Tiếp tục Chương trình làm việc chiều 10.2, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).
Bổ sung vốn điều lệ 38.251 tỷ đồng cho Công ty mẹ - VEC
Trình bày Tờ trình phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của Công ty mẹ - VEC, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép sử dụng số vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư dự án số tiền 36.689 tỷ đồng, trong đó 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình, để chuyển thành cấp vốn điều lệ cho Công ty mẹ -VEC.
Đồng thời, chấp thuận chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ VEC giai đoạn 2024 - 2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước (vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông Vận tải để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư và đã được giải ngân).
Trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách nhất trí với sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.
Về mức vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc sử dụng số tiền 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp để tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC. Riêng đối với nguồn vốn 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, đề nghị Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, đồng ý chủ trương trước khi báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.
Về nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Thường trực Ủy ban đề nghị làm rõ việc tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC là tăng bằng nguồn tiền hay tài sản đối với 5 dự án đã đầu tư; trong đó tách bạch quyền, trách nhiệm quản lý, sử dụng tài sản của doanh nghiệp, việc hạch toán, kế toán khi chuyển thành vốn điều lệ của doanh nghiệp, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này. Kiểm toán nhà nước xác định để bảo đảm cho VEC có số liệu sát thực và khả năng bảo toàn, phát triển vốn trong tương lai.
Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, hiệu quả hoạt động của VEC
Tán thành với việc bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của Công ty mẹ - VEC, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan hữu quan sớm hoàn thiện thủ tục, bảo đảm tính chính xác về thông tin, số liệu; phải có cơ quan chịu trách nhiệm là Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước phải xác nhận các số liệu này.
"Chúng ta tổ chức thực hiện, hướng dẫn kiểm tra, giám sát việc thực hiện đầu tư vốn điều lệ giai đoạn 2024 – 2026, trên nguyên tắc Chính phủ phải chịu trách nhiệm bảo đảm sử dụng vốn có hiệu quả, không gây thất thoát vốn tài sản nhà nước, chỉ đạo VEC tiếp tục cải thiện kết quả sản xuất kinh doanh, tập trung cơ cấu lại tổ chức bộ máy để tiết kiệm chi phí”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Quan tâm đến việc sử dụng 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc để tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC, Chủ tịch Quốc hội thẳng thắn, pháp luật hiện hành chưa quy định việc giao vốn đầu tư, mặt khác chúng ta chưa rõ việc tăng vốn điều lệ bằng nguồn tiền hay tài sản đối với 5 dự án; quyền, trách nhiệm quản lý sử dụng tài sản, quyền hạch toán, kế toán của doanh nghiệp khi bổ sung vốn điều lệ từ nguồn này, do vậy cần hết sức lưu tâm.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất sự cần thiết phải bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho Công ty mẹ - VEC, tạo điều kiện để VEC phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý, khai thác, vận hành đường bộ cao tốc nhằm thực hiện các kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước, thực hiện chủ trương đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn nhà nước có quy mô lớn, hoạt động hiệu quả.
"Đây cũng là vấn đề chúng ta giải quyết khác với luật, nhưng đây là yêu cầu cấp bách trong việc đột phá về phát triển cơ sở hạ tầng". Nhấn mạnh điều này, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, “Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác đối với số liệu, tình hình, hiệu quả hoạt động của VEC, chịu trách nhiệm về căn cứ số vốn, hình thức bổ sung vốn điều lệ cho VEC khi báo cáo cấp có thẩm quyền và khi trình Quốc hội. Nếu cấp thẩm quyền đồng ý về chủ trương đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của các cơ quan thẩm tra và ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hoàn thiện hồ sơ, tờ trình, dự thảo nghị quyết của Quốc hội gửi Quốc hội và các cơ quan thẩm tra”.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý việc bổ sung báo cáo đánh giá tác động, phương án tổ chức sản xuất, kinh doanh sau khi được tăng vốn điều lệ, ưu điểm, nhược điểm, thuận lợi, khó khăn khi thực hiện phương án tăng vốn điều lệ và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân nếu để xảy ra sai phạm.
Đặc biệt, Chính phủ cần làm rõ và chịu trách nhiệm về việc phân định cấp vốn điều lệ bằng tiền so với số tiền 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư thay bằng tài sản 5 dự án cao tốc, để có căn cứ thể hiện vốn điều lệ cấp cho VEC trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội và xác định phương án, trách nhiệm theo dõi, quản lý, sử dụng vốn, tài sản theo quy định của pháp luật có liên quan; phân định việc cấp vốn điều lệ bằng tiền hay tài sản cần phản ánh đúng bản chất sự việc, nêu rõ căn cứ pháp lý để thuyết minh đối với Quốc hội.
