Chuyển hồ sơ một số vụ việc sang cơ quan điều tra xử lý
Sau loạt bài bất cập trong quản lý nhà, đất công tại TP Hà Nội của Báo Đại biểu Nhân dân, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh đã giao Thanh tra thành phố cùng các sở ngành thanh tra toàn diện công tác quản lý, sử dụng quỹ nhà chuyên dùng trên địa bàn. Đồng thời, đến tháng 3.2023, UBND thành phố đã hoàn thiện "Đề án quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công của thành phố Hà Nội giai đoạn 2022 - 2025, định hướng giai đoạn 2026 - 2030" để trình HĐND thành phố phê duyệt.
Tại Kỳ họp thứ 11 HĐND TP Hà Nội Khoá XVI (tháng 3.2023), HĐND thành phố đã thông qua và ban hành Nghị quyết thông qua Đề án quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công của thành phố Hà Nội giai đoạn 2022 - 2025, định hướng giai đoạn 2026 - 2030. Mục đích của Nghị quyết lần này là hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách về quản lý, sử dụng tài sản công, đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới, phòng, chống thất thoát, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đồng thời xây dựng, cập nhật đầy đủ, khoa học cơ sở dữ liệu về tài sản công thuộc phạm vi quản lý của thành phố; xử lý, khắc phục dứt điểm các tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng và khai thác tài sản công thuộc phạm vi quản lý của Thủ đô, từ đó phát huy các nguồn lực đem lại từ việc khai thác tài sản cộng cho sự phát triển của Hà Nội; phân định rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị trong công tác quản lý, sử dụng và khai thác tài sản công của thành phố.
Đáng chú ý, trong Nghị quyết cũng đề ra nhiều giải pháp cụ thể đối với từng nhóm tài sản công, trong đó có tài sản là đất và nhà. Cụ thể, đối với quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của thành phố giao các tổ chức, đơn vị kinh doanh nhà quản lý, khai thác, Nghị quyết yêu cầu thành phố cần rà soát, thống kê toàn bộ quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của thành phố đang giao đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh nhà quản lý, khai thác, tổ chức phân loại làm cơ sở đề xuất kế hoạch, lộ trình xử lý, biện pháp khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước.
Đặc biệt, Nghị quyết yêu cầu "Kiên quyết thu hồi đối với phần diện tích nhà, đất phải bàn giao về thành phố quản lý, diện tích nhà, đất vi phạm, sử dụng chưa đúng mục đích để lập phương án giao quản lý, khai thác và xử lý theo quy định. Trên cơ sở phân loại nợ nghĩa vụ tài chính đối với quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của thành phố, tập trung triển khai giải pháp xử lý dứt điểm từng nhóm nợ đọng. Trường hợp vi phạm phức tạp, kéo dài nghiên cứu áp dụng biện pháp chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý".
Tập trung một đầu mối để quản lý quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước
Bên cạnh đó, trong nhóm giải pháp đối với tài sản công là nhà, Nghị quyết cũng nêu rõ thành phố cần xây dựng "Đề án khắc phục tồn tại, hạn chế và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của thành phố giao các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh nhà quản lý, khai thác giai đoạn 2023 - 2025, định hướng giai đoạn 2026 - 2030".
Ngoài ra, trên cơ sở quy định của Trung ương về cơ chế quản lý, khai thác quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước và Luật Thủ đô, nghiên cứu hoàn thiện mô hình hoạt động, của tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của thành phố theo hướng tập trung 1 đầu mối theo từng nhóm quỹ nhà nhằm nâng cao trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của đơn vị được giao quản lý theo đúng quy định và cơ chế thị trường.
Riêng đối với trụ sở làm việc, công trình sự nghiệp giao cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp Nhà nước trực tiếp quản lý, sử dụng, Nghị quyết HĐND thành phố yêu cầu cần nghiên cứu hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ rà soát, xây dựng Đề án sử dụng tài sản công là nhà, đất tại đơn vị sự nghiệp công lập vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết theo quy định tại Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26.12.2017 của Chính phủ nhằm mục tiêu nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công, tăng nguồn thu và nâng mức tự chủ cho đơn vị sự nghiệp công lập.
Mặt khác, sớm đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ pháp lý về nhà, đất, khẩn trương hoàn thành rà soát, lập và phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất; rà soát, ban hành đầy đủ hệ thống tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích chuyên dùng.
Xử lý dứt điểm các dự án có sử dụng đất nhưng chậm thực hiện đầu tư
Riêng đối với nhóm giải pháp tài sản công là đất, Nghị quyết của HĐND thành phố yêu cầu phải xây dựng Đề án tổng thể khai thác nguồn lực đất đai để tạo vốn phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội giai đoạn 2023 - 2025 và những năm tiếp theo. Đồng thời, xây dựng Đề án khai thác các quỹ đất phụ cận các dự án giao thông trọng điểm để tạo nguồn vốn tái đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông; quỹ đất dự kiến đối ứng cho các dự án BT nay không đủ điều kiện triển khai theo quy định của Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư.
Đáng chú ý, Nghị quyết của HĐND thành phố cũng nêu rõ việc tập trung hoàn thành phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và theo loại đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện trong Quy hoạch Thành phố; Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2021 - 2025) thành phố, Kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.
Ngoài ra, thành phố cần chỉ đạo tập trung thực hiện Danh mục dự án thu hồi đất, dự án chuyển mục đích đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ; Kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hàng năm được cấp có thẩm quyền phê duyệt đảm bảo chất lượng. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về đất đai, tập trung tháo gỡ vướng mắc trong khâu tổ chức thực hiện thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; xác định nghĩa vụ tài chính về đất; bàn giao đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Ưu tiên bố trí nguồn vốn thực hiện công tác giải phóng mặt bằng; đẩy mạnh thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tạo quỹ đất “sạch” để đấu giá quyền sử dụng đất.
Bên cạnh đó, cần khẩn trương đôn đốc công tác di dời đối với những cơ sở nhà, đất gây ô nhiễm môi trường hoặc không phù hợp với quy hoạch. Trong đó, quỹ đất sau khi di dời được ưu tiên để xây dựng, phát triển các công trình công cộng, công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, không được sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch theo quy định của Luật Thủ đô.
"Đặc biệt, cần kiên quyết xử lý dứt điểm đối với các dự án có sử dụng đất nhưng chậm thực hiện đầu tư, chậm đưa đất vào sử dụng còn tồn đọng, có nguyên nhân chủ quan. Trường hợp cố ý chây ỳ, tiếp tục vi phạm thì kiên quyết thu hồi theo quy định pháp luật. Công khai, minh bạch thông tin đối với dự án chậm tiến độ, chậm triển khai, vi phạm pháp luật bị cưỡng chế, thu hồi, chấm dứt hoạt động để tạo sự đồng thuận, giám sát của người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện", Nghị quyết của HĐND thành phố nêu rõ.
Riêng đối với quỹ đất 20 - 25% tại các dự án phát triển nhà ở, khu đô thị trên địa bàn thành phố, các cơ sở nhà, đất tiếp nhận sau khi di dời, sắp xếp, cổ phần hóa, quỹ đất thu hồi do vi phạm pháp luật đất đai, tự nguyện trả lại đất và các quỹ đất khác khẩn trương lập phương án và tổ chức thực hiện khai thác hiệu quả theo quy định.
