Tục xưa truyền lại, Đình Nhật Tân trước đây gọi là điện Nhật Chiêu, đến thời Khải Định đổi thành Nhật Tân, là nơi thờ Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang. Ngài là con của Chính Cung Minh Đức Hoàng Hậu, nổi danh với trí thông minh và tài thao lược.
Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông vào thời Trần Nhân Tông, Ngài đã dâng biểu xin vua cha cho phép xuất quân, lập đội "Thiên tử quân", tiến đánh và giành chiến thắng vang dội. Sau khi mất vào năm 1300, vua Trần cho xây đền thờ Ngài tại nơi mất và sắc phong Hiển Minh Đức.
Từ đó, để tưởng nhớ công lao của Đức Thánh, người dân Nhật Tân tổ chức lễ hội vào ngày 10.2 Âm lịch hàng năm. Năm 2025, lễ hội truyền thống Đình Nhật Tân vinh dự được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đánh dấu cột mốc quan trọng trong công cuộc bảo tồn và phát huy di sản.
Năm nay, lễ hội được tổ chức với quy mô lớn, bao gồm nhiều nghi lễ và hoạt động văn hóa đặc sắc. Điểm nhấn đặc biệt là Đại lễ rước thần, với sự tham gia của 10 tổng rước, bao gồm kiệu Thánh Cả, kiệu Thánh Mẫu, kiệu lễ vật, kiệu nước... Tổng cộng gần 2.000 người, gồm các tổ dân phố, đoàn thể, dòng họ và khối nhân dân các di tích cùng tham gia rước kiệu.
Bà Nguyễn Thục Hương, Phó Chủ tịch UBND phường Nhật Tân, chia sẻ: “Lễ hội Đình Nhật Tân năm nay không chỉ mang ý nghĩa tôn vinh Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết của cộng đồng. Chúng tôi rất vinh dự khi lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời cam kết tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị di sản này”.
Một trong những điểm đặc biệt của lễ hội là Lễ phóng noãn trên sông Hồng vào lúc nửa đêm, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Ngoài ra, các hoạt động văn hóa - thể thao truyền thống như múa rồng, đấu vật, hát quan họ, trò chơi dân gian cũng thu hút đông đảo người dân và du khách.
Lễ hội năm nay thu hút hơn 5.000 người tham dự trong hai ngày cuối tuần, với thời tiết thuận lợi. Đối với người dân Nhật Tân, Đình Nhật Tân không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là biểu tượng tâm linh, niềm tự hào của làng. Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang được xem là Thành hoàng làng, là chỗ dựa tinh thần cho cộng đồng.
Không chỉ người lớn, thế hệ trẻ cũng thể hiện sự hào hứng khi tham gia lễ hội. Em Nguyễn Ngọc Bảo Trân, học sinh lớp 7A4, Trường THCS Nhật Tân, chia sẻ: “Em cảm thấy rất vinh dự khi được tham gia đoàn kiệu số 6 của trường. Đây là lần đầu tiên em được góp phần vào một lễ hội lớn như vậy, nên vừa hồi hộp, vừa tự hào”.
Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, lễ hội truyền thống Đình Nhật Tân vẫn được duy trì và phát triển mạnh mẽ. Kể từ năm 2005, lễ hội được khôi phục với quy mô ngày càng mở rộng, thể hiện nỗ lực gìn giữ bản sắc văn hóa của địa phương. Năm nay, lễ hội vinh dự được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, minh chứng cho giá trị bền vững của nghi lễ cổ truyền trong đời sống hiện đại.
