Theo đó, Chính phủ thống nhất thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15 theo đề nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Tờ trình số 60/TTr-BTNMT ngày 7.6.2024 và hồ sơ liên quan kèm theo.
Cụ thể, sửa đổi, bổ sung Khoản 1, Điều 252 Luật Đất đai số 31/2024/QH15 như sau: Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1.8.2024, trừ trường hợp quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều này. Điều 253; Điều 254 (trừ Khoản 4 và Khoản 5); Điều 255 (trừ Khoản 8); Điều 256 (trừ Khoản 2 và Khoản 4); Điều 257 (trừ Khoản 1); Điều 258; Điều 259; Điều 260 (trừ các Khoản 12, 14 và 15) của Luật Đất đai có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2025.
Về Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, sửa đổi, bổ sung Khoản 1, Điều 197 như sau: Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1.8.2024. Sửa đổi, bổ sung Khoản 1, Điều 82 Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 như sau: Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1.8.2024. Đối với Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15, sửa đổi, bổ sung Khoản 2, Điều 209 như sau: Khoản 3, Điều 200 và Khoản 15, Điều 210 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1.8.2024.
Theo Tờ trình của Chính phủ tại Phiên họp thứ 16 của Ủy ban Kinh tế diễn ra hôm 11.6 thì dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 luật trên nhằm tạo điều kiện để quản lý chặt chẽ, khai thác hiệu quả tài nguyên đất đai, phát triển nhà ở, phát triển thị trường bất động sản, đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính, giảm thiểu chi phí tuân thủ, cắt giảm các khâu trung gian.
Hơn nữa, việc các luật này sớm có hiệu lực thi hành cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và người dân trong thực hiện quyền của người sử dụng đất, bảo vệ quyền lợi cho người có đất bị thu hồi, thúc đẩy sự tham gia hoạt động kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở cũng như giải quyết tranh chấp, khiếu nại đối với việc quản lý, vận hành nhà chung cư…
Đây là nỗ lực rất lớn của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội và các bộ, ngành thuộc Chính phủ trong việc sớm đưa luật vào cuộc sống, hạn chế tối đa tình trạng luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư. Bởi như chính thừa nhận của Bộ trưởng Bộ Tư pháp (nay là Phó Thủ tướng Chính phủ) Lê Thành Long tại Phiên họp thứ 25 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra hồi tháng 8.2023 thì việc nợ, chậm ban hành là vấn đề đã từ lâu nhưng chưa giải quyết dứt điểm. Rằng nợ đọng văn bản của từng năm có sự trồi sụt nhất định. Dù đã rất cố gắng nhưng cũng có những nghị định nợ lâu và chưa được xử lý...
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, theo ông Lê Thành Long nhiều khi do nội dung quy định chi tiết quá nhiều như Luật Bảo vệ môi trường có tới 65 nội dung giao quy định chi tiết. Cũng có những luật, nghị quyết từ thời điểm thông qua đến thời điểm có hiệu lực ngắn nên phải cấp tốc soạn thảo ban hành các nghị định nhưng cũng không kịp. Ngoài ra còn có nguyên nhân do trình độ đội ngũ làm công tác xây dựng pháp luật.
Vậy nên, cho dù ghi nhận nỗ lực sớm đưa luật vào cuộc sống nhưng điều quan trọng, như ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh thì Ban soạn thảo cần tiếp thu ý kiến tại phiên họp để bổ sung báo cáo đánh giá tác động của việc điều chỉnh hiệu lực thi hành sớm các luật này. Trong đó nêu rõ những tác động tích cực và tiêu cực, bảo đảm khách quan, đầy đủ và chính xác. Xây dựng app để cập nhật hàng ngày, hàng giờ tiến độ ban hành văn bản hướng dẫn thi hành các luật này.
Bên cạnh đó, cần báo cáo công tác chuẩn bị xây dựng, ban hành văn bản hướng dẫn thi hành của các địa phương, có giải pháp bảo đảm các điều kiện thi hành. Hoàn thiện các nội dung, các điều khoản chuyển tiếp, bảo đảm không tạo khoảng trống pháp lý do hiệu lực thi hành của luật và các điều khoản chuyển tiếp trong 4 luật nêu trên khác nhau và có giải pháp khắc phục những tác động bất lợi nếu có...
