Theo đó, ĐB Nguyễn Thị Thuỷ nêu 4 vấn đề lớn:
Một là, tình trạng thắng thầu bỏ cọc, thổi giá đất lên cao. Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, việc thắng thầu bỏ cọc không còn là chuyện hiếm trong đấu giá đất ở nước ta với muôn vàn lý do, song vừa qua không ít nhà đầu tư đã lợi dụng chiêu trò này, thắng với mức đấu giá cao chót vót sau đó bỏ cọc nhằm kích giá đất, thổi giá đất để thao túng thị trường, làm lợi cho một nhóm thiểu số.
"Việc trả giá quá cao rồi bỏ cọc như vừa qua đã dẫn tới nhiều hệ lụy", đại biểu nhấn mạnh và nêu ví dụ ở Thủ Thiêm, ngay sau cuộc đấu giá đất, nhiều nhà đầu tư đã lợi dụng giá trúng thầu, thực chất là giá ảo để té nước theo mưa đẩy giá đất, giá nhà tại TP. Hồ Chí Minh lên cao để kịp thời bán ra một số lượng lớn nhà đất mà họ đã mua gom trước đó. Có những nhà đầu tư còn lợi dụng để nâng giá trị cổ phiếu, trái phiếu của mình. Nguy hiểm hơn là có những người còn lợi dụng để đánh võng giá trị tài sản bảo đảm cho các khoản vay ngân hàng mà nếu thực hiện trót lọt là có thể rút ruột các ngân hàng. Đáng lưu ý là việc giá đất bị đẩy lên quá cao cùng với giá ảo sẽ khiến cho giấc mơ an cư của những người có thu nhập thấp ngày càng trở nên xa vời.
Hai là, tình trạng quân xanh, quân đỏ, thông đồng dìm giá. Việc bắt tay nhau để dìm giá, mua rẻ tài sản của Nhà nước, nhất là đất đai diễn ra tại nhiều phiên đấu giá. Việc thông đồng có thể được diễn ra giữa những người tham gia đấu giá với nhau, còn gọi là quân xanh, quân đỏ để lót đường cho một nhà đầu tư đã định sẵn trúng với giá rẻ và giá trị thực của nhiều lô đất đã bị những quân xanh, quân đỏ này dìm xuống.
Ngoài ra, theo ĐB Nguyễn Thị Thủy, trên thực tế, việc dìm giá còn có cả thủ đoạn sử dụng xã hội đen để đe dọa những người tham gia đấu giá, khiến cho họ sợ hãi bỏ cuộc rút hồ sơ. Khi đó cuộc đấu giá thực chất chỉ còn một người tham gia, một mình một chợ, còn những người khác chỉ là quân xanh của chúng. Giá của lô đất đó như thế nào là do những đối tượng này thao túng và gần như đã được định sẵn là thấp hơn nhiều so với giá thị trường và chỉ cao hơn giá khởi điểm không đáng kể. Có thể nói những thủ đoạn này đã gây ra những thiệt hại rất lớn cho tài sản của Nhà nước chứ không chỉ đơn thuần là những vi phạm về quy định đấu giá, đấu thầu.
Ba là, tình trạng bắt tay ngầm, rút ruột của Nhà nước. Theo phản ánh của giới kinh doanh bất động sản thì sẽ không thể tác động được vào cuộc đấu giá nếu như không có tay trong, ở mức độ vi phạm đơn giản cũng phải có tay trong cung cấp thông tin, tiết lộ thông tin thì mới có thể tổ chức quây thầu, vây thầu để trúng với giá rẻ, còn ở mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn thì đó là sự cấu kết với những người có thẩm quyền để tạo thành nhóm lợi ích, rút ruột của Nhà nước từ các phiên đấu giá. Ví dụ gần đây vụ án ở Hà Nội, các đối tượng đã bắt tay với những người có trách nhiệm để điều chỉnh giá đất rẻ hơn gần một nửa so với giá ban đầu, từ 500 tỷ xuống còn 300 tỷ đồng, nếu như phi vụ này trót lọt thì Nhà nước sẽ mất gần một nửa tiền. Đến nay vụ án này đã có 8 bị can bị khởi tố, trong đó có 2 bị can là cán bộ của ban quản lý dự án. Tuy nhiên, theo ĐB Nguyễn Thị Thuỷ, dư luận băn khoăn liệu rằng còn nhiều phi vụ tương tự như thế này chưa bị phát hiện hay không?
Bốn là, tình trạng móc ngoặc trong thẩm định giá. Có thể nói rằng, thẩm định giá là một khâu vô cùng quan trọng trong đấu giá đất. Tuy nhiên, dẫn ý kiến của nhiều ý kiến chuyên gia, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho rằng, pháp luật đã trao cho tổ chức này chức năng quá lớn, trong khi cơ chế kiểm soát lại hết sức lỏng lẻo và đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới nhiều sai phạm trong thẩm định giá nói chung và thẩm định giá đất nói riêng thời gian vừa qua.
Từ các vụ án được đưa ra xử lý vừa qua cho thấy, cùng là hành vi móc ngoặc giữa thẩm định viên với các tổ chức, cá nhân trong đấu giá nhưng đối với những gói thầu mua sắm trang thiết bị trả bằng ngân sách nhà nước thì giá được thẩm định đưa ra trong nhiều trường hợp lại cao hơn rất nhiều so với giá thực, còn đối với những lô đất của Nhà nước đưa ra đấu giá, trong nhiều trường hợp giá được thẩm định đưa ra lại về mức rất rẻ. Mục đích cuối cùng của những trường hợp đẩy giá hay dìm giá này đều là để rút ruột, gây thiệt hại cho Nhà nước và làm lợi cho một nhóm thiểu số.
"Những chiêu trò quân xanh, quân đỏ, thông đồng dìm giá, thắng thầu bỏ cọc, đánh võng giá đất, thổi giá đất nêu trên đã gây ra những hệ lụy rất lớn với kinh tế - xã hội, do đó cần phải mạnh tay xử lý". Nhấn mạnh điều này, ĐB Nguyễn Thị Thủy kiến nghị Chính phủ phải tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn nữa và tăng cường chỉ đạo thanh tra, kiểm tra thường xuyên hơn đối với hoạt động này; Bộ Công an chọn một số phiên đấu giá đất có nhiều dư luận vừa qua để xác minh, điều tra làm rõ, nhằm tăng tính răn đe, phòng ngừa vi phạm, tội phạm trong hoạt động này.
