Mở rộng trường hợp được lên thẳng cơ sở khám, chữa bệnh cấp chuyên sâu
Trình bày Báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình và chỉnh lý một số nội dung lớn dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về cơ bản, các nội dung lớn của dự thảo Luật đã đạt được sự đồng thuận của các cơ quan tham gia tiếp thu, chỉnh lý.
Dự thảo Luật sau khi chỉnh lý gồm 3 điều, Điều 1 bổ sung 2 điều mới quy định về chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm y tế và sửa đổi, bổ sung 40 điều của Luật Bảo hiểm y tế hiện hành (trong đó bổ sung 3 khoản mới ở 2 điều); bãi bỏ khoản 2 Điều 32 của Luật số 30/2023/QH15 về lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, do đã được quy định tại dự thảo Luật; Điều 2 về hiệu lực thi hành; Điều 3 về quy định chuyển tiếp.
Về dự kiến tiếp thu, giải trình và chỉnh lý một số nội dung lớn của dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nêu rõ, quy định tại các Điều 12, 13 sửa đổi, bổ sung về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng giữ nguyên các đối tượng được quy định trong Luật hiện hành; bổ sung các đối tượng đã được Luật khác quy định trong đó có Luật dự kiến thông qua tại kỳ họp này như Luật phòng, chống mua bán người (sửa đổi), Luật Di sản văn hóa (sửa đổi).
Dự thảo Luật hiện cũng bổ sung đối tượng nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản để động viên, khích lệ và có chính sách thoả đáng với đối tượng chăm sóc sức khỏe nhân dân ở vùng sâu, vùng xa và công bằng với đối tượng khác ở tổ dân phố; chưa bổ sung thân nhân của dân quân thường trực vào quy định tại Điều 12 sửa đổi về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế.
Nêu nguyên nhân chưa bổ sung thân nhân của dân quân thường trực vào các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nêu rõ, Luật Dân quân tự vệ không quy định chế độ bảo hiểm y tế cho đối tượng này. Do đó, sẽ giao Chính phủ quy định các đối tượng khác (sau khi báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sau một thời gian thực hiện ổn định và có đánh giá đầy đủ sẽ nghiên cứu bổ sung khi sửa đổi toàn diện Luật.
Đồng thời, Điều 13 của dự thảo Luật đã điều chỉnh các quy định về mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế để đồng bộ với việc sửa đổi các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế. Trong đó, quy định đối tượng học sinh, sinh viên tiếp tục tham gia theo nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ để bảo đảm tính ổn định khi tham gia bảo hiểm y tế của nhóm đối tượng này.
Đối với quy định về phạm vi được hưởng, mức hưởng, đăng ký khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu, chuyển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế (Điều 21, 22, 26 và 27 sửa đổi, bổ sung), tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội và để đồng bộ với Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023, dự thảo Luật đã bổ sung, làm rõ các hình thức khám bệnh, chữa bệnh mới được thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế như: khám bệnh, chữa bệnh từ xa; khám bệnh, chữa bệnh y học gia đình; khám bệnh, chữa bệnh tại nhà (điểm a khoản 1 Điều 21 sửa đổi, bổ sung).
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cũng nêu rõ, quy định về mức hưởng bảo hiểm y tế được thiết kế trên cơ sở xóa bỏ “địa giới hành chính” trong khám bệnh, chữa bệnh theo chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, giữ ổn định mức hưởng bảo hiểm y tế theo quy định của Luật hiện hành và mở rộng với một số trường hợp, như bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp chuyên sâu.
Đồng thời, tiếp thu ý kiến đại biểu, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết, đối tượng là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu tiếp tục hưởng mức bảo hiểm y tế chi trả 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh như quy định hiện hành để bảo đảm sự công bằng với các đối tượng hưu trí khác (không thuộc diện được chi trả 100% như các đối tượng đang tại ngũ, bà mẹ Việt Nam anh hùng, người có công với cách mạng, trẻ em…).
Cân nhắc bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm y tế
Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều khẳng định, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế đã cơ bản đáp ứng được các mục tiêu, yêu cầu đặt ra, đó là từng bước thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về bảo hiểm y tế để đồng bộ, thống nhất với các quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Luật Bảo hiểm xã hội. Những nội dung được quy định nhằm tháo gỡ vướng mắc, bất cập, khó khăn đã được tổng kết qua thực tiễn; các nội dung đã chín, đã rõ và có sự đồng thuận cao.
Về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, cơ bản tán thành với các quy định liên quan tại dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới nhận thấy, tại điểm e, khoản 3, Điều 12 sửa đổi đã quy định có nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế gồm người có công với cách mạng, cựu chiến binh… nhưng còn thiếu đối tượng cựu công an nhân dân.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, ngày 1.8.2023, Bộ Nội vụ có quyết định về việc thành lập Hội cựu công an nhân dân; tiếp đó, ngày 5.9.2023, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam có văn bản công nhận Hội cựu công an nhân dân là thành viên MTTQ Việt Nam. Hội cựu công an nhân dân đã được thành lập đến cấp xã, với hàng nghìn hội viên. Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị, các cơ quan rà soát, nghiên cứu bổ sung cựu công an nhân dân vào các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế được dự kiến sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2025. Trong đó, các quy định về cấp chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh, đăng ký và khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu, chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, thủ tục khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại các điểm a, b khoản 2, các khoản 14, 15, 17, 18, 19, 20 Điều 1 của Luật; về phạm vi được hưởng, mức hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế tại các khoản 14, 15 Điều 1 Luật này áp dụng đối với các đối tượng đã được quy định tại Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế và tiếp tục được quy định tại các khoản 9, 10 Điều 1 Luật này… được đề nghị có hiệu lực sớm từ ngày 1.1.2025.
Đồng tình với việc để một số quy định tại dự thảo Luật có hiệu lực thi hành sớm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng nhận thấy, nếu cho phép các quy định này có hiệu lực sớm như vậy thì từ khi Quốc hội thông qua Luật đến khi có hiệu lực thi hành sẽ không đủ 45 ngày, khác với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Do vậy, tại Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật cần báo cáo thêm về nguyên nhân của đề xuất những điều khoản này được có hiệu lực thi hành sớm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao tinh thần khẩn trương, tích cực, sự phối hợp của Ủy ban Xã hội, Bộ Y tế cùng với Ủy ban Pháp luật, cũng như các cơ quan có liên quan trong việc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thường trực Ủy ban Xã hội chủ trì, phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan có liên quan khẩn trương tiếp thu ý kiến tại phiên họp, hoàn thiện dự thảo Luật và Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; gửi xin ý kiến rà soát kỹ thuật văn bản và gửi đại biểu Quốc hội theo quy định, bảo đảm chất lượng và đúng tiến độ trước khi Quốc hội xem xét thông qua tại cuối đợt hai của Kỳ họp này.
Về đề xuất bổ sung cựu công an nhân dân vào đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trong quá trình thực hiện việc sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế chưa có điều kiện đánh giá kỹ tác động về đối tượng này. Do đó, việc bổ sung đối tượng này sẽ được thực hiện khi sửa đổi toàn diện Luật Bảo hiểm y tế.
Đồng thời, để bảo đảm tính khả thi, nhất là những nội dung mới của Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để mọi người dân và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cán bộ y tế và các cơ quan, tổ chức liên quan hiểu rõ và thực hiện đầy đủ, chính xác quy định của Luật; thường xuyên kiểm tra, giám sát và theo dõi quá trình thực thi để có giải pháp xử lý ngay khi cần thiết; khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật và bố trí huy động đủ nguồn lực cho việc tổ chức thi hành luật.
