Trò chuyện đầu tuần

Tạo dựng điểm đến nghệ thuật của Hải Phòng và cả nước

Vực dậy, duy trì và phát triển nghệ thuật sân khấu Hải Phòng trở thành một điểm sáng của sân khấu cả nước, theo Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng TRẦN THỊ HOÀNG MAI, đó không chỉ nhờ vai trò cá nhân mà là nỗ lực của cả tập thể sáng tạo. Sân khấu truyền hình đã trở thành thương hiệu riêng có của Hải Phòng, là mô hình điểm trong phong trào thi đua xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam thời kỳ mới.

Khát vọng sáng tạo, hồi sinh sân khấu

- Là một trong 78 gương điển hình được nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhân kỷ niệm 78 năm thành lập ngành văn hóa (28.8.1945 - 28.8.2023), chị có thể chia sẻ về quá trình dấn thân vào nghệ thuật sân khấu truyền thống?

- Tôi bắt đầu sự nghiệp từ sân khấu chèo. Ngay từ thuở ấu thơ, các làn điệu chèo đã có sức cuốn hút lạ kỳ, ngấm vào tôi lúc nào không hay. Sau khi tốt nghiệp Trường Trung học Văn hóa - Nghệ thuật Hải Phòng, tôi về công tác tại Đoàn Chèo Hải Phòng, rồi cứ thế đắm đuối với các nhân vật, trích đoạn chèo. Càng lấn sâu càng thấy những điều hấp dẫn mà sân khấu chèo mang lại.

Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng TRẦN THỊ HOÀNG MAI
Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng Trần Thị Hoàng Mai

Với tôi, nghệ thuật là không ngừng khát vọng sáng tạo và thử sức, cống hiến, bởi nó luôn mang lại những điều mới mẻ. Để không lặp lại chính mình và giẫm lên vết chân người khác, tôi cũng như nhiều nghệ sĩ đã chấp nhận dấn thân trong những thử nghiệm nghệ thuật. Qua nhiều vai diễn chèo, trích đoạn chèo giúp tôi tự khám phá, tìm kiếm cơ hội để thực hiện điều mà mình khát khao, ấp ủ. Từ quản lý Đoàn Chèo Hải Phòng đến bây giờ là Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng, ở cương vị nào, khi có vai diễn, tôi đều hăm hở vào cuộc. Ngoài trải nghiệm, tôi nghĩ cần rất nhiều tố chất khác mà trên hết là tình yêu nghề và sự hy sinh cho tình yêu đó, cả đam mê và khát vọng dấn thân nữa.

- Ngoài thử sức, sáng tạo với các vai diễn, mong muốn của chị và tập thể cán bộ, nghệ sĩ Hải Phòng khi có các hoạt động dàn dựng, biểu diễn, quảng bá sân khấu truyền thống?

- Đúng vào thời điểm dịch Covid-19 bùng phát và lan rộng trên toàn cầu, nghệ thuật sân khấu, đặc biệt là sân khấu truyền thống, trầm lắng, chúng tôi bắt tay thực hiện Đề án "Sân khấu truyền hình Hải Phòng". Ban đầu, chúng tôi trăn trở, mong muốn làm điều gì đó hồi sinh sân khấu bằng các chương trình sân khấu truyền hình. Và rồi, cứ mỗi tháng 1 buổi, các vở diễn thuộc nhiều loại hình nghệ thuật từ chèo, cải lương, kịch nói, đến ca múa nhạc và múa rối... được dàn dựng, đầu tư với đội ngũ chuyên môn của Hải Phòng kết hợp với các đoàn nghệ thuật trong cả nước. Từ khi triển khai đề án đến nay, Hải Phòng đã thực hiện được khoảng 50 vở diễn với hình thức trực tiếp kết hợp với ghi hình phát sóng trên truyền hình và các nền tảng trực tuyến phục vụ người dân kể cả ở vùng sâu, vùng xa.

Từ thành công của Sân khấu truyền hình, tháng 7.2023, Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng tiếp tục thực hiện kế hoạch Thắp sáng Nhà hát Thành phố vào các tối thứ Bảy và Chủ nhật hàng tuần, biểu diễn các chương trình nghệ thuật, các vở diễn kinh điển, đặc sắc của thế giới và Việt Nam, thuộc nhiều loại hình nghệ thuật, do các đơn vị nghệ thuật của thành phố, của Trung ương và các tỉnh, thành phố bạn... thực hiện. Đây là bước đột phá và cũng là quyết tâm lớn của ngành văn hóa - thể thao và các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp Hải Phòng nhằm tạo dựng điểm đến nghệ thuật của Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung, góp phần đưa nghệ thuật đến gần hơn với công chúng.

