Từ “niềm tự hào”…

Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia cơ sở Khu Công nghệ cao Hòa Lạc (NIC Hòa Lạc) được thành lập theo Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 02.10.2019, trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhằm thực hiện hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng phát triển khoa học và công nghệ. Trung tâm có trụ sở tại Hà Nội, cơ sở hoạt động tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, dù vậy phải hơn một năm sau, vào tháng 1.2021 mới diễn ra lễ khởi công xây dựng cơ sở tại Hòa Lạc.

Tiến hành xây dựng trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát, song với nỗ lực rất lớn của chủ đầu tư cùng các bên liên quan, sau hơn hai năm rưỡi, NIC Hòa Lạc đã cơ bản được hoàn thiện. Cơ sở có tổng diện tích sàn làm việc gần 20.000 mét vuông, gồm 2 khối nhà làm việc và 1 khối nhà trung tâm hội nghị quốc tế (hội trường Đổi mới sáng tạo với quy mô hơn 1.000 ghế ngồi), mô phỏng hai cánh chim đại bàng sải cánh vươn cao. Điều đáng chú ý, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng kinh phí xây dựng NIC Hòa Lạc gần 1.000 tỷ đồng, không sử dụng đồng vốn ngân sách Nhà nước mà huy động các nguồn tài trợ, đóng góp từ doanh nghiệp trong và ngoài nước dưới các hình thức đa dạng, thích hợp và thông qua xã hội hóa đầu tư.

Theo Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy, để xây dựng NIC Hòa Lạc, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư mà trực tiếp là Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã đến thăm và làm việc với nhiều quốc gia phát triển có các trung tâm đổi mới sáng tạo điển hình như tại châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc… “Chúng tôi có thể khẳng định NIC Hòa Lạc là một trong các trung tâm đổi mới sáng tạo lớn của khu vực”, ông Huy nhấn mạnh.

Với việc sắp đưa vào khai trương, vận hành cơ sở NIC Hòa Lạc (dự kiến vào cuối tháng này), “đây thực sự là niềm tự hào không chỉ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mà còn là hình ảnh của Việt Nam trong mắt các đối tác, cộng đồng đổi mới sáng tạo quốc tế về quyết tâm của Chính phủ trong việc hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái, đưa Việt Nam trở thành điểm đến của đổi mới sáng tạo trong khu vực và thế giới”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông phát biểu như vậy tại cuộc họp báo hồi giữa tháng 8 vừa qua.

…đến những kỳ vọng

Theo ông Vũ Quốc Huy, NIC tập trung vào 8 lĩnh vực trọng tâm, bao gồm: nhà máy thông minh, đô thị thông minh, truyền thông số, công nghệ môi trường, an ninh mạng, công nghiệp bán dẫn, hydrogen và y tế. Với cơ sở Hòa Lạc, mục tiêu của NIC là sẽ phát triển hệ sinh thái hoàn chỉnh mà ở đó bao gồm các công ty công nghệ lớn trong và ngoài nước; các quỹ đầu tư, cơ sở nghiên cứu, viện nghiên cứu, trường đại học trong và ngoài nước; các tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo (bao gồm các trung tâm đổi mới sáng tạo của địa phương, của doanh nghiệp; các tổ chức tư vấn, vườn ươm công nghệ). “Tòa nhà sẽ hội tụ các thành tố đó để họ kết nối với nhau, đem lại những giá trị cho doanh nghiệp, tạo đột phá cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Từ đây, có thể phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp (start-up) thành các kỳ lân (unicorn) như mô hình của thế giới”, ông Huy tin tưởng.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp start-up, NIC xác định không chỉ hỗ trợ về mặt bằng, mà còn xây dựng các phòng lab với trang thiết bị hiện đại giúp doanh nghiệp tiến hành nghiên cứu và thử nghiệm sản phẩm mới; tổ chức các khóa học nâng cao năng lực quản lý vận hành, tiếp thị, mở rộng thị trường; kết nối start-up với các tập đoàn, các viện, trường, chuyên gia, nhà khoa học… Hiện, NIC cũng đã hợp tác với nhiều “gã khổng lồ” như Google, Amazon, Meta… trong đào tạo nhân lực, qua đó cũng giúp đào tạo cho các start-up.

