20 năm chưa giải phóng mặt bằng xong
Nhiều năm nay, tại đường Nguyễn Thông, phường Phú Hài, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận có một khu đất rộng khoảng gần 2ha bị bỏ hoang, cây dại mọc um tùm, một số công trình xây dựng dang dở trên khu đất cũng xuống cấp, hư hỏng theo thời gian.
Theo tìm hiểu, khu đất này thuộc Dự án Nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khoẻ do Công ty TNHH Thương mại Du lịch My My (Công ty My My, trụ sở Khu phố 5, phường Phú Hài, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận) làm chủ đầu tư. Dự án này thuộc quy hoạch sử dụng đất phát triển cụm du lịch Phan Thiết – Mũi Né giai đoạn 2001-2010, được UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt tại Quyết định số 2408/QĐ-CTUBND ngày 20.11.1998.
Ngày 6.11.2001 Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 1432/QĐ-TTg về việc phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đai tỉnh Bình Thuận thời kỳ 2001-2010 và Quyết định số 217/QĐ-TTg ngày 24.2.2003 về việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2001-2005) tỉnh Bình Thuận.
Căn cứ các quy hoạch trên, đầu năm 2003, Công ty My My tiến hành làm hồ sơ đăng ký xin thuê đất làm Dự án Nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khoẻ gửi các cơ quan chức năng tỉnh Bình Thuận.
Ngày 25.11.2003 Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bình Thuận đã có Tờ trình số 4023/KHĐT-DA trình UBND tỉnh Bình Thuận xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
Ngày 12.12.2003 Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành văn bản số 4466/UBBT-XDCB gửi các Sở, Ban, Ngành chức năng tỉnh Bình Thuận và Công ty My My với nội dung chấp thuận cho Công ty My My làm chủ đầu tư thực hiện Dự án Nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khoẻ tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết, với diện tích sử dụng đất khoảng 17.532m2.
Quyết định này được ban hành trước thời điểm Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành (ngày 1.7.2004).
Ngày 22.9.2004, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định số 4105/QĐ-CTUBBT với nội dung thu hồi 19.000m2 đất tại phường Phú Hài (trong đó có 14.553m2 đất của hộ gia đình và 4.447m2 đất do UBND phường Phú Hài quản lý), giao cho Công ty My My thuê 16.308m2 để thực hiện Dự án, giao 2.692m2 đất thuộc hành lang đường bộ cho UBND phường Phú Hài quản lý theo luật định.
Sau đó, UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành các Quyết định số 94/QĐ-UBND ngày 11.1.2007 và Quyết định số 2325/UBND-UBND ngày 10.9.2007 điều chỉnh Quyết định số 4105/QĐ-CTUBBT để đúng với diện tích đất đo đạc thực tế. Theo đó, Công ty My My được cho thuê 16.850m2.
Ngày 12.11.2004, UBND TP Phan Thiết đã ban hành các quyết định thu hồi đất của các hộ dân và đã thực hiện bồi thường, hỗ trợ. Chủ đầu tư cũng đã chuyển tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho Ban đền bù giải toả tỉnh Bình Thuận để chi trả cho các hộ dân. Đa số các hộ dân và tổ chức có đất bị thu hồi đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ.
Sau khi được phê duyệt bản thiết kế dự án và cấp giấy phép xây dựng, Công ty My My đã cho xây dựng một số công trình trên khu đất. Tuy nhiên, việc xây dựng đã phải dừng lại và dự án đã bị đình trệ cho đến nay. Nguyên nhân là do hộ ông Trần Thúc D., không đồng ý với các quyết định thu hồi đất và bồi thường thiệt hại của UBND TP Phan Thiết nên đã khởi kiện ra toà.
Dự án chỉ có thể triển khai khi bản án được thi hành
Theo hồ sơ vụ án, ông D. cho rằng mục đích thu hồi đất để thực hiện dự án kinh doanh nên nhà đầu tư phải thoả thuận với người sử dụng đất, Nhà nước không thực hiện thu hồi đất của người đang sử dụng theo quy định tại Điều 38, 40 của Luật Đất đai năm 2003. Ngoài ra, ông D. cũng không đồng tình về thẩm quyền thu hồi đất và diện tích đất bị thu hồi.
