Cần hoàn thiện quy định về di sản văn hóa
Thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), các đại biểu cho rằng: việc sửa đổi luật nhằm tiếp tục thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, giải quyết các vấn đề phát sinh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Theo các đại biểu, Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) lần này có phạm vi tác động lớn, liên quan tới nhiều ngành, lĩnh vực, vì vậy phải tiếp tục rà soát để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống văn bản pháp luật về di sản văn hóa với các luật khác (như Luật Dân sự, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Quy hoạch…); đặc biệt là quy định về thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực này…
Do đó, các đại biểu Trần Đình Gia, Lê Anh Tuấn (Đoàn Hà Tĩnh) đề nghị, cần quy định cụ thể thẩm quyền, tiêu chí xác định các hình thức sở hữu di sản văn hóa; nguyên tắc quản lý, bảo vệ, phát huy di sản văn hóa; thẩm quyền xếp hạng di tích; phân loại di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh; định giá giá trị di vật; kinh doanh, dịch vụ về di sản văn hóa; chính sách xã hội hóa; cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa.
Đồng thời, các đại biểu cũng đề nghị cần hoàn thiện quy định về di sản văn hóa, tạo thuận lợi giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc; gắn kết việc giữ gìn, phát huy các giá trị di sản với phát triển du lịch; phân loại và tiêu chí nhận diện di sản tư liệu; quy định rõ chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể của di sản văn hóa phi vật thể; tôn vinh, giáo dục về các danh nhân văn hóa; lan toả giá trị các di sản văn hóa cho thế hệ trẻ…
Cũng bày tỏ quan điểm thống nhất về sự cần thiết xây dựng, ban hành Luật, tuy nhiên, ĐBQH Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) cho rằng: Nội dung quy định “người Việt Nam định cư ở nước ngoài, đang hoạt động tại Việt Nam” (tại Điều 2) là khá mơ hồ. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, sửa đổi quy định cụ thể hơn là “đang hoạt động có liên quan đến lĩnh vực di sản văn hóa”.
Đại biểu Nguyễn Tạo nhấn mạnh, cụm từ “thực hành văn hóa” (giải thích từ ngữ “Di sản văn hóa phi vật thể”) là chưa chính xác và đầy đủ. “Ví dụ, hát Chầu văn phải được gọi là thực hành tín ngưỡng và qua những hoạt động đó mới được xem xét, đánh giá và xếp vào Di sản văn hóa phi vật thể… Do đó, cần bổ sung cụm từ “thực hành tín ngưỡng” sau cụm từ “thực hành văn hóa” vào khoản 1 Điều 3”, đại biểu đề nghị.
Liên quan đến nội dung quản lý di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia và xử lý di vật, cổ vật được phát hiện, giao nộp (Điều 41), đại biểu Nguyễn Tạo cho rằng: Dự thảo đã quy định khá chặt chẽ về trình tự thủ tục trách nhiệm tổ chức tiếp nhận, quản lý, giám định và báo cáo đối với di vật, cổ vật được phát hiện, giao nộp. Tuy nhiên, chưa thấy quy định về trách nhiệm phải giao nộp di vật, cổ vật được phát hiện đối với tổ chức cá nhân.
Tại Điểm c Khoản 2 Điều 41, dự thảo Luật sửa đổi quy định: “Tổ chức, cá nhân phát hiện, giao nộp di vật, cổ vật được bồi hoàn chi phí phát hiện, bảo quản và được thưởng một khoản tiền theo quy định của pháp luật”… Theo đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng), với quy định về trách nhiệm phải giao nộp di vật, cổ vật được phát hiện đối với tổ chức cá nhân, thì cơ chế khen thưởng cũng cần được quy định cụ thể và thỏa đáng hơn để có thể khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân khi phát hiện di vật, cổ vật.
Bên cạnh đó, góp ý vào dự thảo Luật, đại biểu cũng đề nghị quan tâm đến các công trình kiến trúc tiêu biểu được xếp hạng của thế giới còn tồn tại ở nước ta (Cầu Long Biên, Chợ Bến Thành, Trường Cao đẳng Đà Lạt, Ga Đà Lạt…), cho đến nay chưa thống nhất được giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Xây dựng để xác nhận công trình vật thể... Do đó, đề nghị Chính phủ chủ trì tháo gỡ vướng mắc như hiện nay.
Quy định chặt việc cung ứng, phân phối dược
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược gồm 3 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 44 điều của 8 chương trong tổng số 116 Điều của 14 Chương của Luật Dược năm 2016.
Tại phiên thảo luận, đa số đại biểu tán thành việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược nhằm bảo đảm người dân được tiếp cận thuốc chất lượng, kịp thời, giá cả hợp lý; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật trong hoạt động quản lý thuốc; trong đó có việc bảo đảm thuốc cho phòng, chống dịch bệnh và các trường hợp cấp bách phát sinh trong thực tiễn. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động về dược, bảo đảm tăng khả năng tiếp cận thuốc của người dân, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Theo các đại biểu, việc sửa đổi, bổ sung Luật Dược sẽ góp phần kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động quản lý thuốc, tăng khả năng tiếp cận thuốc, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp… Do đó, đề nghị làm rõ căn cứ lựa chọn đối tượng thụ hưởng chính sách ưu tiên về trình tự, thủ tục đăng ký lưu hành; quản lý chất lượng thuốc và kiểm soát việc lưu hành thuốc; phân bổ nhân lực thực hiện quản lý Nhà nước về lĩnh vực y tế, dược; nâng cao năng lực, chất lượng hoạt động của các cơ sở kiểm nghiệm thuốc; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin quản lý dược.
Nêu thực trạng về việc các nhà thuốc mở tràn lan, việc mua thuốc kê đơn quá dễ dàng, người bán thuốc không có chứng chỉ dược sĩ… các ý kiến đề nghị quy định chặt chẽ hơn công tác cung ứng, phân phối dược; tăng cường công tác thanh, kiểm tra trong hoạt động kinh doanh dược.
Đồng thời, các ý kiến cũng đề nghị có chính sách hài hòa giữa thu hút đầu tư nước ngoài và bảo đảm phát triển của các doanh nghiệp nội địa, tạo vị thế, tăng khả năng cạnh tranh cho các sản phẩm dược trong nước…
Tại phiên thảo luận, nhiều ĐBQH cũng cho rằng, thuốc là mặt hàng đặc thù ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân, trong nhiều quan hệ mua bán thuốc có sự bất cân xứng về thông tin, hiểu biết về thuốc và giá thuốc giữa người tiêu dùng và người bán...
Do đó, cần bảo đảm vai trò quản lý và tham gia điều tiết của Nhà nước; giá thuốc cần được kiểm soát để hạn chế việc tăng giá thuốc qua mỗi khâu trung gian, từ cơ sở sản xuất đến cơ sở kinh doanh dược và đến tay người tiêu dùng.
