Phát biểu tại Hội thảo khoa học với chủ đề “70 năm Hội nghị quân sự Trung Giã - Giá trị lịch sử và bài học”, sáng 30.7, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong khẳng định, dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh, quân và dân ta đã làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, đập tan ý chí xâm lược của thực dân Pháp, buộc chúng phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán tìm giải pháp kết thúc chiến tranh. Ngày 8.5.1954, Hội nghị quốc tế bàn về vấn đề đình chỉ chiến sự ở Đông Dương khai mạc tại Genève (Thụy Sĩ).
Theo Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong, để giải quyết các vấn đề quân sự trên thực tế chiến trường, Hội nghị Genève đã thống nhất đại diện hai Bộ Tổng tư lệnh (Việt - Pháp) sẽ tổ chức đàm phán tại Việt Nam. Trên cơ sở đó, Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam và Bộ Tổng Chỉ huy các lực lượng liên hiệp Pháp ở Đông Dương đã gặp nhau tại Trung Giã.
Hội nghị quân sự Trung Giã là cuộc tiếp xúc chính thức đầu tiên giữa Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam và Bộ Tổng Chỉ huy các lực lượng liên hiệp Pháp ở Đông Dương. Trải qua hơn 20 ngày đàm phán, kết quả của Hội nghị Trung Giã kết thúc thắng lợi, đã góp phần cho sự thành công của Hiệp định Genève, giải quyết vấn đề ngừng bắn, trao trả tù binh, lập lại hòa bình ở Đông Dương; thể hiện khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam.
Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: “70 năm đã trôi qua, Hội nghị quân sự Trung Giã đã góp phần thể hiện bản lĩnh, trí tuệ trong đối ngoại quốc phòng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hội nghị đã để lại những bài học kinh nghiệm quý, được thành phố vận dụng xây dựng và bảo vệ Thủ đô trong giai đoạn hiện nay”.
Theo Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội, hội thảo là một trong những hoạt động lớn, trọng tâm, có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, có ý nghĩa thiết thực hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10.10.1954 - 10.10.2024).
Với ý nghĩa và tầm quan trọng của hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong mong rằng, những tham luận và ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học sẽ góp phần bổ sung thông tin, tư liệu để tiếp tục khẳng định và làm sâu sắc hơn tầm vóc to lớn, ý nghĩa thắng lợi của Hội nghị quân sự Trung Giã đến tiếp quản, giải phóng Thủ đô. Đặc biệt là góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với công cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo.
Đồng thời, giáo dục lý tưởng cách mạng, truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc; khích lệ, cổ vũ động viên các tầng lớp Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ noi gương thế hệ ông cha ra sức học tập, lao động và cống hiến sức lực, trí tuệ để xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại. Cùng với đó là rút ra những kinh nghiệm quý báu cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Với ý nghĩa và mục đích to lớn như vậy, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong nêu lên một số nội dung cần tập trung thảo luận, làm rõ trong cuộc hội thảo quan trọng này. Trong đó, cần khẳng định làm sáng tỏ sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tiến trình của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, nhất là sự tài tình, sáng tạo trong cuộc đấu trí với thực dân Pháp trên bàn đàm phán, tiến tới kết thúc chiến tranh lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Đồng thời phân tích và làm rõ bối cảnh, tình hình, những sự kiện lịch sử của Hội nghị quân sự Trung Giã, từ đó khẳng định giá trị, ý nghĩa, tầm quan trọng của Hội nghị quân sự Trung Giã góp phần vào thành công của Hội nghị Genève đi đến kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, giải phóng Thủ đô.
Những kinh nghiệm rút ra từ Hội thảo cần được vận dụng vào thực tiễn hoạt động xây dựng, phát triển Thủ đô, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, tạo nên sức mạnh to lớn bảo vệ vững chắc Thủ đô xã hội chủ nghĩa.
Đặc biệt, kết quả, ý nghĩa của hội thảo cần được phát huy, nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách, giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị di tích cách mạng kháng chiến Trung Giã gắn với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và du lịch.
Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, 70 năm đã qua nhưng âm hưởng, ý nghĩa và những bài học của Hội nghị Trung Giã vẫn còn vang vọng, là động lực, xây dựng, phát triển Thủ đô; xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị thông minh hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn… phát triển nhanh, bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.