Trường ĐH Xây dựng có nhiệm vụ cơ bản là đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật có trình độ đại học và trên đại học cho nhiều ngành trong lĩnh vực xây dựng. Trường còn là trung tâm nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng các tiến bộ khoa học - công nghệ trong lĩnh vực xây dựng vào thực tế sản xuất.
Hiện nay, Trường ĐH Xây dựng là đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động thường xuyên, hàng năm vẫn nhận được sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước. Theo chiến lược phát triển đã được Đảng ủy và Hội đồng trường thông qua, nhà trường phấn đấu bắt đầu tự chủ đề chi phí hoạt động thường xuyên sau 2025 và tự chủ toàn diện sau 2030. Giai đoạn 2021 - 2025 được nhà trường xác định là làm tốt công tác chuẩn bị cho việc thực hiện tự chủ, từ rà soát toàn bộ cơ sở vật chất, các khoản chi phí và phương án tinh giản biên chế đến thực hiện tự chủ nội bộ, phân cấp mạnh mẽ cho các đơn vị.
Khó khăn hiện nay là học phí chiếm tỷ trọng cao (tính cả ngân sách nhà nước là trên 90%), trong tổng nguồn thu của nhà trường. Trong khi đó, công tác tuyển sinh gặp nhiều khó khăn, nên nguồn thu này bị giảm mạnh, ảnh hưởng rất lớn đến nguồn lực tài chính của nhà trường.
Khẳng định, Trường ĐH Xây dựng vui mừng đón nhận Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, bởi nó thỏa mãn khát khao, mong mỏi tự chủ của nhà trường, song Hiệu trưởng Phạm Duy Hòa cũng cho rằng, chỉ Luật này là chưa đủ, mà cần có sự đồng bộ với các luật khác, như Luật Viên chức, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đấu thầu, Luật Đất đai, Luật Đầu tư công…, nếu không sẽ dẫn đến vướng mắc trong nhiều hoạt động liên quan đến tuyển dụng, mua sắm thiết bị, đầu tư công, xây dựng cơ bản. “Cần tính toán có cơ chế riêng cho các đơn vị tự chủ, bởi các luật nói trên điều chỉnh chung tất cả đơn vị sự nghiệp, nên đương nhiên là vướng”. Trường ĐH Xây dựng cũng kiến nghị tăng thêm quyền lợi cho các cơ sở giáo dục đại học theo định hướng nghiên cứu để tạo sức hút đủ mạnh cho các trường phấn đấu.
Đoàn khảo sát ghi nhận sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản cho quá trình tiến đến tự chủ của Trường ĐH Xây dựng, thể hiện trách nhiệm với chính sự phát triển của mình, dựa vào thế mạnh truyền thống. Về lộ trình tự chủ, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, TN, TN và NĐ Phan Thanh Bình cho rằng, nhà trường có thể cân nhắc, mạnh dạn đẩy nhanh hơn, tạo bước đột phá trong phát triển. Với mô hình doanh nghiệp trong nhà trường mà Trường ĐH Xây dựng đang hướng tới, cũng cần tính toán, xây dựng đề án, lường trước những khó khăn, bởi thực tế, doanh nghiệp khởi nghiệp cực khó và đầy mạo hiểm…
