Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, kháng thuốc vẫn đang là mối lo ngại ở Việt Nam, bất chấp những tiến bộ khoa học đã đạt được trong 10 năm qua. Thậm chí, xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng trong thập kỷ qua. Nhiều thách thức vẫn còn tồn tại, bao gồm năng lực hạn chế của các phòng xét nghiệm trong việc tiến hành giám sát và phân tích dữ liệu, kê đơn thuốc kháng sinh không phù hợp và thiếu việc thực thi các quy định về bán thuốc kháng sinh.
Đại diện tổ chức WHO tại Việt Nam TS. Angela Pratt cũng nhận định, Việt Nam nằm trong số các nước có tỷ lệ kháng thuốc cao do lạm dụng, sử dụng không hợp lý thuốc kháng vi sinh vật, đặc biệt là thuốc kháng sinh; hiệu thuốc bán thuốc kháng sinh không kê đơn và bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh không hợp lý.
Do đó, Chiến lược quốc gia về phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2023 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được ban hành để bảo vệ hiệu quả của thuốc kháng vi sinh vật và giải quyết mối đe dọa phức tạp và ngày càng gia tăng của kháng thuốc tại nước ta. Chiến lược đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường giám sát, thúc đẩy sử dụng kháng sinh có trách nhiệm trong y tế và nông nghiệp, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về hậu quả của việc lạm dụng và sử dụng quá mức thuốc kháng vi sinh vật ở cả con người và động vật.
Chiến lược này là một bước quan trọng hướng tới việc làm chậm sự tiến triển kháng thuốc, vốn là một thực trạng mà Tổ chức Y tế thế giới đã tuyên bố là 1 trong 10 mối đe dọa sức khỏe cộng đồng hàng đầu mà nhân loại phải đối mặt. Việt Nam hiện là 1 trong 6 nước đầu tiên thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã xây dựng và thực hiện kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về những nỗ lực trong phòng chống kháng thuốc.
“Từ khi có kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2013-2020 ra đời, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các đối tác phát triển WHO, FAO, CDC Hoa Kỳ, Cơ quan Hoa Kỳ về phát triển quốc tế USAID, Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam và một số cơ quan, đơn vị ngành Y tế triển khai và đã đạt được một số kết quả quan trọng” - Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, trước nguy cơ kháng thuốc gia tăng, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2023 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Chiến lược đã đặt ra mục tiêu chung là làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm. Trên cơ sở mục tiêu chung nêu trên, Chiến lược đã đặt ra 4 mục tiêu cụ thể gồm:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương và hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng, chống kháng thuốc. Thứ hai, củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ và xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật. Thứ ba, giảm sự lan truyền của vi sinh vật và bệnh truyền nhiễm. Thứ tư, sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người và động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.
Mỗi mục tiêu đều đưa ra các chỉ tiêu cụ thể và thời gian cụ thể để thực hiện và đạt được các chỉ tiêu đề ra.
“Để đạt được mục tiêu đã nêu, đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết của tất cả các Bộ, ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương cùng vào cuộc để ngăn chặn tình trạng kháng thuốc" - Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.
