Nền kinh tế nhân văn - câu chuyện nhìn từ Samsung

Một nền kinh tế nhân văn, trong đó mỗi lao động được bảo đảm những quyền cơ bản nhất của con người như môi trường làm việc tốt; phúc lợi đầy đủ; sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần được chăm lo, đang là xu hướng được thảo luận ở nhiều quốc gia. Để có một nền kinh tế đáng mơ ước như vậy, khởi điểm phải từ những doanh nghiệp lấy con người làm trung tâm trong mọi hoạt động của mình. Samsung Việt Nam, cứ điểm toàn cầu về sản xuất thiết bị điện tử của Tập đoàn Samsung, là một hình mẫu đáng học hỏi về triết lý và thực hành kinh tế nhân văn như vậy.

“Chúng tôi muốn gắn bó lâu dài với Samsung”

32 tuổi, Nguyễn Thị Cúc (quê Bắc Giang), đã có 14 năm làm việc ở bộ phận lắp ráp điện thoại của Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam tại Bắc Ninh (SEV). Lý giải về sự gắn bó này, Cúc cho biết, trước đây, cô nghe nói Samsung có chế độ phúc lợi và lương thưởng tốt nên cùng bạn nộp hồ sơ xin việc. “Làm ở Samsung rồi tôi mới thấy những gì mọi người nói hoàn toàn đúng. Chế độ lương thưởng rất rõ ràng. Các dịp lễ, Tết, công ty đều có quà tặng nhân viên. Hai vợ chồng tôi đều làm cho Samsung nên kinh tế gia đình khá ổn định”, Cúc khoe.  

Hiện tại, Cúc mang bầu con thứ hai và vẫn đi làm ở bộ phận quản lý chất lượng đầu vào. “Từ khi mang bầu, tôi được bố trí công việc nhẹ nhàng hơn, được ngồi làm việc, có suất ăn thêm. Khi đi ăn, đi xe bus cũng có ghế dành riêng cho bà bầu, khi xếp hàng được ưu tiên để đi trước. Tôi cũng được nghỉ làm để đi khám thai sản và hưởng bảo hiểm thai sản khi nghỉ sinh”, Cúc kể. Công ty cũng thường mời các chuyên gia đến giảng dạy về chế độ dinh dưỡng cho mẹ và bé, hướng dẫn bài tập thể dục cho các bà bầu và chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức chăm con.

Phần lớn nhân viên của Samsung là nữ giới, năm 2023 có hơn 8.500 lao động thông báo mang thai. Vì thế, các xưởng sản xuất của Samsung có khu vực đặc biệt dành riêng cho nhân viên nữ mang thai (Mommy Line) - ở đây, các bà bầu được bố trí công việc nhẹ nhàng hơn và có ghế ngồi. Không chỉ vậy, Samsung còn vận hành 35 phòng Mommy Room - là không gian nghỉ ngơi cho những nhân viên mang thai, nuôi con nhỏ với khu nghỉ ngơi, khu vắt sữa, tủ lạnh trữ sữa, có sách và tài liệu hướng dẫn chăm sóc sức khỏe mẹ và bé... Đến thời điểm này, Samsung có lẽ là doanh nghiệp duy nhất triển khai chính sách hỗ trợ nhân viên sản xuất nghỉ dưỡng thai. Theo đó, nhân viên có thể nghỉ dưỡng thai theo nguyện vọng từ lúc mang bầu tới lúc sinh và được hỗ trợ 50% lương tháng, được tham gia bảo hiểm xã hội. “Chế độ đãi ngộ như vậy khiến tôi cũng như các đồng nghiệp rất yên tâm và muốn gắn bó lâu dài với Samsung”, Cúc nói.

