Đa số doanh nghiệp không lạc quan nhưng cũng không quá lo ngại
Khảo sát Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) do Decision Lab thực hiện ghi nhận mức 64,6 điểm trong quý I.2025 cho thấy sự ổn định tương đối, song vẫn tiềm ẩn những lo ngại đáng kể.
Nhiều doanh nghiệp nhấn mạnh rằng họ chờ đợi động thái từ phía Mỹ, báo động một mối quan ngại trọng yếu trước những diễn biến toàn cầu có thể tác động đến môi trường kinh doanh.
"Những kết quả này cần được cân nhắc trong bối cảnh thời gian cụ thể: Khảo sát BCI do Decision Lab thực hiện từ ngày 10 đến 27.3.2025, trước khi Mỹ công bố các mức thuế quan đối ứng mới cũng như trước hàng loạt thay đổi nhanh chóng trong chính sách thương mại thế giới", EuroCham lưu ý.
Chủ tịch EuroCham Bruno Jaspaert cho biết: “Kết quả khảo sát cho thấy hầu hết doanh nghiệp châu Âu không thể lường trước những biện pháp thuế quan quyết liệt như vậy. Họ vẫn đặt niềm tin vào khả năng ngoại giao khéo léo của Việt Nam trong việc điều hướng căng thẳng thương mại toàn cầu. Khoảng hai phần ba số doanh nghiệp tham gia khảo sát giữ quan điểm trung lập, không quá lạc quan nhưng cũng không quá lo ngại”.
Số liệu cho thấy, chiến lược chuỗi cung ứng và khả năng tiếp cận tài chính đang ở mức gần như cân bằng, phản ánh một tâm lý đắn đo nhưng có phần tích cực đối với môi trường kinh doanh tại Việt Nam.
Tuy vậy, những lo ngại luôn tiềm tàng. 39% doanh nghiệp dự đoán chiến lược giá, gồm biến động thuế quan và chi phí vận hành, sẽ là thách thức lớn. Trong khi đó, 36% dự đoán nhu cầu thị trường và doanh thu sẽ gặp khó khăn từ mức trung bình đến đáng kể.
Mặc dù vậy, phần lớn các doanh nghiệp vẫn chưa điều chỉnh chiến lược đầu tư hoặc tuyển dụng, phản ánh cách tiếp cận "chờ đợi và quan sát" trước những biến chuyển trong chính sách thương mại toàn cầu được dự báo nhưng chưa chắc chắn ở thời điểm khảo sát - Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.
Cũng theo báo cáo của EuroCham, tâm lý kinh doanh của các doanh nghiệp trong quý I.2025 có dấu hiệu cải thiện nhẹ so với các quý trước. 42% doanh nghiệp tham gia khảo sát giữ quan điểm trung lập về môi trường kinh doanh, cho thấy ưu tiên cảnh giác trước những thay đổi đang diễn ra trên thế giới.
Tại thời điểm khảo sát, tăng trưởng kinh tế ổn định của Việt Nam cùng với dự báo GDP tích cực cũng giúp phần trấn an các nhà đầu tư. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đánh giá cao cơ hội thương mại và đầu tư cũng như sự phục hồi của chi tiêu tiêu dùng và du lịch như những tín hiệu tích cực.
Tuy nhiên, sự thận trọng vẫn là yếu tố chi phối tâm lý chung. 52% doanh nghiệp coi suy giảm kinh tế toàn cầu và biến động trong thương mại quốc tế là những mối lo ngại hàng đầu. Trong khi đó, 36% chỉ ra rằng sự không chắc chắn trong chính sách quản lý và quy định pháp lý đang kìm hãm triển vọng kinh doanh của họ. 68% lãnh đạo các doanh nghiệp cho biết họ sẽ giới thiệu Việt Nam là điểm đến đầu tư, nhưng con số này giảm 7 điểm phần trăm so với quý IV.2024 (khi 75% bày tỏ sự tin tưởng tương tự). Điều này phản ánh sự cẩn trọng hơn của các doanh trong cách nhìn nhận và tiếp cận môi trường đầu tư của Việt Nam.
Mong đợi những cải thiện rõ ràng hơn
Các doanh nghiệp chỉ ra một số lĩnh vực cần cải thiện để tăng cường sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó phát triển cơ sở hạ tầng được coi là ưu tiên hàng đầu.
Ngoài ra, sự cần thiết trong tinh giản thủ tục hành chính nhằm giảm thiểu những rào cản quan liêu cũng nhấn mạnh như nới lỏng quy trình cấp thị thực và giấy phép lao động cho chuyên gia nước ngoài, tăng cường tính minh bạch trong luật pháp và thực thi pháp luật. Những ưu tiên này cho thấy các doanh nghiệp châu Âu mong đợi những cải thiện rõ ràng hơn để củng cố niềm tin dài hạn của họ.
So với những năm trước, các doanh nghiệp khảo sát ghi nhận sự tiến bộ của Việt Nam trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, kết nối công nghệ, và phát triển nguồn nhân lực. Tuy nhiên, hơn 70% doanh nghiệp được khảo sát cho biết họ nhận thấy ít hoặc thậm chí không có sự cải thiện nào về các điều kiện thị trường và đầu tư, quản lý chi phí, cũng như hiệu suất thủ tục hành chính. Do đó, Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa để cải thiện môi trường kinh doanh.
Chủ tịch EuroCham Bruno Jaspaert cho rằng, trong bối cảnh Việt Nam thực hiện các cải cách nội bộ và đối mặt với những thách thức bên ngoài, EuroCham vẫn duy trì niềm tin thận trọng vào triển vọng phát triển của quốc gia. Đồng thời, cho rằng sức bền của nền kinh tế Việt Nam không chỉ dựa vào những con số tăng trưởng, mà còn ở khả năng thích ứng, cả về mặt cơ cấu nội bộ lẫn chiến lược đối ngoại, trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động. Những thách thức mới liên tục xuất hiện, đòi hỏi sự gắn kết để biến khó khăn thành cơ hội.
