Trưởng ban Quan hệ lao động - Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Trần Thị Thanh Hà:
Thể hiện sự thấu hiểu, chia sẻ và gần gũi của Quốc hội với người lao động

Tôi rất xúc động khi Diễn đàn Người lao động 2023 lần đầu tiên được tổ chức và diễn ra đúng vào ngày thành lập Công đoàn Việt Nam. Đặc biệt, Diễn đàn có sự tham dự và chủ trì trực tiếp của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ với chủ đề rất thiết thực, thời sự: “Hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến người lao động và tổ chức Công đoàn”.

Vì thế, Diễn đàn có ý nghĩa rất lớn không những đối với tổ chức Công đoàn mà còn với hàng chục triệu người lao động trên cả nước với nhiều vấn đề đã được đề cập, từ những nội dung vĩ mô tầm chủ trương, chính sách, pháp luật đến những vấn đề cụ thể liên quan đến đời sống của công nhân, người lao động, như bữa ăn giữa ca... và được Chủ tịch Quốc hội dành sự quan tâm, chỉ đạo.

Thực tế diễn biến của Diễn đàn cũng cho thấy rõ, vấn đề người lao động quan tâm hơn cả vẫn là nhà ở, tiếp đó là tiền lương, đời sống vật chất, tinh thần và bảo đảm việc làm. Đồng thời, Diễn đàn còn đề cập đến tình trạng dịch chuyển lao động khi người lao động bị mất việc làm hậu Covid-19, hoặc do doanh nghiệp giảm đơn hàng; và những vấn đề hết sức rất thiết thực, nhức nhối hiện nay, như nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp cho người lao động, giảm giờ làm… 

Về phía Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, là tổ chức được giao nhiệm vụ đại diện nói lên tiếng nói của công nhân, người lao động, chúng tôi nhận thấy, mong muốn chung của công nhân, người lao động hiện nay là có nhà để ở, con em có nơi để đi học và được bảo đảm mức sống tối thiểu, công bằng. Hiện nay, đã có 5 thiết chế công đoàn trên tổng số 30 thiết chế được triển khai. Và, đây cũng chỉ là con số rất nhỏ. Vì vậy, Quốc hội đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật cũng như ban hành những nghị quyết đặc thù để hạn chế tối đa sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản pháp luật; đồng thời triển khai và đẩy nhanh việc xây dựng các thiết chế công đoàn cũng như gỡ vướng mắc về nhà ở cho công nhân, người lao động hiện nay. 

Qua Diễn đàn cũng thấy rõ hơn tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần của công nhân, người lao động đang diễn ra với số lượng rất lớn. Điều này một mặt cho thấy nhu cầu của người lao động ưu tiên bảo đảm cuộc sống trước mắt, nhưng mặt khác cũng phản ánh thực tế rằng quyền lợi của người lao động khi đóng bảo hiểm xã hội bị giảm đi. Đơn cử như việc tăng thời gian đóng bảo hiểm; khi người lao động nghỉ trước thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định sẽ bị trừ 2% thay vì 1% như trước đây... Những vấn đề này đã được Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trực tiếp tiếp thu và cho biết sẽ nghiên cứu trong quá trình sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành theo hướng: Tăng quyền lợi cho người lao động, bảo đảm tính minh bạch hoặc có lưới an sinh cho người lao động để họ có thể có những khoản tiền chi trả cho những quyền lợi cấp bách trước mắt. Qua Diễn đàn lần này, chúng tôi mong muốn và hy vọng, đây là một trong những nội dung sẽ được giải quyết thấy đáo khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội tới đây.

Có thể khẳng định, Diễn đàn Người lao động 2023 là "cuộc tiếp xúc cử tri chuyên đề đặc biệt” của Chủ tịch Quốc hội, có ý nghĩa thực tiễn, động viên rất sâu sắc, bởi 500 đại biểu là người lao động, đại diện các tổ chức công đoàn... cũng chính là 500 cử tri. Vì thế, Diễn đàn còn là nơi thể hiện sự thấu hiểu, chia sẻ và gần gũi của Quốc hội đối với người lao động. Sau Diễn đàn, tin rằng, những ý kiến, kiến nghị của người lao động chắc chắn sẽ được Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, chỉ đạo trực tiếp trong quá trình sửa đổi, bổ sung các luật cũng như xem xét, ban hành các cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc thù.

