Tăng cường tính chặt chẽ, khách quan, công khai, minh bạch
Trình bày Tờ trình dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Dự thảo Luật gồm 3 Điều, trong đó Điều 1 sửa đổi, bổ sung 25 điều, khoản của Luật Đấu giá tài sản; bổ sung 1 Điều mới; bổ sung, thay thế một số cụm từ, bãi bỏ một số điểm, khoản, điều của Luật Đấu giá tài sản; Điều 2 về điều khoản thi hành và Điều 3 về quy định chuyển tiếp.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về: tiêu chuẩn, điều kiện đấu giá viên, quyền và nghĩa vụ, đăng ký hoạt động của tổ chức đấu giá tài sản; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động đấu giá để thực hiện chuyển đổi số theo lộ trình phù hợp; về trình tự, thủ tục đấu giá tài sản bảo đảm phù hợp với thực tiễn, khả thi, có tính đến một số loại tài sản đấu giá đặc thù, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản, người tham gia đấu giá, đồng thời tăng cường tính chặt chẽ, khách quan, công khai, minh bạch; về trách nhiệm của người có tài sản đấu giá, các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đấu giá tài sản.
Báo cáo thẩm tra sơ bộ về dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, đa số ý kiến nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản sau hơn 5 năm thi hành Luật nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; khắc phục những tồn tại, bất cập của hoạt động đấu giá tài sản để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Về tài sản đấu giá (Điều 4), Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, tại khoản 1 Điều 4 của Luật Đấu giá tài sản hiện hành đã có quy định về các loại tài sản đấu giá. Mặc dù Luật Đấu giá tài sản là luật hình thức nhưng việc quy định về tài sản đấu giá là cần thiết và phù hợp với các pháp luật chuyên ngành nhằm bảo đảm sự rõ ràng, tránh khoảng trống về mặt pháp lý.
Tại dự thảo Luật lần này đề xuất sửa đổi, bổ sung về tài sản mà pháp luật quy định phải bán thông qua đấu giá trên cơ sở rà soát, bảo đảm phù hợp, thống nhất với quy định của pháp luật chuyên ngành đã được ban hành hoặc đang được sửa đổi, bổ sung sau thời điểm Luật Đấu giá tài sản có hiệu lực thi hành. Có ý kiến đề nghị điều chỉnh quy định tại Điều 4 về tài sản đấu giá theo hướng không liệt kê như dự thảo Luật, vì điều này dễ dẫn đến trùng lặp hoặc gây chồng chéo, mâu thuẫn. Có ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo giải trình rõ hơn về lý do bỏ quy định đối với tài sản là hàng dự trữ quốc gia và bổ sung quy định đối với tài sản của dự án sử dụng vốn nhà nước theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng, xử lý tài sản của dự án sử dụng vốn nhà nước.
Rà soát, đánh giá kỹ tác động chính sách, điều khoản bổ sung
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, bán đấu giá tài sản là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện, về nguyên tắc là cần cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Vì vậy, cần nghiên cứu kỹ để không làm phát sinh thêm thủ tục hành chính gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp trong kinh doanh.
Đối với việc đấu giá tài sản thi hành án, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, nên chăng cần có quy định trình tự, thủ tục riêng bởi đây là loại hình đặc thù, khác với những hình thức tài sản khác, bán rất khó và mua cũng có rủi ro.
Góp ý cụ thể về địa điểm tổ chức cuộc đấu giá, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nhận thấy, quy định như dự thảo Luật “Người có tài sản đấu giá và tổ chức đấu giá tài sản thỏa thuận lựa chọn địa điểm để tổ chức cuộc đấu giá như sau: a) Địa điểm trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có trụ sở của tổ chức đấu giá tài sản, trụ sở của người có tài sản đấu giá hoặc nơi có tài sản đấu giá trong trường hợp tài sản là động sản” là chưa đầy đủ.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp phân tích, “trụ sở” chỉ dùng cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, không dùng cho cá nhân. Cùng với đó, việc sửa đổi theo hướng quy định về địa điểm tổ chức cuộc đấu giá tại “nơi có tài sản đấu giá trong trường hợp tài sản là động sản” là chưa phù hợp vì “động sản” có thể được di chuyển từ địa phương này tới địa phương khác và do đó có thể tiến hành đấu giá ở địa điểm bất kì do các bên thỏa thuận.
Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị, cân nhắc giữ nguyên theo quy định của Luật Đấu giá tài sản hiện hành là cuộc đấu giá được tổ chức tại trụ sở của tổ chức đấu giá tài sản, nơi có tài sản đấu giá hoặc địa điểm khác theo thỏa thuận của người có tài sản đấu giá và tổ chức đấu giá tài sản.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao quá trình xây dựng dự án Luật của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến tại phiên họp để hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội. Trong đó, tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ quan điểm, chủ trương của Đảng về hoạt động đấu giá tài sản và nâng cao tính khái quát, tính hệ thống hóa, kế thừa những quy định đã áp dụng hiệu quả trong thực tiễn; đồng thời chỉ rõ những bất cập, hạn chế để hoàn thiện dự thảo Luật bảo đảm thực chất, hiệu quả, không để xảy ra tình trạng tham nhũng, tiêu cực; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm soát, giám sát hoạt động đấu giá tài sản, thực hiện tốt chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính; rà soát, đánh giá kỹ tác động chính sách, điều khoản bổ sung để bảo đảm hiệu quả, khả thi, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
