Chiều 25.12, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dự Hội nghị triển khai công tác ngành Kiểm sát nhân dân năm 2024. 

Dự Hội nghị có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga; Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng; Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Trung tướng Lê Tấn Tới; Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh; Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong; Phó Trưởng ban Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Văn Rón; Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc. 

Về phía Viện Kiểm sát Nhân dân có: Ủy viên Trung ương Đảng, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí cùng toàn thể lãnh đạo, cán bộ, kiểm sát viên tại hơn 800 điểm cầu trong cả nước. 

Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu Quốc hội giao

Báo cáo tại hội nghị cho thấy, năm 2023, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao và toàn ngành Kiểm sát nhân dân đã có nhiều nỗ lực, thực hiện nhiều giải pháp bảo đảm các hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng đấu tranh, phát hiện, khởi tố mới 98.369 vụ án hình sự (tăng 13,4% so với năm 2022).

Trong đó, số vụ án tham nhũng, chức vụ được phát hiện, khởi tố là 947 vụ (tăng 74,1%); tội phạm, về trật tự xã hội khởi tố 31.270 vụ (tăng 14,3%); tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, sở hữu và môi trường khởi tố 39.034 vụ (tăng 13,6%).

Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng đã được đẩy nhanh tiến độ điều tra, đưa ra truy tố theo đúng yêu cầu của Ban Chỉ đạo của Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cựcnhư:vụ án liên quan đến công ty Việt Á; vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao); vụ án xảy ra tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; các vụ án liên quan đến Công ty AIC... 

Trong lĩnh vực giải quyết các vụ án hành chính, kinh doanh, thương mại, lao động, vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình và những việc khác theo quy định của pháp luật, toàn ngành đã kiểm sát việc giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 32.923 vụ án hành chính, vụ việc kinh doanh, thương mại, lao động (tăng 13,5%); 483.455 vụ, việc dân sự (tăng 8,9%). Nội dung các khiếu kiện hành chính chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đất đai, tranh chấp dân sự chủ yếu liên quan đến quyền sử dụng đất... 

Phát biểu tại Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao những kết quả ngành Kiểm sát đã đạt được và những đóng góp quan trọng của ngành Kiểm sát nhân dân đối với thành tựu chung của đất nước trong năm 2023.

Trong bối cảnh tình hình tội phạm tiếp tục diễn biến phức tạp, một số loại tội phạm tăng, nhất là tội phạm công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia trong khi yêu cầu của pháp luật về chống oan sai và bảo vệ quyền con người ngày càng cao, nhưng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao và toàn ngành Kiểm sát đã phát huy tinh thần đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, chủ động nắm chắc tình hình, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, thực hiện tốt các nhiệm vụ đề ra, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu, yêu cầu công tác được Đảng, Nhà nước, Quốc hội giao, kết quả công tác năm 2023 đạt cao hơn năm 2022. 

Nhấn mạnh các kết quả đạt được đã tô đậm thêm truyền thống vẻ vang “nghiêm chỉnh tuân thủ pháp luật, kiên quyết tấn công tội phạm, bản lĩnh thực thi công lý, tận tâm bảo vệ Nhân dân” của ngành Kiểm sát Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao phân tích đánh giá, làm rõ nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế, nhất là các nguyên nhân chủ quan, đề ra giải pháp cụ thể để khắc phục, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động của ngành trong thời gian tới.

Xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, liêm chính

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, năm 2024 là năm bản lề, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của cả nhiệm kỳ theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tuy nhiên, dự báo tình hình vi phạm, tội phạm vẫn diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức mới, đòi hỏi các cơ quan tư pháp, trong đó có Viện kiểm sát không ngừng đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác.

Cơ bản đồng tình với phương hướng, nhiệm vụ ngành Kiểm sát đã đề ra và các ý kiến tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội đồng thời nêu 6 nhiệm vụ trọng tâm đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện trong năm 2024. 

Một là, tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực tư pháp; tập trung đổi mới các mặt công tác gắn với trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và thực thi nhiệm vụ.

Chủ động nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư những giải pháp tăng cường năng lực cho ngành Kiểm sát, qua đó tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của ngành Kiểm sát trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, nhất là tội phạm về tham nhũng, kinh tế, chức vụ.

Tích cực nghiên cứu, triển khai các nghị quyết của Quốc hội về giám sát, trong đó tập trung thực hiện, giải trình theo chức năng, nhiệm vụ về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp; bảo đảm phục vụ tốt hoạt động giám sát, chất vấn của Quốc hội tại Kỳ họp thứ Bảy, thứ Tám, Quốc hội Khóa XV.

