Thoát cảnh “bữa đói, bữa no”

Được xét ra khỏi hộ nghèo

Điện Biên hiện có tới 5 trong tổng số 10 đơn vị hành chính là huyện nghèo theo Nghị quyết 30a, có 110/130 xã là xã đặc biệt khó khăn theo Quyết định 1049/QĐ-TTg. Dân số ít, trên 52 vạn dân với 111 nghìn hộ, sản xuất tại các vùng sâu, vùng xa chủ yếu làm 1 vụ trong năm. Hạ tầng rất thấp kém, giao thông đi lại khó khăn, nhiều xã ở Mường Nhé, Nậm Pồ vào mùa mưa không đi lại được bằng xe ô tô, khoảng cách từ xã đến huyện xa với 11 xã cách huyện trên 100km. Những khó khăn trên đã ảnh hưởng rất lớn đến các mặt hoạt động của NHCSXH nói chung và hoạt động giao dịch xã nói riêng.

Khắc phục khó khăn, được sự quan tâm của các cấp, ngành, năm qua NHCSXH tỉnh Điện Biên đã thực hiện nghiêm túc lộ trình giảm lãi suất tiền gửi theo chỉ đạo của ngành Ngân hàng và triển khai tốt các chương trình tín dụng chính sách mới theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thực hiện các chính sách điều chỉnh như nâng mức cho vay đối với chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; nâng mức cho vay đối với hộ nghèo; giảm lãi suất cho vay đối với một số chương trình tín dụng chính sách…

Đến 30.6.2016 dư nợ cho vay của NHCSXH tỉnh đạt gần 2.100 tỷ đồng,  đã giúp cho trên 256 nghìn lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách được vay vốn để SXKD, thu hút tạo việc làm cho trên 80 nghìn lượt lao động, giúp gần 15 nghìn HSSV được vay vốn đi học, xây dựng 5.000 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, 13 nghìn ngôi nhà ở cho hộ nghèo... góp phần tích cực giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 3 đến 4%.

Đơn cử như hộ gia đình ông Lý Văn Tên, dân tộc Kháng, bản Nà Khoa 1, xã Nà Khoa, huyện Nậm Pồ, đã nhiều năm liền luôn bị cái nghèo bủa vây, nhưng đến đầu năm 2015, lần đầu tiên gia đình ông thoát hẳn cảnh “bữa đói, bữa no”. Giấc mơ thoát nghèo trở thành hiện thực của ông Tên bắt đầu từ việc cán bộ NHCSXH đến vận động gia đình vay vốn đầu tư chăn nuôi trâu sinh sản. Nhờ 30 triệu đồng vốn chính sách của chương trình hộ nghèo, tài sản của ông ngày một đa dạng với đàn trâu lẫn nghé 8 con, ao thả cá gần 300m2 và một đồi rừng keo xanh bát ngát chuẩn bị vào mùa khai thác.

Cũng như gia đình ông Tên, gia đình anh Giàng Quán Tề, người H’Mông ở bản Huổi Ngân, xã Nà Khoa cũng từ nguồn vốn chính sách mà đầu tư nuôi lợn giống, trồng bắp lai xây được nhà mới. Giữa năm 2010, gia đình anh Tề được xét ra khỏi danh sách hộ nghèo, nhưng vẫn cần vốn để làm ăn, bởi vậy ngay sau khi có chính sách cho hộ mới thoát nghèo vay vốn chính sách thông qua Tổ tiết kiệm và vay vốn, anh Tề cùng 8 hộ nữa trong bản là khách hàng đầu tiên được tiếp cận nguồn vốn với số tiền lên đến 50 triệu đồng, để chủ động làm chuồng trại nuôi thêm lợn nái và mua con giống tốt phát triển đàn dê 47 con, tăng nguồn thu nhập cho gia đình.

Vốn dành riêng cho hộ dân tộc thiểu số còn khó khăn

Theo Giám đốc NHCSXH tỉnh Điện Biên Đàm Xuân Triệu, hiện tại toàn tỉnh có 10 đơn vị hành chính cấp huyện thì có tới 1/3 là huyện nghèo theo nghị quyết 30a, và hơn một nửa trong tổng số 130 xã, phường, thị trấn thuộc xã biên giới, xã đặc biệt khó khăn (vùng 3) với đồng bào DTTS chiếm trên 80%. Nhiều xã tỷ lệ hộ nghèo còn rất cao 50 - 60%, bởi vậy việc đưa đồng vốn tín dụng chính sách đến với người dân đã khó, để nguồn vốn phát huy hiệu quả lại càng khó khăn hơn; đồng thời việc cho vay xóa đói giảm nghèo vừa rất cấp bách vừa mang tính lâu dài. Xác định được điều đó, NHCSXH tỉnh Điện Biên đã đặc biệt quan tâm đến chương trình cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ DTTS đặc biệt khó khăn, ưu tiên vốn phục vụ phát triển những vật nuôi, cây trồng có thế mạnh của địa phương; gắn cho vay sản xuất nông, lâm nghiệp với xây dựng nông thôn mới.

Ông Triệu cho biết, một trong những khó khăn lớn nhất là thiếu nguồn vốn để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách dành riêng cho hộ dân tộc thiểu số, do Ngân sách Nhà nước còn hạn hẹp. Trong hai năm 2014- 2015, một số chương trình tín dụng chính sách dành cho hộ dân tộc thiểu số do NHCSXH thực hiện chưa được cấp đủ vốn và kịp thời. Bên cạnh đó, các hộ đồng bào DTTS thường thiếu kiến thức, kinh nghiệm sản xuất, việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật còn hạn chế, tư duy làm ăn đơn giản, do đó hiệu quả sử dụng vốn chưa cao.Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu vay vốn cũng như tạo bước đệm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững, giờ đây mong muốn của NHCSXH là được phân bổ ngân sách nhà nước hàng năm, huy động và tạo thêm nguồn vốn bổ sung để kịp thời cho vay, đáp ứng nhu cầu vay vốn, tạo việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện tốt những vấn đề này chính là giải pháp căn bản để tín dụng chính sách phát huy tối đa hiệu quả trong đời sống xã hội, góp phần cải thiện, chất lượng cuộc sống, làm chuyển biến nhận thức, cách thức làm ăn cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số, giúp họ tự tin, tăng dần vị thế trong xã hội, từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững.

Tuy nhiên, trong suốt quá trình liên tục chuyển tải các chương trình tín dụng chính sách trên, NHCSXH đã tranh thủ mọi nguồn vốn do Trung ương cấp, từ ngân sách tỉnh, huyện chuyển sang, kể cả việc huy động tiền gửi tiết kiệm của người nghèo để đưa trực tiếp đến tận tay các đối tượng được thụ hưởng. Hầu hết hộ nghèo và gia đình đồng bào DTTS trên vùng cao biên giới Điện Biên có đủ điều kiện và có nhu cầu đều được vay vốn thuận lợi, nhanh chóng.

Cũng theo ông Triệu, những tháng cuối năm 2016, NHCSXH tỉnh Điện Biên phấn đấu giảm nợ quá hạn xuống mức dưới 0,5% tổng dư nợ. Song song đó, tiếp tục tranh thủ, tận dụng mọi nguồn vốn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, cho vay hộ đồng bào DTTS đặc biệt khó khăn và các chương trình tín dụng chính sách khác góp phần xóa nghèo bền vững, bảo đảm an sinh, an ninh xã hội trên vùng cao biên giới phía bắc của Tổ quốc.