"y tế dự phòng"

Trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội NGUYỄN HOÀNG MAI nêu rõ, Nghị quyết của Quốc hội về nội dung giám sát chuyên đề tối cao tại Kỳ họp thứ Năm vừa qua, đã quy định rất rõ nhiệm vụ, giải pháp, lộ trình triển khai thực hiện. Định kỳ 2 năm, tại kỳ họp cuối năm, Chính phủ báo cáo lại Quốc hội kết quả thực hiện các nội dung về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại Nghị quyết. Đây là áp lực, đồng thời cũng là động lực thôi thúc Chính phủ tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19, hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng đã trở thành “mắt xích then chốt”, là lực lượng chính trong kiểm soát tình hình, ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Song, cũng chính thời gian này, hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng lại bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế cả về mô hình tổ chức bộ máy, quản lý và chất lượng hoạt động. Để hoàn thành được mục tiêu chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân, nhiều đại biểu đề xuất, cần tập trung chính sách và ngân sách của Nhà nước cho lực lượng giữ vai trò "gác cổng" trong hệ thống y tế của nước ta.

Cho ý kiến về báo cáo giám sát chuyên đề của Quốc hội về “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”, sáng ngày 29.5, các đại biểu nhấn mạnh, y tế cơ sở, y tế dự phòng có nhiều thành tựu, đóng góp quan trọng vào công cuộc chăm sóc sức khỏe Nhân dân; nhất là trong đợt dịch COVID-19 chưa từng có vừa qua… Tuy nhiên, hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng còn chưa được quan tâm, đầu tư thỏa đáng là trăn trở của nhiều đại biểu Quốc hội.

Tại phiên giám sát của Quốc hội về huy động quản lý, sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch Covid - 19 và thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, các đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí ban hành Nghị quyết giám sát của Quốc hội, giao trách nhiệm cho các cơ quan tổ chức thực hiện với thời hạn, bước đi và yêu cầu cụ thể nhằm đáp ứng cả trước mắt và lâu dài, cả xây và chống, phù hợp với tình hình thực tế. 

Nên giao Trung tâm y tế huyện cho UBND huyện hay Sở Y tế quản lý là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm và còn ý kiến khác nhau tại phiên giám sát chuyên đề của Quốc hội ngày 29.5. Các đại biểu Quốc hội cũng cho rằng, mô hình, tổ chức của Trung tâm y tế huyện như thế nào cần bám sát thực tế cơ sở, phải nâng cao được hiệu quả, chất lượng hoạt động của Trung tâm này. 

Đây là ý kiến của ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) khi tham gia thảo luận về việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phòng chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng sáng, 29.5.

Thống nhất cao với Báo cáo giám sát về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, tuy nhiên, đại biểu Đào Chí Nghĩa cho rằng, biên chế các trạm y tế chưa bảo đảm để thực hiện tốt các nhiệm vụ. Trong tình hình xảy ra dịch bệnh lớn vừa qua cho thấy sức chống chịu của các trạm y tế cơ sở không bảo đảm. Cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế tuyến cơ sở đã xuống cấp, hư hỏng, chưa đảm bảo thực hiện được nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe của Nhân dân. Qua giám sát tại địa phương nhận diện được nhiều khó khăn trong y tế dự phòng, y tế cơ sở.

Thảo luận tại Hội trường về công tác phòng, chống dịch Covid-19 và y tế cơ sở, y tế dự phòng, một số đại biểu Quốc hội băn khoăn khi việc thanh toán chi phí phòng, chống dịch Covid-19 còn vướng mắc, chưa giải quyết được dứt điểm. Do đó, các đại biểu đề nghị cần bổ sung vào Nghị quyết của Quốc hội các giải pháp để nhanh chóng thực hiện thanh toán chi phí phục vụ phòng, chống dịch Covid-19.

