Sinh năm 1954, họa sĩ Phạm Luận kỷ niệm 70 năm cuộc đời bằng một triển lãm đặc biệt như nhận xét của họa sĩ Lê Thiết Cương: “Nên hiểu là Phạm Luận với chân dung, tức là Phạm Luận đối thoại với hội họa qua chân dung, trò chuyện với chân dung, vì đa phần đều là người thân trong vòng sống của ông: gia đình, vợ con, bạn bè, đồng nghiệp. Cũng phải thôi, trong nghệ thuật thì đề tài là khoảng cách hiện thực mà nghệ sĩ hiểu nhất, thuộc nhất, đi về với nó và gắn bó nhất. Trò chuyện thì phải thân tình thì mới chia sẻ được chứ”.
Họa sĩ Phạm Luận chia sẻ, đây là triển lãm cá nhân thứ 24 của ông với gần 60 bức chân dung như một món quà đặc biệt tặng bản thân và gửi đến gia đình, bạn bè, công chúng yêu hội họa.
Đối với ông, tranh chân dung phải thể hiện đúng hình ảnh, thần thái của người được vẽ; không sa đà vào vờn tỉa khoe tay mà thể hiện bút pháp phóng khoáng, tự nhiên, ấm áp trữ tình. Những bức chân dung đẹp nhất là ông vẽ vợ, con, bạn bè thân thiết và chính mình, đơn giản bởi ông “thuộc” họ nhất.
![Phạm Luận đối thoại với hội họa qua chân dung -0](https://cdn.daibieunhandan.vn/images/de2ce54bdb7a59a5f7ed9fad7e3b3f2001f999a7af9feedaacaa770f4ecb508596ecae0f9c05a77852327f108e4d108e84a7f0e98f6d1708ff7d5d6c30c8863e/l7-1709124251423.jpg "Tác phẩm "Nhà báo, nhà thơ Hữu Việt"")
Theo họa sĩ Phạm Luận, việc vẽ chân dung cần có độ chín vì đây là đề tài khó, làm sao để vẽ mà như chơi, phải dày dạn kinh nghiệm, phải vượt ra ngoài thành công quen thuộc để tự đặt cho mình thách thức mới. Đó cũng là lý do ông tổ chức triển lãm các bức chân dung trong mùa xuân này, thay vì tổ chức từ các mốc thời gian kỷ niệm 50 - 60 năm tuổi đời.
Các bức chân dung giới thiệu tại triển lãm được lựa chọn từ hàng trăm bức Phạm Luận vẽ ngay từ những ngày đầu tiên trong sự nghiệp hội họa. Đáng chú ý, 2/3 tranh trong triển lãm được ông tập trung sáng tác trong hai năm trở lại đây, như chân dung họa sĩ Lương Xuân Đoàn, họa sĩ Vi Kiến Thành, nhà báo Võ Hồng Thu, nhà thơ Hữu Việt…
![Phạm Luận đối thoại với hội họa qua chân dung -0](https://cdn.daibieunhandan.vn/images/de2ce54bdb7a59a5f7ed9fad7e3b3f20368b2be5fafddea9501c291f2121c4d08e8190ada4fe91108605e3c7716c03965a84ccedfe722b71135366c523369ebf/l-1709123806450.jpg "Tác phẩm "Buổi chiều Đà Lạt"")
Theo nhận xét của nhiều họa sĩ, ở thể loại tranh phong cảnh, Phạm Luận nổi tiếng bằng khả năng diễn tả ánh sáng tài tình, bút pháp sơn dầu chắc khỏe nhưng cũng tinh tế. Thế mạnh ấy được ông tiếp tục phát huy ở dòng tranh chân dung.
Trong các bức vẽ bạn bè, ông đã sử dụng những nét bút nhanh, mảng miếng tạo nên các đường nét trên gương mặt, ánh mắt, sống mũi, khóe miệng… Ông thường vẽ với bố cục đơn giản, để tập trung thể hiện tinh thần, nội tâm và vẻ bề ngoài sống động của nhân vật. Trong một số tranh chân dung ông lại vẽ phong cảnh là chính, nhân vật chỉ được điểm xuyết.
Bên cạnh tranh chân dung cá nhân, họa sĩ còn công bố những bức chân dung nhóm, như Studio của Phạm Luận, Tối nay có khách… Từng nhân vật là đồng nghiệp, chính khách, người thân trong gia đình được ông “đặt” vào tranh.
Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Lương Xuân Đoàn nhận xét: “Phạm Luận là vậy. Bình dị sống và vẽ, càng đi càng khác. Không gian hội họa của riêng ông luôn để ngỏ muôn cửa vào, lối ra khó biết…”.