Phó Chủ tịch phụ trách Công đoàn, Đại học Quốc gia Hà Nội Nguyễn Thị Thảo:
Thể hiện rõ tinh thần lắng nghe của Quốc hội đối với cử tri và Nhân dân

Ngay từ phát biểu gợi mở, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đánh giá rất cao sáng kiến của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về việc tổ chức Diễn đàn Người lao động 2023. Đây là nơi đại diện người lao động trên khắp cả nước có cơ hội trực tiếp chia sẻ tâm tư, nguyện vọng tới Lãnh đạo Quốc hội, các đại biểu Quốc hội để kịp thời có sự điều chỉnh phù hợp trong quá trình xây dựng pháp luật.

Là một công đoàn viên, tôi rất vui mừng và ủng hộ sáng kiến của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Hoạt động công đoàn Việt Nam đang có những thay đổi rõ rệt và ngày càng đi sâu vào đời sống của người lao động, không còn là những câu chuyện "trên văn bản" mà đã trở thành những hành động cụ thể.

Tôi cũng rất xúc động khi nghe phát biểu của Chủ tịch Quốc hội rằng, đây là một "cuộc tiếp xúc cử tri chuyên đề đặc biệt". Điều này một lần nữa cho thấy đánh giá rất cao của Quốc hội với tổ chức Công đoàn và người lao động, thể hiện tinh thần lắng nghe của Quốc hội đối với cử tri và Nhân dân nói chung và người lao động nói riêng, bởi Công đoàn là tổ chức đại diện cho công nhân, người lao động cả nước.

Tại Diễn đàn, người lao động, đoàn viên công đoàn có cơ hội để bày tỏ ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của mình. Nếu trước đây, chúng tôi được tập hợp, phản ánh qua kênh này, kênh khác, thì bây giờ lần đầu tiên chúng tôi được trực tiếp phản ánh và nghe trả lời cũng như các cam kết, lời hứa, giải pháp về chính sách, pháp luật.

Thông qua Diễn đàn, có thể cảm nhận rất rõ rằng, Quốc hội ngày càng đổi mới, sáng tạo, bám sát thực tiễn đời sống, thu hút sự quan tâm của cử tri và Nhân dân cả nước. Mong rằng, Quốc hội sẽ có thêm nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực và sáng tạo như Diễn đàn lần này, để mang đến không khí tươi mới hơn cho việc lắng nghe ý kiến, kiến nghị của người dân ở mọi vị trí công việc, ngành nghề khác nhau. Qua đó, Quốc hội ngày càng gần gũi với Nhân dân hơn và các quyết sách của Quốc hội ngày càng lan tỏa rộng rãi hơn tới các tầng lớp nhân dân.

ĐBQH, Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP. Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy:
Chính sách, pháp luật phải đi trước thực tiễn

Diễn đàn Người lao động 2023 lần đầu tiên được tổ chức để Lãnh đạo Quốc hội gặp gỡ, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của công nhân, người lao động, cán bộ công đoàn cả nước. Tôi đánh giá cao Diễn đàn lần này, bởi thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri của Đoàn ĐBQH các địa phương thời gian qua, thì nhóm vấn đề liên quan đến đời sống của người lao động được cử tri vô cùng quan tâm.

Tại Kỳ họp thứ Năm vừa qua, khi thảo luận về kinh tế - xã hội, nhiều ĐBQH cũng đã phản ánh tiếng nói của người lao động thông qua những phát biểu rất sâu sắc, phản ánh sinh động đời sống, việc làm và an sinh xã hội. Vì vậy, người lao động, cán bộ công đoàn kỳ vọng rất cao vào Diễn đàn lần này và mong muốn được lắng nghe, tiếp cận những nội dung liên quan đến các quyết sách, giải pháp cho những vướng mắc, tồn tại khi triển khai thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước đối với công nhân, người lao động.

