Trưng bày do Ban Tuyên giáo Trung ương chỉ đạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Vụ Lý luận chính trị Ban Tuyên giáo Trung ương và Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam thực hiện.
Phát biểu khai mạc trưng bày, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh Vũ Mạnh Hà cho biết, cách đây tròn 80 năm, ngày 22.12.1944, thực hiện chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã được thành lập tại khu rừng Trần Hưng Đạo, châu Nguyên Bình (nay thuộc xã Tam Kim, Nguyên Bình, Cao Bằng).
“Sinh ra từ Nhân dân, vì Nhân dân chiến đấu, Quân đội Nhân dân Việt Nam - quân đội anh hùng của một dân tộc anh hùng, do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, giáo dục và rèn luyện, luôn được Nhân dân tin yêu và dành cho tên gọi trìu mến “Bộ đội Cụ Hồ”. Từ một đội quân chỉ có 34 chiến sĩ với vũ khí thô sơ trong những ngày đầu thành lập, đội quân ấy đã không ngừng tôi luyện, chiến đấu và trưởng thành, giành nhiều thắng lợi vẻ vang và trở thành lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam chính quy, tinh nhuệ, hiện đại trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ nền độc lập, hòa bình, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, góp phần vào công cuộc giữ gìn hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới”, TS. Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh.
Với hơn 200 ảnh, tài liệu, hiện vật tiêu biểu, trưng bày gồm 2 phần. Trong đó, phần nội dung “Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người cha thân yêu của Quân đội nhân dân Việt Nam” bắt đầu từ hành trình bôn ba tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh những năm 1920. Với tầm nhìn chiến lược, Người đã sớm nhận thấy sự cần thiết phải tổ chức và xây dựng Lực lượng vũ trang nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước.
Người đã gửi một số thanh niên ưu tú Việt Nam vào học tại Trường Quân sự Hoàng Phố ở Quảng Châu, Trung Quốc. Người trực tiếp biên soạn các tài liệu giảng dạy quân sự quan trọng, mở lớp đào tạo, huấn luyện quân sự nhằm chuẩn bị cho sự ra đời của một quân đội cách mạng.
Ngày 22.12.1944, thực hiện chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam, chính thức ra đời.
“Xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” khái quát quá trình 80 năm được Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức, giáo dục, rèn luyện, được Nhân dân hết lòng thương yêu đùm bọc, giúp đỡ, nuôi dưỡng, quân đội ta không ngừng tu dưỡng, xây dựng, định hình phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ. Tinh thần bất khuất, kiên trung, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, gắn bó máu thịt với Nhân dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng đã được lớp lớp cán bộ, chiến sĩ kế thừa, phát huy, làm cho bản chất cách mạng và truyền thống vẻ vang của Quân đội ta ngày càng sâu sắc...
Theo Ban tổ chức, các tài liệu, hiện vật tại trưng bày được lựa chọn kỹ lưỡng, trong đó có hiện vật gốc quý hiếm, như: "Lời kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước ngày 17.7.1966" của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Qua trưng bày, công chúng hiểu hơn những tình cảm, sự quan tâm, chỉ đạo và dìu dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho Quân đội nhân dân Việt Nam từ những ngày đầu thành lập cho đến khi Người đi xa, đồng thời khắc họa những phẩm chất cao đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Những phẩm chất cao quý ấy đã được tôi luyện qua muôn vàn khó khăn, thử thách, được lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam kế thừa và phát huy, và thật xứng đáng với lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.