Hai là,thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp; không để xảy ra trường hợp bị oan, sai trong tố tụng hình sự; không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế, tạo điều kiện, môi trường ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Tập trung giải quyết tốt các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, nhất là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.

Phát huy vai trò của Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, bảo đảm thực sự là một trong những thiết chế quan trọng kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực tư pháp, góp phần bảo đảm cho hoạt động của các cơ quan tư pháp tuân thủ đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính, thi hành án hình sự, thi hành án dân sự, hành chính; tăng cường kiểm sát và kiến nghị xử lý các trường hợp chậm thi hành án; đẩy mạnh giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm thuộc thẩm quyền. Xác định rõ những lĩnh vực công tác phải thực hiện đột phá nhằm tạo sự chuyển biến tích cực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Ba là, tập trung sắp xếp cơ cấu tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phân công và sử dụng hợp lý, hiệu quả biên chế cán bộ hiện có. Tiếp tục giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong thực thi công vụ, nâng cao chất lượng hoạt động của ngành.

Tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ kiểm sát viên và người đứng đầu các cấp kiểm sát cả về năng lực chuyên môn, trách nhiệm và tính nêu gương theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh“Cán bộ kiểm sát phải công minh -  chính trực - khách quan - thận trọng - khiêm tốn”; tăng cường công tác luân chuyển, điều động, biệt phái cán bộ lãnh đạo, quản lý để rèn luyện thử thách, đào tạo toàn diện cán bộ; bố trí cán bộ đúng năng lực, sở trường đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bốn là, tập trungđẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Viện Kiểm sát Nhân dân; kiện toàn lực lượng, tăng cường các điều kiện bảo đảm và triển khai thực hiện công tác giám định theo quy định của Luật Giám định tư pháp; tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có yếu tố nước ngoài; thực hiện tốt vai trò cơ quan đầu mối Trung ương trong tương trợ tư pháp hình sự; chủ động, tích cực trao đổi, đàm phán, ký kết các hiệp định tương trợ tư pháp hình sự.

Năm là, kịp thời triển khai hiệu quả các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua; ban hành đồng bộ, đúng thời hạn văn bản quy định chi tiết thi hành luật. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế để Viện kiểm sát Nhân dân thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp.

Hoàn thiện cơ chế tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, tăng cường kiểm soát bên trong việc thực hành quyền công tố; nghiên cứu Đề án “Nghiên cứu, hoàn thiện quy định pháp luật về khởi kiện vụ án dân sự trong trường hợp chủ thể các quyền dân sự là nhóm dễ bị tổn thương hoặc trường hợp liên quan đến lợi ích công nhưng không có người đứng ra khởi kiện”theo yêu cầu của Nghị quyết số 27-NQ/TW; báo cáo kết quả nghiên cứu, rà soát sơ kết 8 năm thực hiện Luật Tổ chức Viện kiểm sát Nhân dân, 5 năm thi hành Bộ luật Tố tụng hình sự và các nhiệm vụ khác theo Kế hoạch số 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Vừa qua, Ban cán sự Đảng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao đã chủ động đề xuất và được Chủ tịch nước giao nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất một số cơ chế mới về khởi kiện vụ án hành chính bảo vệ lợi ích công, lợi ích Nhà nước; về kiểm soát việc ban hành văn bản quy phạm dưới luật; về hoàn thiện chế định thi hành án tử hình. Nhấn mạnh đây là những vấn đề rất quan trọng mà thực tiễn đang đặt ra, Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành Kiểm sát chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan để tổng kết, nghiên cứu thận trọng, toàn diện vàtrình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Sáu là,để tạo điều kiện thuận lợi cho ngành Kiểm sát nhân dân thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban cán sự đảng, lãnh đạo Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao chủ động nghiên cứu, báo cáo Quốc hội, Chính phủ xem xét cơ chế phân bổ ngân sách nhà nước theo hướng căn cứ vào nhiệm vụ và khối lượng công việc thực tế để giao dự toán chi thường xuyên phù hợp với chức năng, nhiệm vụ đặc thù của Ngành. 

Tiếp tục quan tâm làm tốt hơn công tác phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội, các Ban, Bộ, ngành Trung ương và địa phương, nhất là trong khối tư pháp, nội chính. Tích cực chuẩn bị tốt một số nội dung trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định theo Chương trình công tác năm 2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Chủ tịch Quốc hội tin tưởng, ngành Kiểm sátsẽ tiếp tục phát huy trí tuệ, bản lĩnh và hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao; góp phần bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và thực thi pháp luật; xây dựng nền tư pháp Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân, góp phần ngày càng xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.