Cơ chế đầu tư và tài chính cho khoa học, công nghệ có trọng tâm, trọng điểm
Đây cũng chính là mục tiêu mà "Chiến lược phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo ngành NN và PTNT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050" hướng tới.
Chiến lược cũng nêu nhiệm vụ cần triển khai là xây dựng tổ chức khoa học và công nghệ ngành nông nghiệp đủ tiềm lực và trình độ tạo ra các sản phẩm khoa học có giá trị cao, tiếp thu và làm chủ các công nghệ tiên tiến thế giới, chuyển giao ứng dụng, nhân rộng trong thực tiễn sản xuất.
Đồng thời, đặt ra những mục tiêu cụ thể đến năm 2030 như đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TEP) vào tăng trưởng ngành nông nghiệp ở mức trên 50%; tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp được sản xuất theo các quy trình sản xuất tốt (VietGAP) hoặc tương đương trở lên đạt trên 40%.
Tỷ lệ kết quả các nhiệm vụ khoa học và công nghệ có sản phẩm là giống, vật tư đầu vào, quy trình công nghệ, thiết bị, tiết bộ kỹ thuật,… ứng dụng vào thực tiễn đạt trên 90% vào năm 2025 và đạt trên 95% năm 2030. Có ít nhất 60% kết quả nghiên cứu được công nhận tiến bộ kỹ thuật và áp dụng vào sản xuất; trong đó, khoảng 15% kết quả nghiên cứu được đăng ký bản quyền sáng tạo, sở hữu trí tuệ. Tổng giá trị chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu từ các viện nghiên cứu, trường đại học thuộc bộ cho doanh nghiệp tăng 20% giai đoạn 2021- 2025 và 35% giai đoạn 2026 – 2030.
Để thực hiện Chiến lược một cách có hiệu quả, Bộ NN và PTNT cho biết sẽ ưu tiên nguồn lực cho phát triển khoa học và công nghệ như tăng đầu tư từ ngân sách nhà nước cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tiếp tục đầu tư hạ tầng cơ sở vật chất cho khối viện, trường; có chính sách đãi ngộ thỏa đáng và các cơ hội phát triển nghề nghiệp thuận lợi cho nhà khoa học.
Tiếp tục đổi mới cơ chế đầu tư và tài chính cho khoa học, công nghệ có trọng tâm, trọng điểm, dựa trên hiệu quả đầu ra. Đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý nhiệm vụ khoa học, công nghệ, quản lý tài chính theo thông lệ quốc tế, giảm tối đa thủ tục hành chính cho các nhà khoa học; giao quyền sở hữu kết quả khoa học công nghệ có sử dụng ngân sách nhà nước cho cơ quan chủ trì để thúc đẩy ứng dụng, thương mại hóa kết quả nghiên cứu.
Đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực cho khoa học công nghệ
Cùng với đó, xây dựng các mô hình trình diễn về cơ giới hoá đồng bộ sản xuất nông nghiệp, bảo quản và chế biến nông sản với công nghệ và thiết bị tiên tiến, hiện đại, có mức độ cơ giới hóa và tự động hóa cao để khuyến cáo cho các doanh nghiệp áp dụng vào sản xuất. Nghiên cứu phát triển và áp dụng công nghệ số như nghiên cứu ứng dụng, xây dựng các công cụ phục vụ chuyển đổi số, số hóa, tạo lập dữ liệu lớn (Bigdata) để tối ưu hóa quá trình sản xuất nông nghiệp, quản trị, liên kết chuỗi giá trị.
Đồng thời, tăng đầu tư từ ngân sách nhà nước cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, có cơ chế kinh tế, tài chính khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, tham gia mạnh hơn vào hoạt động nghiên cứu, phát triển và đổi mới công nghệ.
Cùng bàn về các giải pháp, ông Phạm Văn Cường, Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam kiến nghị, cần đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực cho khoa học công nghệ. Trong đó, có kế hoạch bồi dưỡng trong đào tạo, bồi dưỡng nhà khoa học đầu ngành kết hợp song song với việc hợp tác quốc tế trong ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển giao công nghệ…
