Giữ quy định về thanh tra huyện là phù hợp

Chỉnh lý 80 điều về nội dung, 7 điều về kỹ thuật văn bản         

Trình bày báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Ba, dự thảo Luật trình xin ý kiến các đại biểu Quốc hội tại Hội nghị hôm nay đã được chỉnh lý 87/117 điều (80 điều được chỉnh lý về nội dung, 7 điều chỉnh lý về kỹ thuật văn bản); về bố cục, tăng thêm 1 điều và sắp xếp, bố cục lại các điều, Mục trong các Chương của dự thảo Luật cho hợp lý. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý đã đạt được sự đồng thuận giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo; cơ bản đáp ứng mục đích, quan điểm sửa đổi được đề ra trong Tờ trình của Chính phủ, bảo đảm phù hợp với các định hướng sửa đổi Luật Thanh tra đã được xác định tại Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Về thanh tra huyện quy định tại Mục 6, Chương II, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với dự thảo Luật tiếp tục giữ Thanh tra huyện như hiện hành. Một số ý kiến đề nghị không tổ chức Thanh tra huyện hoặc không thành lập Thanh tra huyện tại một số đơn vị hành chính cấp huyện có quy mô nhỏ, dân số ít, không có nhiều yêu cầu về thanh tra.

Thường trực Ủy ban Pháp luật và cơ quan soạn thảo nhận thấy, thanh tra huyện đã có quá trình hình thành và phát triển ổn định, lâu dài. Việc tiếp tục duy trì, củng cố thanh tra huyện để tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra là cần thiết, bảo đảm cho chính quyền địa phương cấp huyện thực hiện hiệu quả nhiệm vụ theo phân cấp, kịp thời phát hiện các sai phạm phát sinh ngay từ ở cơ sở; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất về tổ chức với cơ quan thanh tra ở cấp tỉnh và trung ương. Thanh tra huyện không chỉ thực hiện nhiệm vụ về thanh tra mà còn là đầu mối tổ chức triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng khác được giao trong các luật, như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng… Những bất cập trong tổ chức và hoạt động của Thanh tra huyện thời gian qua không phải do thiết chế này không còn phù hợp mà là do chưa được bố trí đủ nguồn lực để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Việc không duy trì thanh tra huyện tuy giảm được số lượng lớn cơ quan, nhưng sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trên các địa bàn cấp huyện, nhất là đối với các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển.

Do đó, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị tiếp thu ý kiến của đa số các vị đại biểu Quốc hội giữ Thanh tra huyện trong hệ thống tổ chức cơ quan thanh tra theo cấp hành chính như hiện hành. Đồng thời, đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp căn cơ, đồng bộ để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong hoạt động của Thanh tra huyện thời gian qua, trước hết cần khẩn trương kiện toàn tổ chức, biên chế, bảo đảm các điều kiện cần thiết nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động để Thanh tra huyện có đủ năng lực thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.

Bổ sung thanh tra trách nhiệm trong việc tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại

Tại phiên họp, các đại biểu Quốc hội chuyên trách đánh giá cao dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý, có nhiều đổi mới, tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề cần được xem xét, cân nhắc thêm.

Cho ý kiến về nội dung Thanh tra huyện, ĐBQH Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên)  nêu rõ, trong dự thảo Luật đã có những quy định mang tính nguyên tắc để phân định được kiểm tra và thanh tra; trách nhiệm của người có thẩm quyền trong tổ chức, chỉ đạo hoạt động thanh tra, xử lý kịp thời, kết luận, kiến nghị thanh tra và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi quyết định của mình. Vì vậy, quy định giữ nguyên hệ thống tổ chức cơ quan thanh tra theo cấp hành chính được quy định tại Điều 10, Chương 2 của dự thảo Luật là phù hợp, đặc biệt là quyết định giữ nguyên thanh tra huyện.

Đại biểu cũng cho rằng, thanh tra huyện có quá trình hình thành và phát triển lâu dài, đồng thời bảo đảm đúng nguyên tắc ở đâu có quản lý, ở đó có thanh tra. Trong thực tiễn việc xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp ngay từ cơ sở là cần thiết, thanh tra huyện bảo đảm việc giải quyết đơn thư kịp thời, tránh gây áp lực cho thanh tra tỉnh.

Về Điều 24, Điều 32 trong dự thảo Luật quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra tỉnh, thanh tra huyện, trong đó sửa đổi, bổ sung rất nhiều nội dung về kế hoạch tổ chức thực hiện quy hoạch, thực hiện nhiệm vụ trong lĩnh vực thanh tra, ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa) đề nghị, ngoài ra cũng cần phải bổ sung một nhiệm vụ là thanh tra trách nhiệm trong việc tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đối với cơ quan Nhà nước và Ủy ban Nhân dân cấp dưới.

Nêu thực tế việc thanh tra trách nhiệm giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân đã được tiến hành, nhưng theo đại biểu Mai Văn Hải, khi sửa đổi dự án Luật Thanh tra cũng cần quy định cụ thể hơn. Theo đó, làm tốt việc thanh tra trách nhiệm đối với cơ quan quản lý nhà nước cũng như Ủy ban nhân dân cấp dưới thì sẽ nâng cao trách nhiệm trong việc tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. “Đối với Ban tiếp công dân cấp huyện nên giao cho cơ quan thanh tra tập trung vào một đầu mối để làm tốt hơn chức năng tham mưu, chức năng quản lý Nhà nước đối với công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo”, đại biểu Mai Văn Hải kiến nghị.