Phù hợp với tính chất, môi trường công tác, chiến đấu
Trước hết, việc tăng tuổi lao động luôn là bài toán khó, làm đau đầu những nhà hoạch định chính sách với những đánh giá tác động kỹ lưỡng dưới các góc độ kinh tế, xã hội, tổ chức bộ máy, chi phí Nhà nước để thực hiện chính sách.
Tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân, Quốc hội đã đồng ý tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan Công an nhân dân nói chung là 2 tuổi, riêng đối với nữ Thượng tá tăng 3 tuổi, nữ Đại tá tăng 5 tuổi. Với việc tăng này thì chỉ có một số cấp hàm là tương đương tuổi nghỉ hưu của cán bộ, công chức theo Bộ luật Lao động, đó là cấp Tướng, Đại tá nam 62 tuổi, nữ 60 tuổi, còn lại từ Thượng tá trở xuống vẫn chưa bằng tuổi nghỉ hưu mà Bộ luật Lao động quy định cho lao động trong điều kiện bình thường.
Có thể thấy, lao động của lực lượng vũ trang nói chung và công an nhân dân nói riêng là vất vả, nặng nhọc, nguy hiểm. Do đó, việc tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất cho đa số hạ sĩ quan, sĩ quan công an nhân dân tiệm cận mức tối đa của Bộ luật Lao động là hợp lý, phù hợp với sức khỏe, tính chất, môi trường công tác, chiến đấu. Đồng thời, cũng là cơ hội để có thể sử dụng kinh nghiệm, kỹ năng công tác của sĩ quan, hạ sĩ quan; đội ngũ cán bộ có thâm niên công tác sẽ là những người chuyển giao kinh nghiệm quý báu của minh cho thế hệ đi sau, rút ngắn khoảng cách từ lý thuyết đến thực tiễn cho đội ngũ cán bộ trẻ.
Có ý kiến lo ngại về nữ sĩ quan giữ cấp bậc hàm Đại tá phải công tác đến 60 tuổi thì không đảm bảo về sức khỏe. Trên thực tế, nữ sĩ quan giữ cấp bậc hàm Đại tá chủ yếu được bố trí giữ chức vụ lãnh đạo cấp Cục và tương đương, Trưởng phòng và tương đương ở đơn vị thuộc Bộ Công an…làm nhiệm vụ chỉ huy, quản lý, điều hành cho nên sẽ đảm đương được nhiệm vụ. Với nữ sĩ quan giữ cấp bậc hàm Thượng tá chủ yếu được bố trí công tác ở cấp phòng và tương đương, vừa tham gia công tác quản lý vừa trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chiến đấu và phục vụ chiến đấu nên tuổi tối đa 58 là phù hợp.
Việc tăng tuổi phục vụ cao nhất cho nữ sĩ quan trong Luật cũng tăng mức độ bình đẳng giới với nam giới khi phục vụ trong Công an nhân dân, nữ giới thấp hơn nam giới 2 tuổi ở các cấp bậc hàm từ Thiếu tá trở lên, do đó nữ sĩ quan sẽ có điều kiện công tác lâu hơn và hưởng bảo hiểm hưu trí cao hơn so với Luật Công an nhân dân năm 2018.
Đáp ứng yêu cầu phản ứng nhanh lẹ của lực lượng trong đơn vị
Về quy định tăng thêm 6 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng, như vậy trong Công an nhân dân sẽ có 205 chức vụ, chức danh sĩ quan có hàm cấp Tướng; số lượng này là phù hợp với quy định mà cơ quan có thẩm quyền giao. Đối với Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội hiện nay do đồng chí Thứ trưởng Bộ Công an biệt phái đảm nhiệm, có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng, trên nguyên tắc cán bộ biệt phái được phong hàm, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật như sĩ quan Công an nhân dân, nên quy định này là phù hợp.
Một số vị trí có trần cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá, như ở các Trung đoàn trực thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Công an TP. Hà Nội, Công an TP. Hồ Chí Minh: Đây là lực lượng trực tiếp chiến đấu, sẵn sàng cơ động, đối mặt với những tình huống khó khăn, phức tạp, nguy hiểm, cần xử lý nhanh, cần một người lãnh đạo có cấp hàm đủ uy quyền điều hành, chỉ huy giải quyết tình huống, bảo đảm giữ vững an ninh trật tự, nhanh chóng khôi phục tình trạng bình thường trên địa bàn, cho nên cần thiết quy định cấp bậc hàm Đại tá cho vị trí này. Cấp Trung đoàn trong Công an nhân dân và Quân đội nhân dân có những điểm tương đồng, nhưng cũng có những khác biệt về tính chất, cường độ, sự phức tạp trong công tác, cần thấy sự khác biệt này để xác định cấp bậc hàm Đại tá là tương xứng với trách nhiệm mà Trung đoàn trưởng trong Công an nhân dân được giao.
Công an huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hiện được quy định cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tá và Luật mới được thông qua vẫn giữ nguyên, chỉ quy định đối với công an thành phố thuộc TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh có cấp bậc hàm cao hơn 1 cấp (Đại tá). Thực tế, công an các quận có cấp bậc hàm Đại tá, TP. Thủ Đức thuộc TP. Hồ Chí Minh được sáp nhập từ 3 quận, nên công an TP. Thủ Đức phải có cấp bậc hàm Đại tá là phù hợp.
Những quy định mới về thăng cấp bậc hàm trước thời hạn và thăng cấp bậc hàm vượt bậc khi sĩ quan Công an nhân dân có thành tích đặc biệt xuất sắc trong công tác, chiến đấu, học tập, nghiên cứu khoa học… sẽ là nguồn cổ vũ, là động lực, sự khích lệ mạnh mẽ đối với cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân trong suốt quá trình rèn luyện, phấn đấu của mình, từ đó cũng sẽ xuất hiện thêm nhiều hơn nữa những điển hình tiên tiến, làm giàu có, phong phú hơn thành tích chung của lực lượng Công an nhân dân. Quy định mới về tăng cấp bậc hàm cao nhất ở một số đơn vị, địa phương cũng thể hiện tính chất, mức độ quan trọng về an ninh, trật tự ở địa phương đó hoặc yêu cầu cao hơn về lãnh đạo, chỉ huy, đáp ứng yêu cầu phản ứng nhanh lẹ của lực lượng trong đơn vị, tăng cấp bậc hàm cao hơn để người giữ chức vụ, chức danh có điều kiện tốt hơn, thuận lợi hơn khi thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân sẽ có hiệu lực pháp lý từ ngày 15.8.2023. Hy vọng rằng, với những chính sách mới nêu trên, các sĩ quan, hạ sĩ quan Công an nhân dân sẽ có nhiều điều kiện để lập thêm nhiều thành tích trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và đấu tranh phòng, chống tội phạm, mang lại cuộc sống bình yên cho Nhân dân.
