Nhật Bản đang định vị mình ở vị trí đi đầu trong bối cảnh pháp lý toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI) khi đảng cầm quyền của nước này thúc đẩy ban hành luật mới về trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) trong năm nay.
Động thái này nhằm đáp lại những lo ngại ngày càng tăng về rủi ro và thách thức tiềm ẩn do sự phát triển và triển khai nhanh chóng các công nghệ AI, đặc biệt liên quan đến các vấn đề như thông tin sai lệch và vi phạm quyền riêng tư.
Theo nhật báo Nikkei ngày 15.2, đảng Dân chủ Tự do ở Nhật Bản mong muốn giải quyết các vấn đề mới nổi xung quanh AI thông qua việc nhanh chóng ban hành luật toàn diện. Nhóm dự án AI của đảng sẽ đi đầu trong việc soạn thảo các quy tắc sơ bộ, trong đó sẽ bao gồm các quy định hình sự, nhắm mục tiêu vào các nhà phát triển mô hình nền tảng, trong số đó có OpenAI nổi tiếng được Microsoft hậu thuẫn.
Một trong những động lực chính đằng sau sáng kiến này là khả năng chủ động giải quyết các mối đe dọa tiềm ẩn do AI mang đến, chẳng hạn như việc tạo và phổ biến nội dung deepfake, có thể được sử dụng cho mục đích xấu, bao gồm truyền bá thông tin sai lệch hoặc vi phạm quyền cá nhân. Bằng cách ban hành luật được thiết kế đặc biệt để quản lý AI tạo sinh, Nhật Bản đặt mục tiêu thiết lập khung pháp lý có thể giảm thiểu những rủi ro này một cách hiệu quả và bảo vệ công dân của mình.
Động thái này phù hợp với xu hướng toàn cầu khi các quốc gia trên thế giới đang vật lộn với nhu cầu quản lý công nghệ AI. Ví dụ, Liên minh châu Âu gần đây đã có nhiều bước tiến đáng kể khi thông qua một thỏa thuận chính trị vào tháng 12 năm ngoái, đưa họ đến gần hơn với việc áp dụng các quy tắc chi phối việc sử dụng các mô hình AI. Các quy định dự kiến sẽ đặt ra các hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng AI có đạo đức, bảo vệ khỏi việc lạm dụng tiềm ẩn và bảo đảm trách nhiệm giải trình.
Mỹ và Trung Quốc, hai trong số các cường quốc công nghệ của thế giới, cũng đang tích cực tìm cách quản lý AI trong biên giới của họ. Khi công nghệ AI tiếp tục phát triển nhanh chóng, các Chính phủ đang nhận ra tầm quan trọng của quy định chủ động nhằm cân bằng giữa đổi mới với những cân nhắc về đạo đức.
Bằng cách đặt mục tiêu đưa ra luật trong năm nay, Nhật Bản đang gửi tín hiệu rõ ràng rằng, nước này nhận thấy nhu cầu cấp thiết phải giải quyết nhanh chóng những thách thức do AI đặt ra. Đồng thời, ý định đưa vào các quy định hình sự đối với các nhà phát triển mô hình nền tảng nhấn mạnh tầm quan trọng mà Nhật Bản coi là trách nhiệm của những người đóng góp vào sự phát triển công nghệ AI.
Mặc dù các chi tiết cụ thể của luật đề xuất vẫn chưa được tiết lộ, nhưng lập trường chủ động của đất nước mặt trời mọc trong việc điều chỉnh AI tạo sinh là một tấm gương đáng chú ý cho các quốc gia khác.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