Vì vậy ông D. yêu cầu huỷ các quyết định thu hồi đất và bồi thường thiệt hại cho hộ gia đình ông mà UBND TP Phan Thiết đã ban hành.
Tại bản án hành chính sở thẩm số 09/2022/HC-ST ngày 22.2.2022, TAND tỉnh Bình Thuận đã tuyên bác yêu cầu khởi kiện của ông D.. Không đồng ý với bản án sơ thẩm, ông D. kháng cáo.
Ngày 9.8.2022 TAND Cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh có bản án hành chính phúc thẩm số 604/2022/HC-PT, tuyên xử: Không chấp nhận kháng cáo của ông D.; Giữ nguyên bản án sơ thẩm; Bác tất cả các yêu cầu khởi kiện của ông D. liên quan đến các quyết định về việc thu hồi đất và bồi thường thiệt hại của hộ ông D., do UBND TP. Phan Thiết ban hành.
Sau đó ông D. tiếp tục có đơn gửi TAND tối cao đề nghị xem xét vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm.
Ngày 21.3.2023 TAND tối cao đã ra Thông báo số 122/TB-TA gửi ông D. cùng các cơ quan chức năng tại Trung ương và tỉnh Bình Thuận với nội dung: Ông D. yêu cầu nhà đầu tư phải thoả thuận về giá bồi thường đối với diện tích đất bị thu hồi của gia đình ông là không có cơ sở vì dự án Nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khoẻ của Công ty My My được áp dụng theo quy định của pháp luật đất đai trước ngày 1.7.2004; Luật Đất đai năm 1993 không có quy định về việc nhà đầu tư tự thoả thuận bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Mặt khác, việc Nhà nước thu hồi đất để thực hiện quy hoạch phát triển cụm du lịch Phan Thiết - Mũi Né và cho Công ty My My thuê đất chứ không phải là giao quyền sử dụng đất lâu dài.
Thông báo của TAND Tối cao cũng nêu rõ, các quyết định của UBND TP Phan Thiết về việc thu hồi đất, bồi thường thiệt hại cho hộ ông D. là có căn cứ, đảm bảo quyền lợi của gia đình ông. Do đó không có căn cứ kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án hành chính phúc thẩm số 604/2022/HC-PT ngày 9.8.2022 của TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh theo yêu cầu của ông D..
Thời gian qua chủ đầu tư nhiều lần gửi đơn đến các cơ quan chức năng tỉnh Bình Thuận yêu cầu tổ chức thi hành bản án hành chính phúc thẩm số 604/2022/HC-PT của TAND TP. Hồ Chí Minh. Tuy nhiên đến nay bản án đã có hiệu lực pháp luật này vẫn chưa được thi hành.
"Chúng tôi đã đầu tư hàng chục tỷ đồng vào dự án, đến nay đã tròn 20 năm, nhiều công trình thi công dang dở cũng bị hư hỏng nặng. Khi nào bản án trên chưa được thi hành thì đồng nghĩa với việc dự án tiếp tục bị “treo”. Do đó Công ty My My mong muốn bản án sớm được tổ chức thi hành, để công ty chúng tôi tiếp tục thực hiện dự án và đưa vào hoạt động”, đại diện chủ đầu tư chia sẻ.
Liên quan đến vụ việc này, ngày 4.9.2020, UBND tỉnh Bình Thuận cũng đã có Công văn gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) xin ý kiến giải quyết vướng mắc về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện dự án của Công ty My My.
Ngày 6.11.2022 Bộ TN-MT có văn bản trả lời UBND tỉnh Bình Thuận, với nội dung: Việc thu hồi đất, cho thuê đất, cho thuê đất thực hiện dự án xây dựng Nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khoẻ của Công ty My My được áp dụng theo quy định của pháp luật về đất đai trước ngày 1.7.2004 (ngày Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành). Pháp luật về đất đai trước ngày 1.7.2004 không có quy định nhà đầu tư tự thoả thuận với người sử dụng đất để có đất thực hiện dự án sản xuất, kinh doanh.
Do vậy, UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành Quyết định số 4105/QĐ-CTUBT ngày 22.9.2004 về việc thu hồi đất và cho Công ty My My thuê đất để thực hiện dự án. Trên cơ sở đó, ngày 12.11.2004 UBND TP Phan Thiết ban hành các quyết định thu hồi đất của các hộ dân là phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai tại thời điểm ban hành.