Đưa văn hóa Hải Phòng trở thành điểm sáng 

- Với những thử nghiệm thời gian qua, trái ngọt cho các nỗ lực thắp sáng sân khấu của Hải Phòng đến nay là gì?

Cảnh trong vở chèo
Cảnh trong vở chèo "Dòng sông ân nghĩa" - vở diễn thuộc Đề án Sân khấu truyền hình Hải Phòng được khán giả đón nhận và đánh giá cao. Nguồn: SVHTTHP

- Những nỗ lực để thắp sáng sân khấu của Hải Phòng đã góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho Nhân dân thành phố, đặc biệt là ở hải đảo; khẳng định vị thế của thành phố với những chính sách ưu đãi chăm lo cho người dân không chỉ về vật chất mà còn cả về tinh thần, trong đó có cả những người khó khăn, yếu thế trong xã hội. Nỗ lực đó của chúng tôi đã góp phần đưa văn hóa nói chung và sân khấu Hải Phòng trở thành điểm sáng của cả nước và sân khấu truyền hình đã trở thành thương hiệu riêng có của TP. Hải Phòng.

- Phát triển công nghiệp văn hóa đang là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, Hải Phòng sẽ đẩy mạnh các giải pháp cụ thể nào để văn hóa thực sự là động lực phát triển của địa phương?

- Các hoạt động văn hóa bản thân nó không trực tiếp sinh ra lợi nhuận nhưng là nền tảng, là động lực cho các ngành kinh tế phát triển, đặc biệt và rõ nét nhất là du lịch. Các hoạt động văn hóa ngoài việc góp phần làm phong phú thêm các sản phẩm du lịch, tạo nên sự hấp dẫn riêng có đáp ứng các nhu cầu thụ hưởng đa dạng của du khách, còn khẳng định vị thế, sự ổn định về môi trường xã hội và an ninh chính trị, quảng bá tiềm năng và thế mạnh của thành phố trước các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Thời gian tới, bên cạnh các hoạt động văn hóa được tổ chức thường niên như Lễ hội Hoa phượng đỏ, Lễ hội Nữ tướng Lê Chân... Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng sẽ tiếp tục tham mưu, đề xuất với thành phố tổ chức nhiều sự kiện, nhiều hoạt động phong phú và đa dạng, trong đó có bảo vệ đề xuất UNESCO ghi danh Quần đảo Cát Bà vào danh mục Di sản thiên nhiên thế giới, đăng cai các liên hoan văn hóa nghệ thuật quy mô khu vực và toàn quốc... để văn hóa thực sự là sức mạnh nội sinh, là động lực cho sự phát triển của thành phố.

- Cảm xúc của chị thế nào khi đại diện ngành văn hóa Hải Phòng giới thiệu mô hình điểm trong phong trào thi đua của ngành văn hóa nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời kỳ mới?

- Là một trong 78 gương điển hình được nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dịp này là niềm vinh dự không chỉ đối với cá nhân tôi mà còn là vinh dự cho toàn thể những người làm công tác văn hóa của TP. Hải Phòng và tôi được đại diện nhận vinh dự đó. Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thể hiện sự ghi nhận, đánh giá cho những nỗ lực cố gắng không ngừng nghỉ của những người làm công tác văn hóa Hải Phòng thời gian qua.

- Xin cảm ơn chị!

Ngày 28.8, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Hội nghị Tuyên dương gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc năm 2023. Hội nghị nhằm đánh giá phong trào thi đua của ngành văn hóa; đánh giá quá trình triển khai thực hiện 6 nhiệm vụ, 4 giải pháp để xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời kỳ mới theo Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.

Văn hóa - Thể thao

Cao cả đức hy sinh - Mạch nguồn dựng xây đất nước
Văn hóa - Thể thao

Cao cả đức hy sinh - Mạch nguồn dựng xây đất nước

Đại thắng mùa Xuân 1975 đã khắc ghi những trang sử hào hùng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Tinh thần hy sinh cao cả ấy - vì nước quên thân, vì dân quên mình - đã trở thành mạch nguồn bất tận, hun đúc niềm tin và khát vọng vươn mình của dân tộc ta. Hôm nay, trong hào khí tháng Tư lịch sử, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang tiếp nối mạch nguồn ấy bằng cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy nhà nước - dám hy sinh lợi ích cá nhân vì một Việt Nam phồn vinh và thịnh vượng.

