Hệ thống kênh, rạch bị xâm lấn
UBND TP Hồ Chí Minh đã yêu cầu Chủ tịch UBND các quận, huyện ban hành kế hoạch chi tiết, thể hiện rõ các mốc thời gian xử lý, khẩn trương xử lý nghiêm, dứt điểm và di dời các trường hợp xây dựng lấn chiếm hệ thống thoát nước. Quận, huyện và phường, xã nào để hành lang sông, kênh, rạch bị lấn chiếm hay tái lấn chiếm, thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm. |
Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, trên địa bàn thành phố hiện có gần 3.000 sông, kênh, rạch, trong đó khu vực nội thành có 5 hệ thống kênh, rạch chính với tổng chiều dài khoảng 55km, đảm nhận chức năng tiêu thoát nước cho khu vực nội thành. Tuy nhiên, lâu nay tình trạng lấn chiếm sông, rạch để mở quán ăn, xây nhà ở diễn ra ở nhiều nơi, dẫn đến hệ thống kênh, rạch, cống thoát nước như bị bức tử.
Dài 500m nhưng rạch Bà Lào đoạn qua ấp 1, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh đang bị lấn chiếm vô tội vạ. Từng đoạn của con rạch này bị người dân san lấp, xây dựng nhà trái phép; một số đoạn ngập kín rác thải. Bà Nguyễn Minh Ngọc, xã Bình Hưng chia sẻ, do bị san lấp nên mỗi lần mưa nước không thoát được, dẫn đến ngập cả khu vực. Tình trạng này kéo dài nhiều năm qua, tuy nhiên dù người dân sinh sống ở đây đã nhiều lần lên tiếng song cho đến nay vi phạm vẫn không được xử lý, ngược lại con rạch này tiếp tục bị lấn chiếm bởi các công trình nhà ở, quán ăn, bến bãi, kho chứa.
Hay ở một đoạn rạch khác ở phường An Lạc A, quận Bình Tân, rạch Bà Tiếng cũng đang bị các công trình xây lấn, gây nghẽn dòng chảy, ngập úng thường xuyên.
Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh, toàn thành phố hiện có hơn 350 điểm, đoạn sông rạch bị lấn chiếm, san lấp trái phép. Trên thực tế, số đoạn, điểm sông, rạch bị lấn chiếm có thể cao hơn nhiều do việc xử lý, khắc phục vi phạm của các quận huyện, đơn vị chức năng còn chậm, trong khi vi phạm ngày càng phát sinh nhiều.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thị Thanh Mỹ cho biết, địa bàn có sông, kênh, rạch bị lấn chiếm, san lấp trái phép nhiều nhất ở quận 2, 9, 12, Gò Vấp, Bình Thạnh, Thủ Đức, huyện Bình Chánh và Nhà Bè. Trong đó, chỉ tính riêng huyện Bình Chánh hiện có 79 điểm, đoạn sông rạch bị lấn chiếm, san lấp, tập trung chủ yếu ở các xã Bình Hưng, An Phú Tây, Phạm Văn Hai, Vĩnh Lộc A; đối tượng vi phạm không chỉ có người dân mà có cả doanh nghiệp với diện tích san lấp lên đến hàng trăm, thậm chí hàng nghìn mét vuông.
![]() Kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè bị người dân lấn chiếm xây dựng nhà ở |
Nguồn: ITN |
Kiên quyết xử lý vi phạm
Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thị Thanh Mỹ, ngoài việc gây tắc nghẽn dòng chảy, ngập úng, ô nhiễm môi trường, việc sông, kênh, rạch bị lấn chiếm, san lấp trái phép tràn lan còn để lại nhiều hậu quả, hệ lụy nghiêm trọng khác. Trong đó, nguy cơ sạt lở cao, uy hiếp mạng sống người dân là vấn đề đáng lo ngại nhất hiện nay. Đáng lo là vậy nhưng công tác kiểm tra, xử lý vi phạm của nhiều địa phương lại buông lỏng, phớt lờ, thậm chí có nơi cán bộ có dấu hiệu tiếp tay cho vi phạm tồn tại.
Đại diện Sở Giao thông - Vận tải TP Hồ Chí Minh cũng cho hay, để sông rạch bị lấn chiếm, san lấp trái phép ngày càng nhiều, trách nhiệm trước hết thuộc về chính quyền địa phương. Trong đó, nguyên nhân chính là công tác theo dõi, giám sát của cơ quan có thẩm quyền, nhất là cấp phường xã trong việc phát hiện, xử lý hành vi lấn chiếm, san lấp sông, rạch trái phép gần như bị bỏ ngỏ. Thậm chí, có nơi, cả con rạch dài hàng trăm mét bị san lấp, vi phạm kéo dài từ tháng này sang tháng khác, từ năm này qua năm khác nhưng không thấy chính quyền, ngành chức năng xử lý.
Trên thực tế, TP Hồ Chí Minh cũng đã áp dụng nhiều biện pháp để khắc phục hậu quả của việc lấn chiếm kênh rạch. Tuy nhiên, công tác phối hợp giữa các lực lượng chưa hiệu quả, dẫn đến tình trạng các dòng kênh, rạch chết dần. Thậm chí, các con kênh thoát nước cho sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất cũng bị lấn chiếm với nhiều hình thức, khiến sân bay thường xuyên ngập sau mỗi trận mưa.
Do đó, để giải quyết tình trạng này, theo đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông - Vận tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, các địa phương nơi xảy ra hành vi lấn chiếm, san lấp trái phép sông, kênh, rạch phải luôn kiên quyết xử lý. Đồng thời, mỗi tháng, các phòng chức năng của các huyện phối hợp với UBND các xã, cảng vụ, cảnh sát giao thông đường thủy, thanh tra giao thông kiểm tra, xử lý các vi phạm. Ngoài ra, đối với các trường hợp vi phạm sau khi vận động, nếu không tự khắc phục sẽ có biện pháp cưỡng chế.