Một góc thư viện dành cho nhân viên trong ký túc xá của Samsung Việt Nam..
Một góc thư viện dành cho nhân viên trong ký túc xá của Samsung Việt Nam

Hơn Cúc 1 tuổi, Chu Thị Thiết cũng có 9 năm làm việc ở bộ phận lắp ráp điện thoại của SEV. Quê ở Lạng Sơn nên thời gian đầu, Thiết thuê nhà trọ cùng bạn. “Chi phí ở trọ cũng cao mà điều kiện sinh hoạt cũng không được đầy đủ, nhất là mùa hè rất nóng vì không có điều hòa”, Thiết kể. Bởi vậy, Thiết đăng ký vào sống ở ký túc xá của SEV.

“Chuyển vào ký túc xá thoải mái và tiện nghi hơn rất nhiều. Phòng ở rộng, có quạt, có điều hòa và nước nóng mọi lúc”, cô khoe, giọng hồ hởi. Đặc biệt, trong ký túc xá có khu trò chơi, rạp chiếu phim, thư viện; hiệu cắt tóc; có phòng tư vấn tâm lý phòng tập yoga, tập gym hoàn toàn miễn phí; có quán cà phê, siêu thị, nhà ăn… Vào những khung giờ rảnh rỗi, Thiết và các bạn có thể mua sắm, giải trí, tập luyện ngay trong “thành phố thu nhỏ” này.

Cùng với SEV, Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (SEVT) là  nơi cho ra đời những dòng điện thoại cao cấp nhất của Samsung. Số lượng điện thoại sản xuất ở SEV và SEVT hiện chiếm hơn 50% tổng sản phẩm di động của Samsung toàn cầu với hơn 2 tỷ chiếc. Tháng 7 vừa qua, Samsung toàn cầu cho ra mặt dòng điện thoại gập thế hệ mới gồm Samsung Galaxy Z Fold 6 và Galaxy Z Flip 6, cả hai mẫu điện thoại này đều được sản xuất tại SEV và SEVT.

Một trong những nhân viên đã góp phần làm nên những mẫu điện thoại di động hiện đại của Samsung là Trần Văn Hiếu, 26 tuổi, quê Thái Nguyên, hiện làm ở bộ phận quản lý thiết bị khối sản xuất kính điện thoại tại SEVT. Hiếu bắt đầu công việc ở nhà máy từ năm 2017 với vị trí của một nhân viên sản xuất, bởi trên tay lúc đó chỉ có tấm bằng tốt nghiệp cấp 3. Nhận thấy ở SEVT, bất cứ nhân viên nào cũng có cơ hội vươn lên, năm 2018, Hiếu quyết định tham gia chương trình Cao đẳng nội bộ, do SEVT phối hợp với trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật - Đại học Thái Nguyên tổ chức ngay tại nhà máy từ năm 2014 với mục đích tạo điều kiện cho nhân viên vừa đi làm, vừa đi học. Hiếu tốt nghiệp năm 2021 với chuyên ngành điện tử và có cơ hội thi tuyển lên kỹ thuật viên. “Tôi đã tận dụng thành công cơ hội đó và được chuyển sang làm ở mảng quản lý thiết bị - đúng với chuyên ngành cao đẳng mà tôi được đào tạo”, Hiếu cho biết.

Nhiều chính sách phúc lợi “chỉ Samsung mới có”

Samsung hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư lũy kế tính đến hết năm 2023 là 22,8 tỷ USD. Với 6 nhà máy, 1 trung tâm nghiên cứu phát triển và 1 pháp nhân bán lẻ đang vận hành, năm 2023 Samsung đóng góp hơn 55,7 tỷ USD vào kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và đã tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động.

“Chúng tôi có 3 mục tiêu: Con người là số 1 - Sản phẩm là số 1 - Môi trường là số 1”, ông Park Sung Ho, người đảm nhiệm chức vụ Tổng giám đốc của cả hai công ty SEVT và SEV, nói. Đây không phải là khẩu hiệu mà là những gì đang diễn ra ở các nhà máy của Samsung trên đất nước Việt Nam, đặc biệt ở khía cạnh “coi trọng giá trị con người”.

