Bắc Ninh: Giao đất để xây nhà thờ họ, có đúng luật?

Thủ tục khá nhanh chóng

Theo tài liệu do Sở Xây dựng Bắc Ninh cung cấp, có thể nhận thấy tiến độ, quy trình, thủ tục giao đất, đôn đốc cho việc xây dựng Nhà thờ họ Nguyễn Việt Nam tại đây được tiến hành khá “nhanh chóng và chặt chẽ” từ Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, các Sở, huyện Thuận Thành, đến xã Đại Đồng Thành.

Cụ thể, Hội người họ Nguyễn Việt Nam có văn bản Số: 08/2018/HNHNVN gửi tỉnh Bắc Ninh về việc đề nghị giới thiệu địa điểm để nghiên cứu, đề xuất lập dự án đầu tư xây dựng Khu nhà truyền thống họ Nguyễn Việt Nam. Ngay sau đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo giao Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các Sở và địa phương xem xét và tham gia góp ý kiến xây dựng dự án tại khu đất thuộc thôn Á Lữ, xã Đại Đồng Thành, huyện Thuận Thành, diện tích ban đầu  là 1,8 ha, diện thích đất xây dựng nhà thờ là 1.000 m2 (0,1 ha), còn lại là khu công viên cây xanh, mặt nước, bãi đỗ xe. Ngày 17.8.2018, Sở Xây dựng tiến hành họp với các Sở liên quan và có Biên bản thống nhất nội dung trên. Sau đó, Sở Xây dựng Bắc Ninh có Công văn Số 117/SXD-QH đề nghị UBND tỉnh giới thiệu khu đất có nguồn gốc là đất công ích, kèm theo quy hoạch để thực hiện dự án bằng nguồn vốn xã hội hoá và các nguồn khác.

Sau khi có Kết luận số 425/KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ làm căn cứ, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Công văn Số: 4792/UBND - XDCB về việc chính thức giới thiệu địa điểm lập dự án đầu tư xây dựng Nhà thờ họ Nguyễn Việt Nam tại khu đất thôn Á Lữ. Sau đó, Sở Xây dựng Bắc Ninh đã có văn bản Số: 41/SXD-QH về trình tự thực hiện dự án, tổng mức vốn đầu tư khoảng 15 tỷ đồng. Đến ngày 22.5.2019, Hội người họ Nguyễn Việt Nam lại có văn bản Số 02, đề nghị điều chỉnh diện tích đất xây dựng nhà thờ từ 1.000 m2 lên 2.000 m2; ngày 12.6.2019 lại có văn bản Số 03 xin điều chỉnh từ 2.000 lên 2.704 m2 (tăng 1.704 m2 so với chủ trương được UBND tỉnh cho phép ban đầu). Và lại rất nhanh chóng, liên tiếp chỉ trong vài ngày, UBND tỉnh Bắc Ninh có ý kiến chỉ đạo và Sở Xây dựng Bắc Ninh lại tiếp tục họp lấy ý kiến thống nhất bằng Biên bản vào ngày 20.6 và có công văn chốt gửi UBND tỉnh. Tiếp đến, UBND tỉnh Bắc Ninh có Quyết định số 108/QĐ-UBND về việc thu hồi 3,089 m2 đất chưa sử dụng và đất mặt nước chuyên dùng để UBND huyện Thuận Thành giao cho Cộng đồng người họ Nguyễn Việt Nam. Ngày 9.4.2020, UBND huyện Thuận Thành có Quyết định 100/QĐ-UBND về việc giao 2.705,3 m2 đất cho Cộng đồng người họ Nguyễn Việt Nam để xây dựng nhà thờ và đến ngày 20.4 tiến hành bàn giao đất trên thực địa. Ngay ngày hôm sau 21.4, UBND huyện Thuận Thành cấp Giấy phép xây dựng Số 11.