"Binh chủng đặc biệt" lay động cả non sông
Văn hóa - Thể thao

"Binh chủng đặc biệt" lay động cả non sông

Trên thế giới, hiếm có dân tộc nào sở hữu thứ "vũ khí" bảo vệ Tổ quốc độc đáo như vậy. "Vũ khí" ấy không phải gươm giáo, đạn bom, mà là những vần thơ thấm đẫm máu và hoa, là khúc ca hùng tráng át tiếng bom đạn, là thước phim lay động trái tim, là nét vẽ kiên cường trên trang giấy… Tất cả đã tạo nên sức mạnh tinh thần phi thường, đủ sức lấn át mọi vũ khí, hun đúc ý chí, tôi luyện quyết tâm đánh thắng kẻ thù, giành lại tự do cho Tổ quốc.

Vòng tay lớn mãi để nối sơn hà...
Văn hóa - Thể thao

Vòng tay lớn mãi để nối sơn hà...

Thời gian có làm phai mờ dấu vết chiến tranh nhưng ký ức hào hùng vẫn in đậm trong trí nhớ những người có mặt trong thời khắc lịch sử 50 năm trước. Nhắc nhớ câu chuyện ấy tiếp thêm ngọn lửa truyền cảm hứng, biến niềm tin và tự hào thành động lực dựng xây Tổ quốc hôm nay.

“Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” - Khát vọng và niềm tin
Văn hóa - Thể thao

“Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” - Khát vọng và niềm tin

Bộ phim “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” chứa đựng bề dày lịch sử đất nước và con người Việt Nam một thời; số phận của các nhân vật mang chiều rộng về không gian, chiều dài về thời gian, gắn bó với số phận của dân tộc trong mọi biến cố lớn lao tại nơi giới tuyến chia cắt hai miền Nam - Bắc đầy khốc liệt.

50 năm thống nhất đất nước, vẹn nguyên ký ức ngày giải phóng
Văn hóa

Vẹn nguyên ký ức ngày giải phóng

50 năm đã trôi qua nhưng ký ức về ngày nối non sông liền một dải vẫn vẹn nguyên trong tâm trí những người đã chiến đấu vì đất nước, trong đó có Đại tá Trương Quang Siều, nguyên Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Bình.

Chính thức ra mắt sách “Con đường tương lai”
Văn hóa

Chính thức ra mắt sách “Con đường tương lai”

Ngày 29.4, tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, Hội Nhà văn Hà Nội phối hợp với Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường cùng một số doanh nghiệp tổ chức lễ ra mắt cuốn sách “Con đường tương lai” - Tập 1 của nhà văn Nguyễn Xuân Tuấn.

Nhân dân Sài Gòn - Gia Định kéo về Dinh Độc Lập chào mừng Quân giải phóng
Văn hóa - Thể thao

Nghệ thuật tạo và chớp thời cơ

Nghệ thuật tạo thời cơ, chớp thời cơ là một trong những yếu tố quyết định thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975; thay vì 2 năm như kế hoạch đã đề ra, chúng ta chỉ mất 55 ngày đêm thu non sông về một mối.

Ký họa sống động những ngày tiến về Sài Gòn
Văn hóa - Thể thao

Ký họa sống động những ngày tiến về Sài Gòn

Chứng kiến sự gian khổ của bộ đội ta trong những ngày kháng chiến và cả niềm hân hoan của ngày thống nhất, ông Trần Mạnh Tuấn, một họa sĩ không chuyên, nguyên phóng viên báo Pháp luật Việt Nam, đã thực hiện các bức ký họa bằng bút sắt sinh động ghi lại lịch sử không thể nào quên của dân tộc.

“Cho con là người Việt Nam” - Khi âm nhạc cất lên niềm tự hào dân tộc
Văn hóa

“Cho con là người Việt Nam” - Khi âm nhạc cất lên niềm tự hào dân tộc

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025) và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2.9.1945 - 2.9.2025), MV "Cho con là người Việt Nam" của Tùng Dương chính thức được ra mắt như một lời tri ân sâu sắc tới lịch sử hào hùng của dân tộc và gửi gắm khát vọng vươn lên của thế hệ trẻ Việt Nam.

Ngự trà hoàng cung
Văn hóa - Thể thao

Ngự trà hoàng cung

Hòa chung không khí cả nước hướng về ngày Kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước cũng như chương trình Năm Du lịch quốc gia - Huế 2025: “Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới” chủ đề Festival Huế 2025: “Di sản Văn hóa với hội nhập và phát triển. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp cùng Thương hiệu Đôi Dép phục dựng nghi thức và tái hiện hoạt cảnh nhà vua mở tiệc trà chiêu đãi quần thần.