Một trong những khó khăn hiện nay là thực tiễn của cuộc sống của người lao động đã khác xa rất nhiều so với thời điểm chính sách, pháp luật được ban hành. Các chính sách ban hành mới phải tiếp cận cụ thể hơn, rõ hơn, hiệu quả hơn với đời sống thực tiễn của người lao động để họ cảm thấy an tâm hơn. Do đó, vấn đề không phải là chính sách như thế nào mà là sửa đổi có phù hợp và dự báo được các vấn đề xã hội hay không? Chính sách, pháp luật phải đi trước thực tiễn để có thể định hướng và tạo điều kiện cho người lao động yên tâm làm việc, lao động, đóng góp cho xã hội.

Qua Diễn đàn lần này, mong rằng các chính sách, pháp luật Quốc hội đang thảo luận và chuẩn bị xem xét, thông qua tới đây, như dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)... và các văn bản pháp luật khác cần được tính toán thực tiễn hơn, nhất là với những nội dung liên quan đến đối tượng lao động tại cơ sở. Bởi, tùy theo nhóm lao động tại mỗi khu vực, vùng miền sẽ có nhu cầu khác nhau; cùng với đó là chính sách về bảo hiểm cho người lao động, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chính sách đặc thù dành cho các đối tượng riêng, như nữ công nhân, chế độ thai sản…

Theo chương trình, trong nhiệm kỳ này Quốc hội dự kiến sẽ xem xét, sửa đổi Luật Công đoàn. Mong muốn lớn nhất của những người làm công tác công đoàn như chúng tôi là Luật phải gắn liền với đời sống, điều kiện, hoàn cảnh xã hội và những yêu cầu, đòi hỏi của người lao động dành cho tổ chức công đoàn. Quyền và chức năng, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn cũng cần được xác định rõ hơn nữa với cơ chế cụ thể hơn nữa. 

Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn Vũ Minh Tiến:
Diễn đàn nên được duy trì hàng năm

Là "cuộc tiếp xúc cử tri chuyên đề đặc biệt”, Diễn đàn là nơi người lao động trực tiếp bày tỏ tâm tư, nguyện vọng của đông đảo người lao động cả nước tới Lãnh đạo Quốc hội và các bộ, ngành, cơ quan trong việc hoàn thiện chính sách, pháp luật về đời sống việc làm và hoạt động công đoàn.

Việc tổ chức Diễn đàn cũng là một hình thức nâng cao chất lượng, đổi mới phương thức lắng nghe và tiếp xúc cử tri, tiếp thu ý kiến, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân, trong đó có công nhân, người lao động.

Vấn đề bức xúc và được quan tâm nhất của người lao động hiện nay là việc làm đã được đưa ra thảo luận, giải đáp tại Diễn đàn. Tại các tỉnh thành phía Nam, công nhân, người lao động bị giảm sút về việc làm rất nhiều, thậm chí một doanh nghiệp có thể giảm 30 - 40%, dẫn đến giảm thu nhập của người lao động. Ngoài ra, còn là vấn đề an sinh xã hội, không được đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ; trăn trở tìm việc làm mới sau khi bị mất việc.

Không chỉ vậy, có rất nhiều người lao động lo lắng về chỗ ở. Theo tôi, vướng mắc hiện nay là công nhân lao động không thể có đủ tiền để mua nhà ở, do đó, tôi nêu kiến nghị nên tập trung vào việc cung cấp dịch vụ cho thuê nhà cho công nhân, người lao động. Bởi, công nhân, lao động có thể làm 3-5 năm ở một khu công nghiệp của tỉnh này, sau đó có thể chuyển sang tỉnh khác hoặc về địa phương.

Với ý nghĩa thiết thực, mong rằng Diễn đàn Người lao động sẽ được duy trì tổ chức hàng năm để Quốc hội trực tiếp lắng nghe phản ánh, kiến nghị chính đáng của công nhân, người lao động và đoàn viên công đoàn cả nước, thiết thực phục vụ cho quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật.