Đại dịch Covid-19 có thể xem là phép thử vô cùng ngặt nghèo đối với công tác lãnh đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và cũng là đối với cả hệ thống chính trị thời gian tới. Trước những diễn biến khó lường của tình hình thế giới và khu vực cũng như diễn biến phức tạp của các loại dịch bệnh, nguy cơ xuất hiện các tình huống như đại dịch Covid-19 cũng như khó khăn sức ép trong điều hành kinh tế vĩ mô là luôn hiện hữu và đặc biệt là sức ép từ lạm phát và cũng như khả năng "dịch chồng dịch". Từ thực tế này, ĐBQH Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đề nghị, Thủ tướng Chính phủ cho biết kinh nghiệm rút ra và các bài học cụ thể gì để dự liệu, dự phòng cho các tình huống có thể xảy ra trong tương lai, bảo đảm xử lý hiệu quả và không bị động bất ngờ?
Trả lời vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, qua 2 năm chống dịch chưa có tiền lệ, không thể dự báo và mất rất nhiều công sức, đến nay vẫn chưa thể dành được thời gian để tổng kết. Song về sơ bộ, Thủ tướng cho biết kinh nghiệm trong quá trình chống dịch cho thấy đã đưa ra được 3 trụ cột chính là "xét nghiệm - cách ly - điều trị"; đồng thời đưa ra được công thức chống dịch "5K + vaccine + thuốc + điều trị + công nghệ + ý thức của người dân và công cộng".
Thủ tướng khẳng định, tinh thần này đã được thực hiện nghiêm túc trong hai giai đoạn phòng, chống dịch Covid – 19 thời gian qua. Cụ thể, giai đoạn thứ nhất, khi nước ta chưa tiếp cận được vaccine và chưa hiểu biết tường tận về chủng mới của virus corona (nCoV) nên đã phải dùng biện pháp hành chính để chống dịch. Sau đó, do nhận thấy sử dụng biện pháp hành chính rất khó thành công nên chúng ta đã xây dựng chiến lược vaccine, triển khai thực hiện nghiêm công thức nêu trên. Trong đó, hai thành tố vaccine và ý thức của người dân được thực hiện tốt đã giúp chúng ta đẩy lùi dịch bệnh Covid – 19.
Thủ tướng chia sẻ, với quan điểm chống dịch “đặt sức khỏe và tính mạng của người dân lên trên hết và trước hết” và “chống dịch từ sớm, từ xa”, có sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Nhân dân, doanh nghiệp, sự giúp đỡ, chia sẻ của bạn bè quốc tế thì nước ta đã thành công.
Về các công việc cần thực hiện trong thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, sẽ phải tổng kết để rút ra nhiều bài học kinh nghiệm. Tuy nhiên, có thể thấy tinh thần đại đoàn kết dân tộc rất quan trọng. Trên cơ sở lời kêu gọi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thì tinh thần đại đoàn kết dân tộc ta khi gặp khó khăn đã biến nguy thành cơ đã được phát huy mạnh mẽ. Cùng với sức mạnh dân tộc, chúng ta cũng đã kết hợp với sức mạnh của bên ngoài, sức mạnh của thời đại bởi đây là vấn đề toàn cầu.
Thủ tướng cũng nêu rõ, bài học thứ hai và cũng là giải pháp là cần hoàn thiện thể chế - đã được thấy rõ khi nước ta bước vào tình hình đặc biệt vừa qua. Thủ tướng khẳng định, Quốc hội đã sáng suốt ban hành Nghị quyết số 30 về Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV giúp kịp thời xử lý vấn đề có liên quan đến thể chế. Trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội và thực tiễn phòng, chống dịch bệnh Covid - 19, Chính phủ cũng như các cơ quan có liên quan đã tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện thể chế về phòng, chống dịch bệnh.
Bên cạnh đó, qua thực tế phòng, chống dịch Covid – 19, Thủ tướng cũng cho rằng, cần tăng cường cho y tế cơ sở và y tế dự phòng. Trong tình hình bình thường không thấy y tế cơ sở là quan trọng, nhưng khi tình hình diễn ra phức tạp thì cơ sở hết sức quan trọng. Đây là bài học và cũng là giải pháp. Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ một số giải pháp khác tiếp tục thực hiện trong thời gian tới gồm: đầu tư cho con người; tăng nguồn lực; cơ sở vật chất; hợp tác quốc tế...