Hệ thống ký túc xá của các pháp nhân Samsung gồm 45 tòa nhà với 5.274 phòng đủ cung cấp chỗ ở cho hơn 18.000 nhân viên. Các tòa nhà ở được trang bị hệ thống điều hòa, phòng trang điểm, phòng giặt,... đáp ứng mọi nhu cầu thiết yếu của nhân viên. Những nhân viên sinh sống cách công ty trong bán kính 60km vẫn có thể đi/về trong ngày nhờ hệ thống xe buýt đưa đón hàng ngày cả ca ngày và ca đêm. Tổng cộng có 110 tuyến xe buýt với 800 xe buýt 45 chỗ chất lượng cao đưa đón nhân viên tới các nhà máy sản xuất tại Bắc Ninh, Thái Nguyên và TP. Hồ Chí Minh. 14 nhà ăn của Samsung có thể phục vụ cùng lúc hơn 23.000 người với khoảng 117.000 suất ăn/ngày. Thực đơn được thay đổi đa dạng với khoảng 13 loại thực đơn mỗi ngày phù hợp với từng bữa sáng/trưa/tối/đêm.

Sức khỏe thể chất và tinh thần người lao động cũng là mối quan tâm hàng đầu của Samsung. Hệ thống 8 trạm y tế với 190 giường và gần 120 bác sĩ, y tá thuộc các chuyên khoa cùng hơn 100 loại thuốc cơ bản giúp chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân viên. Đặc biệt, tại SEVT và SEV có 18 chuyên gia tư vấn tâm lý chuyên nghiệp và đội ngũ cộng tác viên với tên gọi “Gate Keeper" với ý nghĩa là "người gác cổng tâm hồn" lên tới gần 5.900 người ở tất cả bộ phận của nhà máy. Các Gate Keeper có cơ hội tiếp xúc gần gũi nhất với đồng nghiệp của mình, có thể phát hiện sớm các khó khăn về tâm lý, đời sống xã hội đồng nghiệp đang gặp phải để kết nối và chuyển tiếp tới chuyên gia tư vấn tâm lý nhằm hỗ trợ kịp thời.

“Chúng tôi hiểu rằng, nguồn nhân lực khỏe mạnh, hạnh phúc là chìa khóa cho sự thành công, vững mạnh của bất kỳ doanh nghiệp nào. Với mỗi cá nhân người lao động, có được sự thoải mái về tinh thần và những trải nghiệm hạnh phúc tại gia đình, cộng đồng và nơi làm việc chính là nền tảng để tận hưởng một cuộc sống có ý nghĩa, từ đó giúp nhân viên nỗ lực cống hiến, tạo ra giá trị góp phần vào sự thành công chung của doanh nghiệp”, ông Lê Tùng Bách, Giám đốc bộ phận Quan hệ lao động của SEVT chia sẻ.

Khu vực dành riêng cho nhân viên nữ mang thai (Mommy Line) của Samsung Bắc Ninh (SEV), nơi các bà bầu được bố trí công việc nhẹ nhàng và có ghế ngồi.
Khu vực dành riêng cho nhân viên nữ mang thai (Mommy Line) của Samsung Bắc Ninh (SEV), nơi các bà bầu được bố trí công việc nhẹ nhàng và có ghế ngồi

Một trong những chính sách thể hiện Samsung luôn đặt con người là yếu tố quan trọng nhất là chú trọng đào tạo, nhằm giúp nhân viên ở tất cả các cấp bậc phát triển kiến thức, kỹ năng. Bà Đặng Thu Hương, Giám đốc tuyển dụng và đào tạo của SEVT, rất tự hào về những chương trình đào tạo mà “có lẽ chỉ Samsung mới có”, ví dụ như chương trình đào tạo cao đẳng nội bộ hệ chính quy, được tổ chức ngay trong công ty. Những nhân viên hoàn thành chương trình này không chỉ được nâng cao trình độ mà còn có cơ hội thi tuyển lên vị trí công việc cao hơn, với thu nhập và con đường thăng tiến rộng mở hơn, mà câu chuyện của Trần Văn Hiếu ở trên là một ví dụ. Mới đây, SEVT tiếp tục triển khai chương trình đại học nội bộ để những nhân viên tốt nghiệp cao đẳng có cơ hội viết tiếp ước mơ học tập của mình.