Thảo luận tại phiên họp sáng nay, 29.5, các đại biểu Quốc hội kiến nghị, cần tăng cường bảo đảm cho y tế dự phòng đủ 30% ngân sách của ngành y tế theo tinh thần Nghị quyết số 20-NQ/TW; tổ chức hoạt động của trạm y tế xã gắn với đẩy mạnh quản lý toàn diện sức khỏe cá nhân, phù hợp với quy mô, cơ cấu dân số, điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của người dân.

"Dự phòng là mục tiêu quan trọng, nhưng chữa bệnh cũng cần được coi là chìa khóa để y tế cơ sở có đủ sức tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường". Nhấn mạnh điều này, các đại biểu Quốc hội đề nghị, không "mặc đồng phục" cho các trạm y tế xã. Cần thử nghiệm mô hình mới, coi trạm y tế xã, phường là "phòng khám" của trung tâm y tế huyện để thực hiện được cả hai chức năng của y tế cơ sở. 

Sáng 22.4, tại trụ sở Văn phòng Quốc hội - 22 Hùng Vương, Hà Nội, Thường trực Ủy ban Xã hội tổ chức cuộc họp lấy ý kiến chuyên gia việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, nhằm hoàn thiện Báo cáo giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid - 19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”.

Đánh giá về Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đây là chuyên đề giám sát tối cao, với phạm vi rộng và tầm quan trọng lớn, nên Báo cáo kết quả giám sát cần đánh giá tổng thể việc thực hiện hệ thống pháp luật, nhìn nhận rõ thực tế, những hạn chế, tồn tại, yếu kém để có biện pháp khắc phục khả thi, rút ra những bài học kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện trong thời gian tới. Giám sát phải gắn với trách nhiệm.

Sáng 14.3, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Trưởng đoàn giám sát của Quốc hội “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” đã chủ trì cuộc làm việc với các Bộ: Y tế, Tài chính, Giáo dục và Đào tạo, Kế hoạch và Đầu tư, Kiểm toán Nhà nước, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.

Sáng 14.3, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Trưởng đoàn giám sát của Quốc hội “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” đã chủ trì cuộc làm việc với các Bộ: Y tế, Tài chính, Giáo dục và Đào tạo, Kế hoạch và Đầu tư, Kiểm toán Nhà nước, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.

Về việc sáp nhập trạm y tế xã vào trung tâm y tế huyện, các thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội đặt ra với UBND tỉnh Hưng Yên câu hỏi: Sáp nhập cơ học, y tế dự phòng có bị tê liệt?

Năm 2023, Quốc hội tiến hành giám sát chuyên đề: “Việc huy động, quản lý sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”. Đây là một trong 2 chuyên đề giám sát tối cao được Quốc hội lựa chọn.

Sáng 22.2, Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid - 19, việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng do Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, Phó trưởng Đoàn giám sát Nguyễn Thuý Anh dẫn đầu đã làm việc với UBND TP. Hưng  Yên, tỉnh Hưng Yên. 

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 05/2023/NĐ-CP ngày 15.2.2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 56/2011/NĐ-CP ngày 04.7.2011 của Chính phủ quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập.

Chiều 20.2, Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng do Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát Nguyễn Thuý Anh dẫn đầu đã làm việc với UBND tỉnh Yên Bái. 

Giám sát chuyên đề việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại UBND tỉnh, Đoàn giám sát Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị: tỉnh tiếp tục tăng cường, quán triệt, thực hiện nghiêm các văn bản, chỉ đạo về phòng, chống dịch Covid-19, không để dịch bùng phát trở lại; nghiên cứu, đề xuất HĐND tỉnh ban hành các văn bản chính sách hỗ trợ dịch Covid-19, về công tác cán bộ y tế; quan tâm, củng cố hệ thống y tế dự phòng, y tế cơ sở; chú trọng chất lượng nguồn nhân lực y tế, nhất là y tế tuyến cơ sở; công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cần được quan tâm hơn. Đoàn ĐBQH tỉnh cũng yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo, bố trí kịp thời việc thực hiện thí điểm các điểm trạm y tế cơ sở.