Tại tọa đàm “Ra khỏi màn sương” sáng 5.7, do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Tập đoàn phát triển Thịnh Vượng Việt Nam tổ chức, hai mẹ con chị Châu Thị Say và em Má Thị Di, ở thị trấn Sa Pa, tỉnh Lào Cai, đã chia sẻ những suy nghĩ và lát cắt trong cuộc đời của mình.
Hai thế hệ, hai suy nghĩ với những giằng xé, tranh đấu nội tâm sâu sắc để đưa ra quyết định quan trọng cho tương lai trước những rào cản vô hình đã hằn sâu trong tâm thức của cộng đồng người Mông bao đời qua, đặc biệt là tục "kéo vợ".
Tại tọa đàm, Má Thị Di cũng như một số em gái dân tộc thiểu số cũng chia sẻ về các tập tục như tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết, tục “kéo vợ”... đã để lại nhiều hệ lụy trực tiếp và lâu dài cho không chỉ phụ nữ, trẻ em gái mà còn cho cả gia đình và xã hội.
Má Thị Di chia sẻ: “Hiện nay ở vùng cao có một số phụ nữ bị bạo lực gia đình: có người bị chồng đánh, bị bố mẹ chồng bắt nạt. Một số phụ nữ bị lừa bán sang Trung Quốc, nhiều người chỉ được phép ở nhà làm ruộng, không được đi làm bên ngoài... Di mong muốn các bạn nữ ở vùng cao đều được đi học và được ra ngoài học hỏi nhiều hơn, được bảo vệ để có cuộc sống ổn định và thực hiện ước mơ của mình”.
Dù đã lấy chồng và có con, Di cũng chia sẻ mong muốn sẽ đi học lại để tìm cơ hội phát triển cho bản thân, đồng thời giúp phụ nữ dân tộc mình có cơ hội làm việc và có thu nhập.
Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyết cho biết ấn tượng về Má Thị Di khi xem bộ phim Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn trẻ Hà Lệ Diễm. Vui vì sự hồn nhiên trong trẻo của nhân vật Di; khắc khoải lo lắng khi những biến cố đến với Di, và vỡ òa hạnh phúc khi thấy Di tự tin khẳng định bản thân mình, bà Nguyễn Thị Tuyết cho rằng: Chuyện của Di hay cũng chính là chuyện đời của những bé gái và phụ nữ ở vùng cao, nơi còn có những rào cản ngăn bước chân của họ, làm thế nào để họ bước ra khỏi màn sương như khao khát của Di và bạn của Di? Chúng ta hy vọng có sự chung tay, đồng hành cùng với phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số. Câu chuyện của Di, của mẹ Say giúp mọi người hiểu thêm rào cản, khuôn mẫu giới còn tồn tại ở vùng cao và khát vọng mạnh mẽ của phụ nữ nơi đây.
Tọa đàm thực hiện trong khuôn khổ Dự án thành phần số 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030”, giai đoạn I: từ năm 2021 đến 2025 do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam chủ trì thực hiện.
Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội Liên Hiệp Phụ nữ Việt Nam Tôn Ngọc Hạnh cho biết: Dự án thành phần số 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em”, một trong 10 dự án thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14.10.2021.
Dự án được thiết kế chú trọng 4 nội dung can thiệp đó là: 1) Tuyên truyền, vận động thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" xóa bỏ các định kiến, khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em; 2) Xây dựng và nhân rộng các mô hình nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ, thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em; 3) Đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em trong các hoạt động phát triển kinh tế xã hội, giám sát và phản biện xã hội, nâng cao năng lực cho cán bộ nữ dân tộc thiểu số; 4) Nâng cao năng lực thực hiện lồng ghép giới cho cán bộ trong hệ thống chính trị và già làng/trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng.
Một số kết quả bước đầu trong triển khai thực hiện dự án thành phần số 8 trong năm 2023 (tính đến ngày 31.5.2023): đã thành lập 2.854 Tổ truyền thông cộng đồng; 366 CLB “Thủ lĩnh của sự thay đổi”; 20 tổ nhóm sinh kế do phụ nữ làm chủ/tham gia quản lý; 388 địa chỉ tin cậy; 154 cuộc đối thoại chính sách cấp xã và cụm thôn bản; 283 cuộc tập huấn hướng dẫn giám sát và đánh giá về bình đẳng giới cho cán bộ thôn bản; 96 cuộc tập huấn lồng ghép giới cho cán bộ huyện xã; 192 cuộc tập huấn nâng cao năng lực lồng ghép giới cho cán bộ cấp thôn, bản...
Với những nỗ lực từ nhiều phía, hy vọng sẽ nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ, và trẻ em, thực hiện mục tiêu bình đẳng giới.