Tính đến nay, SEVT đã vận hành gần 11 năm, với nguồn lao động có thâm niên bình quân là 8,3 năm, còn với SEV thâm niên bình quân là 9,4 năm. Đây là minh chứng rõ ràng cho thành công của hai nhà máy này nói riêng và của Samsung nói chung trong việc giữ chân người lao động, bất chấp những biến động và khó khăn kinh tế.

Có thể hầu hết mọi người biết đến Samsung Việt Nam như cứ điểm sản xuất điện thoại thông minh toàn cầu; nhưng điều đáng nói hơn đó là những thực hành hướng về đặt phúc lợi người lao động lên cao nhất. Cách Samsung giải quyết hài hòa hai bài toán tưởng trái ngược nhau: lợi nhuận kinh doanh và phúc lợi người lao động - cho thấy sự tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp thật ra không thể không đặt trên nền tảng phục vụ tốt nhất trước hết cho nhân viên của mình. Khi một quốc gia, và rộng hơn là toàn cầu có đông đảo đội ngũ doanh nghiệp như vậy làm nòng cốt, ước mơ về một nền kinh tế nhân văn là hoàn toàn trong tầm với.

Kinh tế

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025
Thị trường

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025

Festival Phở 2025, sự kiện ẩm thực đặc sắc tôn vinh món phở – linh hồn của văn hóa Việt diễn ra từ ngày 18 đến 20.4.2025 tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội. Mang chủ đề “Tinh hoa Phở Việt – Di sản trong kỷ nguyên số”, lễ hội không chỉ là hành trình khám phá hương vị phở mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về giá trị văn hóa của món ăn này trong thời đại mới.

ABBANK hợp tác với SVF thúc đẩy ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo và phát triển bền vững
Doanh nghiệp

ABBANK hợp tác với SVF thúc đẩy ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo và phát triển bền vững

Ngày 15.4.2025, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) cùng tổ chức phi lợi nhuận, Quỹ Khởi nghiệp Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Startup Vietnam Foundation - SVF) chính thức bắt tay trở thành đối tác chiến lược nhằm phối hợp triển khai các dự án nâng cao năng lực cá nhân và thúc đẩy ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo, chung tay xây dựng cộng đồng hạnh phúc và phát triển bền vững. Lễ ký Thỏa thuận hợp tác Chiến lược toàn diện ABBANK và SVF đã được tổ chức thành công tại TP. Hồ Chí Minh.

Kết thúc quý I.2025, LPBank ghi nhận mức lợi nhuận trước thuế đạt 3.175 tỷ đồng
Tài chính

Lợi nhuận quý I.2025 gần chạm mốc 3.200 tỷ đồng, Ngân hàng Lộc Phát vững vàng bứt phá

Kết thúc quý I.2025, Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPBank) ghi nhận mức lợi nhuận trước thuế đạt 3.175 tỷ đồng, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này tạo bước đệm vững chắc để LPBank hoàn thành các mục tiêu kinh doanh năm 2025 trong bối cảnh nền kinh tế đứng trước nhiều thử thách.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Cải thiện chất lượng giống, đưa cá rô phi thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực

Bên cạnh cá tra (sản phẩm cá thịt trắng chủ lực), Việt Nam cũng xuất khẩu cá rô phi sang nhiều thị trường trên thế giới song sản lượng và giá trị còn khá khiêm tốn. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, để đưa cá rô phi trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực sau tôm và cá tra, cần đầu tư nghiên cứu và phát triển giống nội địa, giống chất lượng cao.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Vượt qua tâm lý trì trệ, ngại đổi mới để thực thi hiệu quả Nghị quyết 57

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị mở ra cơ hội lớn để Việt Nam bứt phá vươn lên nhờ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhưng cơ hội chỉ trở thành hiện thực khi chúng ta vượt qua được rào cản về nhận thức và tâm lý hành động; vì vậy, mỗi cán bộ lãnh đạo, mỗi doanh nghiệp cần nhìn lại mình, chủ động phá bỏ tâm lý trì trệ, ngại đổi mới để nhận nhiệm vụ Nghị quyết số 57-NQ/TW giao phó.

