọi nhân rộng mô hình cơ sở hỗ trợ an toàn và đáng tin cậy này đến các tỉnh, thành phố khác trong cả nước. Tại Việt Nam, UNFPA muốn bảo đảm rằng tất cả phụ nữ và trẻ em gái, bao gồm cả những đối tượng dễ bị tổn thương nhất, có quyền được sống một cuộc sống không có bạo lực và không bị tổn hại về nhân phẩm. Phụ nữ và trẻ em gái sẽ không bị bỏ lại phía sau trong nỗ lực thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững đến năm 2030”.
Thảo luận tại Hội thảo, các đại biểu đều nhất trí rằng việc nhân rộng mô hình Ngôi nhà Ánh Dương là hoàn toàn phù hợp với luật pháp và những chính sách, ưu tiên của Việt Nam trong công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực gia đình hiện nay, trong đó nhấn mạnh sự cần thiết phải có sự phối hợp và tham gia, vào cuộc của các cơ quan liên quan trong thực hiên các hoạt động hỗ trợ những người bị bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực gia đình.
“KOICA sẵn sàng tiếp tục đầu tư thêm 5 triệu USD để nhân rộng mô hình tại hai tỉnh Hà Tĩnh và Khánh Hòa trong những năm tới. Chúng ta có trách nhiệm chung trong việc tạo ra một xã hội mà trong đó mỗi người, bất kể là giới nào, cảm thấy được an toàn, được trao quyền cũng như được bảo vệ khỏi mọi hình thức bạo lực”, Giám đốc quốc gia KOICA tại Việt Nam Cho Han-Deog cam kết.