Nhiều khó khăn, vướng mắc
Theo báo cáo của Ban Dân tộc tỉnh, giai đoạn 2021 - 2023, Ban Dân tộc đã tích cực, chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành triển khai kịp thời tham mưu ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành; các văn bản là cơ sở quan trọng để tiến hành tổ chức triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.
Với mục tiêu giai đoạn 2021 - 2025 giảm 33 số xã đặc biệt khó khăn (ĐBKK), 50% số thôn ĐBKK, tính đến hết tháng 8.2023, toàn tỉnh đã giảm 8/59 xã ĐBKK, còn lại 51 xã ĐBKK. Giai đoạn 2021 - 2023, tổng số vốn đầu tư phát triển giao là 720.680 triệu đồng; trong đó, 635.706 triệu đồng từ nguồn vốn Trung ương; 84.974 triệu đồng vốn ngân sách địa phương. Tổng số vốn sự nghiệp là 601.434 triệu đồng nguồn ngân sách trung ương. Kế hoạch năm 2022, kinh phí 149.025 triệu đồng; kế hoạch năm 2023, kinh phí 452.409 triệu đồng. Tổng nguồn vốn thực hiện lồng ghép 520.376 triệu đồng.
Tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn công tác đã làm rõ những khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện chương trình. Cụ thể, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi là chương trình có 10 dự án, 14 tiểu dự án, 36 nội dung đầu tư khác nhau được tích hợp từ nhiều chính sách dân tộc. Do đó, cần nhiều văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện. Bên cạnh đó, nguồn vốn sự nghiệp của chương trình hàng năm phân bổ chi tiết cho từng dự án và nội dung chi gây khó khăn cho tỉnh cân đối để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ.
Ngoài ra, trong quá trình triển khai còn gặp nhiều vướng mắc về đối tượng thụ hưởng việc sửa chữa, bảo dưỡng và mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đào tạo nghề cho Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp huyện vùng đồng bào DTTS thuộc tiểu dự án 3, Dự án 5 của chương trình. Việc thực hiện chỉ tiêu về hỗ trợ trực tiếp đất ở, đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS gặp khó khăn do các địa phương không còn quỹ đất để hỗ trợ cho đối tượng thụ hưởng. Việc huy động các nguồn lực tư nhân, nguồn lực trong xã hội còn hạn chế, công tác tổ chức triển khai và giải ngân còn chậm...
Tập trung tháo gỡ điểm nghẽn
Kiến nghị với Đoàn công tác, Ban Dân tộc tỉnh đề nghị Đoàn ĐBQH tỉnh kiến nghị Chính phủ, Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện nguồn vốn đã giao năm 2023 cho các địa phương để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia sang năm 2024. Đối với Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành Trung ương, cần khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền những quy định, hướng dẫn còn chưa phù hợp, chưa rõ ràng và đầy đủ; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Cùng với đó, kiến nghị, Trung ương xem xét điều chỉnh lại chỉ tiêu giao cho tỉnh đến năm 2025 có 33 xã và 50% số thôn, xóm thoát khỏi diện ĐBKK; sớm ban hành tiêu chí đánh giá, xác định thôn, xóm thoát khỏi diện ĐBKK; xem xét cho các xã khu vực III hoàn thành xây dựng NTM được tiếp tục thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội đối với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK đến hết năm 2025, nhằm động viên, khích lệ đồng bảo DTTS phát huy thành tích phát triển kinh tế - xã hội, góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đặng Bích Ngọc ghi nhận những kết quả, nỗ lực của Ban Dân tộc tỉnh trong triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh. Thời gian tới, đề nghị Ban Dân tộc tỉnh tiếp tục tập trung rà soát các văn bản, tham mưu cho tỉnh triển khai thực hiện các nội dung của chương trình; làm tốt công tác tuyên truyền; đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ thực hiện chương trình. Cần xác định việc triển khai thực hiện chương trình là nhiệm vụ chính trị của các cấp ủy đảng, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội và của toàn dân. Thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải ngân vốn đầu tư các dự án bảo đảm tiến độ. Kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc để báo cáo, có giải pháp tháo gỡ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát.
Đối với các kiến nghị, đề xuất của Ban Dân tộc tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh ghi nhận, tổng hợp để chuyển đến cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chương trình trong thời gian tới.