Toàn cảnh Hội thảo
Kinh tế

Củng cố nội lực ứng phó với thuế đối ứng

Tại Hội thảo "Thuế đối ứng của Mỹ và ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18.4, các chuyên gia cho rằng, trong nguy có cơ, các doanh nghiệp cần chủ động chuyển đổi và nâng cao sức chống chịu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và chuỗi cung ứng...

Kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2025 đạt 1.800 tỷ đồng, tập trung thực thi chiến lược phát triển bền vững
Doanh nghiệp

Kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2025 đạt 1.800 tỷ đồng, tập trung thực thi chiến lược phát triển bền vững

Ngày 18.4.2025, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) tổ chức thành công Đại hội đồng Cổ đông thường niên năm 2025. Đại hội đã thông qua các báo cáo về kết quả hoạt động năm 2024 và kế hoạch năm 2025 của ABBANK, nhấn mạnh mục tiêu tăng tốc chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả kinh doanh dựa trên am hiểu khách hàng và công tác thực thi chiến lược phát triển bền vững.

Vietnam Airlines ra mắt máy bay có diện mạo đặc biệt chào mừng 30 năm thành lập
Kinh tế

Vietnam Airlines ra mắt máy bay có diện mạo đặc biệt chào mừng 30 năm thành lập

Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập (1995–2025) Tổng công ty Hàng không Việt Nam và hướng tới những ngày lễ trọng đại của đất nước trong năm 2025, Vietnam Airlines chính thức ra mắt chiếc máy bay Boeing 787-9 Dreamliner mang số hiệu VN-A868 với thiết kế đặc biệt, nổi bật hình ảnh chim Lạc – biểu tượng thiêng liêng của văn hóa Việt Nam, gắn liền với cội nguồn dân tộc và khát vọng vươn xa, trường tồn.

Ổn định thuế tiêu thụ đặc biệt trước "bão" thuế quan
Kinh tế

Ổn định thuế tiêu thụ đặc biệt trước "bão" thuế quan

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, Việt Nam đang đứng trước thế "lưỡng nan" trong chính sách thuế. Một mặt, tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ giúp tăng thu ngân sách và định hướng tiêu dùng. Mặt khác, trước những thách thức từ chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, việc ổn định chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt trong nước là rất quan trọng để hỗ trợ doanh nghiệp và bảo vệ nền kinh tế.

SeABank đạt lợi nhuận 4.350 tỷ đồng quý I.2025
Doanh nghiệp

SeABank đạt lợi nhuận 4.350 tỷ đồng quý I.2025

Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, mã chứng khoán SSB) công bố kết quả kinh doanh hợp nhất quý I.2025 với lợi nhuận trước thuế đạt 4.350 tỷ đồng, tăng gần 189% so với cùng kỳ năm 2024. Tổng tài sản của SeABank là 333.746 tỷ đồng, tăng 2,47%, tương đương tăng ròng 8.047 tỷ đồng so với thời điểm 31.12.2024 và vốn điều lệ ngân hàng ở mức 28.450 tỷ đồng.

Toàn cảnh diễn đàn
Doanh nghiệp

Ưu tiên bãi bỏ những quy định không còn phù hợp

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu và trong nước đang thay đổi mạnh mẽ, cải cách thể chế không chỉ nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh mà cần tạo ra đột phá thực sự. Thay vì chỉ sửa đổi các quy định, cần ưu tiên bãi bỏ những văn bản, quy định không còn phù hợp; đồng thời, thiết lập một cơ chế bền vững để duy trì và thúc đẩy cải cách thể chế.