Khắc phục tình trạng tích tụ tần số gây lãng phí tài nguyên của quốc gia

Tách bạch giữa phương thức đấu giá và phương thức thi tuyển

Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tần số vô tuyến điện do Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long trình bày cho biết, mục tiêu của dự án Luật là thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng về hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế thể kinh tế thị trường định hướng XHCN, tạo môi trường thuận lợi để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả tần số vô tuyến điện, quỹ đạo vệ tinh.

Phạm vi điều chỉnh dự thảo Luật bảo đảm tính thống nhất với các Luật và Điều ước quốc tế có liên quan, trong đó, bổ sung 2 điều, sửa đổi 15 điều, bổ sung, thay thế, bãi bỏ một số cụm từ tại một số điều để bảo đảm tính thống nhất trong toàn bộ dự thảo.

Đối với nhóm các vấn đề về quy hoạch băng tần, cấp giấy phép sử dụng tần số và chế tài xử lý vi phạm, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định về quy hoạch băng tần để làm rõ trong quy hoạch băng tần cho hệ thống thông tin di động mặt đất công cộng có quy định giới hạn tối đa tổng độ rộng băng tần một doanh nghiệp được cấp phép để tránh độc quyền, tránh tích tụ băng tần. Đối với nhóm vấn đề về khoản thu từ việc sử dụng tần số, đã bổ sung quy định về các trường hợp phải nộp tiền cấp quyền sử dụng tần số vô tuyến điện; giao Chính phủ quy định cụ thể mức thu, phương thức thu tiền cấp quyền sử dụng tần số vô tuyến điện… Bên cạnh đó, dự thảo Luật còn sửa đổi quy định về đào tạo, cấp chứng chỉ vô tuyến điện viên; sửa đổi thẩm quyền quy định văn bản để phù hợp, thống nhất với các Luật có liên quan…

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, Thường trực Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành và phạm vi sửa đổi của dự án Luật.

Về giới hạn tổng độ rộng băng tần mà một tổ chức, doanh nghiệp được phép sử dụng, Thường trực Ủy ban tán thành việc cần phải có quy định về giới hạn tổng độ rộng băng tần mà một tổ chức được phép nắm giữ, sử dụng để tránh trường hợp xảy ra tình trạng thâu tóm độc quyền, sử dụng không hiệu quả, gây lãng phí tài nguyên tần số.

Về phương thức cấp giấy phép quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, Thường trực Ủy ban tán thành với quy định của dự thảo Luật là tiếp tục kế thừa các quy định của Luật hiện hành, đưa ra các phương thức cấp giấy phép quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, gồm cấp giấy phép trực tiếp; thông qua thi tuyển và đấu giá. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng, việc quy định như dự thảo Luật là không rõ ràng, không quy định các tiêu chí, điều kiện của băng tần... được đấu giá hoặc thi tuyển quyền sử dụng tần số vô tuyến điện làm cơ sở cho Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Do đó, đề nghị bổ sung báo cáo đánh giá cụ thể về nguồn thu phí sử dụng tần số vô tuyến điện trong vòng 10 năm qua; đồng thời, nghiên cứu quy định tách bạch, rõ ràng giữa phương thức đấu giá và phương thức thi tuyển.

Cần có quy định việc phân bổ các khối băng tần

Đa số Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc ban hành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tần số vô tuyến điện; cho rằng, các nội dung của dự thảo Luật cơ bản phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, dự thảo Luật đã thể chế hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và khắc phục được những bất cập, hạn chế trong tổ chức thực hiện các quy định của Luật Tần số vô tuyến điện hiện hành.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, trong dự thảo Luật, quan điểm lớn nhất cần phải quán triệt và khẳng định đó là, tần số của tuyến điện là tài sản công quốc gia quan trọng và ngày càng có giá trị, có ý nghĩa kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, chủ quyền quốc gia, nhất là trong bối cảnh đang thực hiện cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, phát triển kinh tế số, xã hội số… đồng thời, phải phù hợp với thông lệ quốc tế.

Về tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với các văn bản luật, tính tương thích với thông lệ quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị, cần tiếp tục rà soát các quy định được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với các luật khác, như: Luật Quy hoạch, Luật Đấu giá tài sản, Luật An ninh quốc gia, Luật Quốc phòng… để bảo đảm tính tương thích của dự án Luật.

Đồng tình về quy định giới hạn tổng độ rộng băng tần mà một tổ chức, doanh nghiệp được phép sử dụng song Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, dự án Luật chưa quy định việc phân bổ các khối băng tần, nguyên tắc phân bổ, chủ thể có thẩm quyền thực hiện phân bổ khối băng tần như thế nào. Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần nghiên cứu kỹ quy định việc phân bổ các khối băng tần để khắc phục tình trạng đơn vị có năng lực thì lại không được phân bổ hoặc phân bổ ít; đơn vị không có năng lực lại sở hữu nhiều. Theo Chủ tịch Quốc hội, nên chăng phải tính toán quy định hạn mức băng tần, tức là tổng độ rộng băng tần mà một doanh nghiệp được sử dụng theo tỷ lệ được xác định trên cơ sở quy mô của doanh nghiệp không? Ví dụ như năng lực đầu tư, vốn đầu tư, hạ tầng cơ sở công nghệ thông tin; mức độ công nghệ đang sở hữu… để bảo đảm công bằng, minh bạch, công khai và thúc đẩy cạnh tranh để nâng cao năng lực và chất lượng cũng như khắc phục tình trạng tích tụ tần số gây lãng phí tài nguyên xã hội của đất nước, của quốc gia.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các cơ quan thẩm tra và ý kiến tham gia của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện hồ sơ dự án luật, trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Trong đó, lưu ý tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ các chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là nội dung của văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII liên quan đến phát triển, quản lý và sử dụng hợp lý, hiệu quả tần số vô tuyến điện để phát triển hạ tầng thông tin viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số. Việc xây dựng dự án luật phải bao quát, thể hiện tần số vô tuyến điện là tài sản công quốc gia quan trọng, ngày càng có giá trị cao, có ý nghĩa quan trọng về kinh tế, an ninh, quốc phòng; phải được quản lý chặt chẽ, công khai, minh bạch, bảo đảm hội nhập kinh tế quốc tế và nghiên cứu thêm thông lệ quốc tế, kinh nghiệm quốc tế và được sử dụng có hiệu quả, bảo vệ lợi ích an ninh, chủ quyền số quốc gia. Tiếp tục rà soát để bảo đảm thống nhất với các luật khác, đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, không để lúng túng, vướng mắc và gây ách tắc, cản trở sự phát triển khi luật đi vào cuộc sống…