Và những câuhỏi lớn của người dân

Báo Đại biểu Nhân dân nhận được đơn tập thể của những người ký đại diện cho nhiều người dân thôn Á Lữ, xã Đại Đồng Thành, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh phản ánh về việc tỉnh và huyện thu hồi và giao đất cho Hội người họ Nguyễn Việt Nam là không đúng với pháp luật. Để tìm hiểu sự việc, phóng viên đã về thôn Á Lữ, chứng kiến công trình dự án nhà thờ họ Nguyễn Việt Nam nằm ven chân đê đã đổ mái bê tông, các hạng mục thi công đang bước vào giai đoạn hoàn thiện. Những người cao niên trong thôn Á Lữ dẫn phóng viên ra hiện trường bày tỏ sự bức xúc.

Ông Nguyễn Sỹ Quynh, 57 tuổi cho biết: Năm 2019 dân làng Á Lữ thấy động thổ mà không biết xây dựng công trình gì, rồi dần mới được biết đó là dự án nhà thờ họ Nguyễn Việt Nam, bởi trước đó không thấy tổ chức họp hay lấy ý kiến của bà con. Sau đó ông tìm hiểu mới biết Hội họ Nguyễn Việt Nam này được thành lập từ năm 2013, có Văn phòng đại diện tại Hà Nội, do ông Nguyễn Văn Kiệm làm Chủ tịch, không rõ ông này là người quê ở nơi đâu đến; ông Nguyễn Văn Mỹ là người địa phương (mới mất) là Phó Chủ tịch.

Còn ông Nguyễn Bá Diệu, 60 tuổi lại đặt nhiều câu hỏi gửi các cấp có thẩm quyền đề nghị cần làm rõ quy trình và thủ tục thu hồi đất, về đối tượng giao đất có đúng các quy định của pháp luật? Trong khi đó khu đất này dân làng Á Lữ đã dự kiến xin để mở rộng Đền thờ Kinh Dương Vương có Lăng cạnh đó. Hơn nữa, trong diện tích đất đó có 5 ngôi mộ tổ của các dòng họ, nhưng khi giao đất, các văn bản không hề nói đến phương án di dời hay hỗ trợ đền bù, nên đến nay việc xây dựng sắp hoàn thiện mà mồ mả vẫn còn đó. Trong quá trình thi công, dự án đã lấn chiếm thêm hơn nghìn m2 đất ngoài chỉ giới, vi phạm hành lang bảo vệ đê điều, đã được chính quyền lập biên bản, yêu cầu tháo dỡ xong trước ngày 15.4.2022, nhưng người dân chưa thấy biện pháp xử lý hay khắc phục nào, vi phạm vẫn còn đó.

Theo ông Nguyễn Bá Tôn, 72 tuổi chia sẻ rằng bà con đã làm đơn hỏi Bộ Nội vụ, đây chỉ là hội nhóm tự xưng, việc giao đất không đúng với Luật đất đai, nên không nhận được sự đồng thuận của nhân dân, nảy sinh nhiều đơn khiếu kiện gửi các cơ quan Trung ương và địa phương, nhưng chưa được giải quyết thoả đáng... Duy nhất ngày 11.3.2022, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thuận Thành có văn bản trả lời đơn của công dân thôn Á Lữ, nhưng nội dung lại viện dẫn sai căn cứ của Luật đất đai 2013, Nghị định 43/2014 của Chính phủ và Thông tư số 27/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Đem những thắc mắc của nhân dân, phóng viên nhiều lần đề nghị được làm việc với UBND huyện Thuận Thành để tìm hiểu sự việc, nhưng ông Nguyễn Xuân Đương - người trước đây là Phó Chủ tịch trực tiếp ký Quyết định giao đất, nay là Chủ tịch UBND huyện trả lời qua điện thoại rằng Thanh tra tỉnh đang làm việc, khi nào có kết quả sẽ gửi nhà báo. Tiếp tục liên hệ với Chánh Văn phòng Thanh tra tỉnh Bắc Ninh Trần Thanh Hải cho biết đã giao cho Phòng Nghiệp vụ 2 đang triển khai công việc thanh tra.