Đặc biệt, với chủ trương phát triển ngành công nghiệp bán dẫn không chỉ đáp ứng được nhu cầu của Việt Nam mà còn đáp ứng nhu cầu của thế giới, NIC đã mở rộng hợp tác với Tập đoàn chip khổng lồ Synopsys của Mỹ, Tập đoàn Cadence - công ty hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thiết kế hệ thống điện tử... NIC cũng đã triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng cho trung tâm ươm tạo thiết kế vi mạch tại cơ sở Hòa Lạc và sẽ khai trương cuối năm nay; nghiên cứu đề án phát triển nhân lực cho ngành chip bán dẫn, mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam sẽ có khoảng 50.000 kỹ sư cho lĩnh vực này để cung cấp cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Tại NIC Hòa Lạc cũng có các khu vực giới thiệu, trình diễn các công nghệ mới nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam, qua đó giúp doanh nghiệp có cơ hội tham khảo, học hỏi kinh nghiệm. Các phòng lab, trung tâm R&D được thiết kế mở, các doanh nghiệp, trường đại học dễ dàng được tiếp cận, sử dụng, nhận hỗ trợ từ những chuyên gia hoạt động tại đây… Được biết, nhiều tập đoàn lớn đã tiếp cận và mong muốn triển khai các trung tâm R&D, khu vực sản xuất tại NIC Hòa Lạc, như Samsung dự kiến sẽ xây dựng phòng Lab chuyên dụng dành cho chương trình Samsung Innovation Campus…

Theo dự kiến, ngày 28.10 tới sẽ tổ chức khánh thành NIC Hòa Lạc, đồng thời diễn ra Triển lãm Quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023. Sự kiện dự kiến thu hút hơn 40.000 lượt người tham dự cùng khoảng 300 doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia trưng bày, trong đó nhiều tập đoàn lớn như SK, Samsung, Google, Meta, Intel, VISA… Hiện, triển lãm đã lấp đầy 100% gian hàng.

Như vậy, chỉ còn chưa đầy 2 tuần nữa, NIC Hòa Lạc – “không gian dành cho đổi mới sáng tạo lớn nhất Việt Nam” (theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư) sẽ được khánh thành và chính thức đi vào hoạt động. Những kỳ vọng về nơi quy tụ “đại bàng”, ươm tạo những start-up thành unicorn đang dần được cụ thể hóa, khi những phòng lab, trung tâm đào tạo… dần được hoàn thiện. Những công đoạn thi công cuối cùng đang được công nhân gấp rút hoàn thiện.

Đứng trên sảnh chính, chỉ tay ra phía sau tòa nhà nơi từng tốp công nhân đang miệt mài đánh tỉa gốc cây, trải thảm cỏ, trồng hoa, Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy cho biết, phía đó là quảng trường sẽ có nhạc nước, vườn hoa, phía hàng rào cũng sẽ gỡ bỏ để làm cầu đi bộ. “Chúng tôi mong các chuyên gia, doanh nghiệp đến đây có thể tận dụng không gian này để sáng tạo, qua đó tạo ra những đột phá cho sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước”, ông Huy bày tỏ.

Với những công nhân như anh Lưu, dù “đổi mới sáng tạo” là thuật ngữ vẫn còn xa lạ thì việc được góp bàn tay xây dựng nên Trung tâm “dành cho những nhà khoa học, doanh nghiệp cả trong nước và nước ngoài lớn nhất Việt Nam” trên chính mảnh đất quê hương mình thực sự là niềm vinh dự. “Chúng tôi đang rất trông chờ ngày Trung tâm đi vào hoạt động và sẽ giúp đời sống của chúng tôi sẽ khấm khá hơn”, anh Lưu bộc bạch.