Nhận dạng thách thức, gợi mở biện pháp trong công tác phòng, chống thiên tai

Phản ánh chân thực, góc nhìn trực quan

Giải Báo chí toàn quốc về Phòng, chống thiên tai lần thứ hai với chủ đề "Vì một xã hội an toàn trước thiên tai - Chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu" đã được phát động vào ngày 13.10.2020, nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai và ngày ASEAN về Quản lý thiên tai. Tại Lễ trao giải, Ban Tổ chức đã trao giải Nhất  cho 4 tác phẩm; 5 tác phẩm đoạt giải Nhì, 10 tác phẩm đoạt giải Ba, 15 tác phẩm đoạt giải Khuyến khích thuộc các thể loại phát thanh, truyền hình, báo in, báo điện tử, ảnh báo chí cho các tác giả và nhóm tác giả, một cơ quan báo chí có nhiều tác phẩm dự thi nhất, một tác phẩm đoạt giải “Câu chuyện tác động mạnh mẽ nhất” (giải phụ) và 2 giải Đồng hành dành cho các đơn vị có nhiều đóng góp cho công tác phòng, chống thiên tai.

Phát biểu Lễ trao giải, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Trưởng Ban Tổ chức Giải Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, “hầu hết các tác phẩm dự thi lần này phản ánh chân thực, góc nhìn trực quan về hiện trạng, tác động, diễn biến của thiên tai cũng như sự tham gia của cộng đồng. Làm rõ, giúp nhận dạng những hạn chế, thách thức trong công tác phòng, chống thiên tai. Cùng với đó, các tác phẩm dự thi còn giúp gợi mở, đề xuất các giải pháp, biện pháp mới để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai cho các cơ quan chuyên trách tại Trung ương và địa phương. So với Giải lần thứ nhất, số lượng tác phẩm của Giải lần thứ 2 cao hơn, chất lượng các tác phẩm được đầu tư kỹ lưỡng hơn với nhiều bài báo, phóng sự nhiều kỳ, nhiều phần phản ánh trung thực khách quan.

"Sự cống hiến không ngừng của báo chí trong việc nâng cao nhận thức và truyền tải thông tin liên quan đến thiên tai là rất quan trọng khi chúng ta cùng làm việc để nhanh chóng thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu rủi ro thiên tai và xây dựng một tương lai bền vững, một xã hội an toàn trước thiên tai ở Việt Nam, để không ai bị bỏ lại phía sau”, bà Caitlin Wiesen nhấn mạnh.

Công tác thông tin, truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống thiên tai đóng vai trò là “cầu nối” để truyền tải kịp thời những cảnh báo, dự báo để cộng đồng chủ động chuẩn bị và phòng tránh, tuyên truyền các kiến thức, kỹ năng cần thiết trong phòng ngừa, ứng phó cũng như tăng cường nhận thức của cán bộ và toàn xã hội. Trong mạng lưới thông tin về phòng chống thiên tai, các cơ quan thông tấn, báo chí từ Trung ương đến địa phương là lực lượng nòng cốt, với mối quan hệ mật thiết với cơ quan phòng, chống thiên tai các cấp, cùng đa dạng nội dung và hình thức truyền tải, với nhiều loại hình như báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình, ảnh báo chí hay ứng dụng mạng xã hội trong truyền thông.

Nhân rộng giải báo chí về công tác phòng, chống thiên tai từ cấp Trung ương tới cấp tỉnh

Trước những kết quả trong công tác phòng, chống thiên tai đã đạt được, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu trong thời gian tới, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng, chống thiên tai; Ban tổ chức Giải Báo chí toàn quốc về Phòng, chống thiên tai một số nội dung cụ thể.

Một là, Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng, chống thiên tai cần phối hợp với cơ quan liên quan, nghiên cứu, tổng hợp các kiến nghị, đề xuất hoặc các gợi mở từ các tác phẩm để xem xét đưa vào chương trình công tác phòng, chống thiên tai. Triển khai nhân rộng các giải báo chí về công tác phòng, chống thiên tai từ cấp Trung ương tới cấp tỉnh. Trên cơ sở những kết quả mà hai Giải Báo chí quốc gia về Phòng, chống thiên tai đã đạt được, tiếp tục điều chỉnh, hoàn thiện Thể lệ Giải nhằm động viên, thu hút đông đảo các nhà báo tham gia.

Hai là, đề tài về phòng, chống thiên tai rất đa dạng, có liên quan đến nhiều vấn đề của khoa học tự nhiên và xã hội, đòi hỏi các nhà báo, phóng viên, biên tập viên phải vừa có bản lĩnh, vừa phải có kiến thức về chuyên môn cũng như kỹ năng để bảo đảm an toàn cho bản thân khi tác nghiệp. Trên cơ sở đó, ông Hiệp đề nghị thời gian tới triển khai các khóa tập huấn dành cho các nhà báo, phóng viên, biên tập viên chuyên trách lĩnh vực phòng, chống thiên tai nhằm nâng cao hơn nữa chuyên môn, kỹ năng tác nghiệp, nhất là trong bối cảnh các loại hình thiên tai tại nước ta ngày càng gia tăng về số lượng cũng như sự cực đoan, khó lường.

Ba là, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương, các nhà báo, phóng viên, biên tập viên với tinh thần dấn thân, không quản ngại khó khăn, gian khổ tiếp tục đi sâu, nâng cao hơn nữa chất lượng các tác phẩm báo chí về đề tài phòng, chống thiên tai. Trong đó, tập trung khai thác, phản ánh các chủ đề nóng, thu hút sự quan tâm của xã hội, như các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai; tình trạng thiếu ý thức của một bộ phận người dân do chủ quan, không tuân thủ các khuyến cáo của cơ quan chức năng mà ảnh hưởng tới mạng sống của chính mình và gia đình; các hoạt động kinh tế-xã hội ở các địa phương làm tăng khả năng gây rủi ro thiên tai như hoạt động khai phá rừng, làm nhà và mở rộng sản xuất xuất tại các khu vực có nguy cơ cao về lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt và các hoạt động làm mất an toàn công trình phòng, chống thiên tai như đê điều, hồ chứa.