Vừa qua, Công ty TNHH Một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) là cái tên lọt vào danh sách thanh tra hoạt động kinh doanh vàng do Ngân hàng Nhà nước công bố.
Theo đó, Đoàn thanh tra sẽ tập trung vào việc chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng tại SJC; về phòng, chống rửa tiền; về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn, chứng từ; về kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế. Thời kỳ thanh tra từ ngày 1.1.2020 đến ngày 15.5.2024, khi cần thiết có thể thanh tra trước hoặc sau thời kỳ nêu trên.
Trước khi vào tầm ngắm thanh tra hoạt động kinh doanh vàng, trong suốt một thời gian dài SJC là thương hiệu đình đám trong giới kinh doanh vàng. Đáng chú ý, doanh thu của SJC xếp vào nhóm “top đầu” thị trường nhưng doanh nghiệp này thường xuyên báo lãi “mỏng như tờ”, một mức lãi thấp hơn rất nhiều so với mặt bằng chung.
Cụ thể, báo cáo tài chính mới nhất của SJC năm 2023 thể hiện, doanh thu thuần năm ngoái của SJC đạt 28.408 tỷ đồng, tăng gần 5% so với năm 2022. Sau trừ các loại chi phí và thuế, lãi ròng của doanh nghiệp đạt gần 61 tỉ đồng, tăng 24% so với năm 2022. Điều này dẫn đến biên lợi nhuận của SJC rất mỏng, chỉ đạt hơn 0,2%.
Nhìn lại lịch sử kinh doanh của SJC những năm trước, tình trạng doanh thu liên tục tăng nhưng lợi nhuận èo uột đã “như một thói quen”. Đơn cử như năm 2022, doanh thu của “ông lớn” này đạt hơn 27.000 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ 48 tỷ đồng, biên lợi nhuận là 0,17%.
Đặc biệt, vào năm 2012, cách đây hơn 1 thập kỷ vào giai đoạn nền kinh tế diễn biến phức tạp, doanh thu năm này của SJC đã lên tới hơn 72.050 tỷ đồng nhưng lợi nhuận cũng chỉ đạt 294 tỷ đồng, biên lợi nhuận chỉ đạt 0,4%.
Một nguyên nhân cho việc báo “lãi mỏng” của SJC được nhìn ra từ các con số báo cáo tài chính do doanh nghiệp này lập đó là giá vốn. Dù doanh thu cao nhưng giá vốn bỏ ra đã ngốn phần lớn nguồn thu cộng với các chi phí quản lý, bán hàng dẫn tới lãi chẳng còn bao nhiêu. Đó là cách SJC diễn giải cho khoản lợi nhuận của mình. Việc minh bạch lại các con số trong báo cáo tài chính của SJC sẽ được làm rõ trong kỳ thanh tra mà Ngân hàng Nhà nước đang tiến hành.
Năm 2024, SJC đặt mục tiêu sản xuất 31.692 lượng vàng miếng, gần 445.000 món nữ trang. Kế hoạch tổng doanh thu dự kiến là 30.145 tỷ đồng với lợi nhuận sau thuế hơn 70 tỷ đồng, lần lượt tăng 6% và 15% so với thực hiện năm trước. Nếu kế hoạch này đạt được, công ty sẽ có năm doanh thu kỷ lục còn lợi nhuận cao nhất kể từ năm 2018 đến nay.