Lưới an sinh tiếp tục mở rộng

Với phương châm “Mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) vừa là nhiệm vụ chính trị của ngành, vừa là trách nhiệm với Nhân dân”, toàn ngành BHXH Việt Nam đã không ngừng nỗ lực, chủ động, đổi mới trong tham mưu, xây dựng, hoàn thiện các quy định, chính sách, pháp luật liên quan; chỉ đạo điều hành và triển khai, thực hiện linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp để từng bước hiện thực hoá mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân.

Theo đó, diện bao phủ BHXH, BHYT, BHTN ở nước ta ngày càng được mở rộng, số người tham gia năm sau luôn cao hơn năm trước. Trong đó, số người tham gia BHXH, BHTN cơ bản hoàn thành theo lộ trình đề ra tại các Nghị quyết, văn bản của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ; số người tham gia BHYT tiếp tục tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân; số thu tăng trưởng bền vững, số tiền chậm đóng đã giảm dần qua các năm (đặc biệt, số tiền chậm đóng cuối năm 2023 đã giảm sâu nhất từ năm 2016 trở lại đây, giảm từ 6% (năm 2016) xuống còn 2,69%).

Về tỷ lệ người tham gia BHXH, BHYT, BHTN, đến hết năm 2023, ngành BHXH Việt Nam đã đạt và vượt các chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 6.1.2023 của Chính phủ. Trong 9 tháng đầu năm 2024, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN đều tăng so với cùng kỳ năm 2023, lần lượt đạt: trên 19,02 triệu người (tăng 9,9%); 93,45 triệu người (tăng 2,18%); 15,31 triệu người (tăng 8,02%).

Có thể thấy, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN đều có sự tăng trưởng, phát triển so với cùng kỳ năm trước trong bối cảnh nền kinh tế xã hội chịu “tác động kép” từ những yếu tố bất lợi bên ngoài và thách thức bên trong. Đây là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực và sự quyết tâm của ngành BHXH Việt Nam trong công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Với quyết tâm cao, nỗ lực lớn của toàn ngành BHXH Việt Nam từ trung ương tới địa phương, dự kiến các chỉ tiêu về độ bao phủ cả năm 2024 sẽ vượt so với Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ giao.

Quyền lợi BHXH, BHYT được bảo đảm

Song song với việc ban hành đầy đủ các quy trình nghiệp vụ, BHXH Việt Nam đã đẩy mạnh phân cấp và cải cách hành chính trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHTN; đồng thời luôn theo sát và chỉ đạo BHXH địa phương trong việc giải quyết kịp thời, đúng quy định tới từng người tham gia và thụ hưởng các chế độ.

Chỉ tính trong 9 tháng đầu năm 2024, ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết: 67.657 người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng, tăng 3,52% so với cùng kỳ năm 2023; 990.975 người hưởng các chế độ một lần (trong đó số người hưởng BHXH một lần giảm 0,66% so với cùng kỳ năm 2023); 6,2 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; tiếp nhận 719.348 người hưởng chế độ BHTN.

Bên cạnh đó, ngành BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả quỹ BHYT, bảo đảm chi đúng, chi đủ. Trong mọi hoàn cảnh, ngay cả những lúc khó khăn khi nhiều địa phương chịu thiệt hại nặng nề do bão số 3 (Yagi) gây ra, toàn ngành BHXH Việt Nam đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, nỗ lực cao để kịp thời tháo gỡ và thực hiện nhiều giải pháp thiết thực đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT, BHTN cho người tham gia bị ảnh hưởng bởi thiên tai với phương châm “Nhanh nhất, thuận tiện nhất và cải cách nhất”, bảo đảm tất cả người bệnh BHYT được khám, chữa bệnh ngay, kịp thời.

Cùng với đó, phối hợp với ngành y tế, các cơ sở khám, chữa bệnh bảo đảm thuốc, thiết bị y tế phục vụ người bệnh, tổ chức khám, chữa bệnh BHYT, cấp thuốc cho các trường hợp do điều kiện không thể đến được cơ sở khám, chữa bệnh; tạm ứng đầy đủ, kịp thời kinh phí cho các cơ sở, bảo đảm công tác khám, chữa bệnh BHYT được thông suốt…

Đặc biệt, bên cạnh việc giải quyết sớm nhất, nhanh nhất các chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người tham gia bị ảnh hưởng bởi thiên tai, BHXH Việt Nam còn chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức trao tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn bị thiệt hại do cơn bão số 3 tại 26 tỉnh, thành phố. Số sổ, thẻ được trao tặng trong dịp này là hơn 1.200 sổ BHXH, khoảng 9.260 thẻ BHYT, tương ứng với tổng số tiền gần 16 tỷ đồng.

Việc giải quyết đầy đủ, kịp thời, đúng quy định các chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN ngay cả trong những bối cảnh khó khăn phát sinh đã góp phần quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe, ổn định cuộc sống của người dân, người lao. Qua đó, củng cố vững chắc niềm tin của các tầng lớp Nhân dân vào chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước và công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT của toàn ngành BHXH Việt Nam.

Người dân dễ dàng được tiếp cận thông tin

Xác định công tác truyền thông chính sách BHXH, BHYT là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành, BHXH Việt Nam đã triển khai truyền thông sâu rộng, bảo đảm tính kịp thời, đổi mới, phù hợp với từng vùng, miền; kết hợp truyền thông trực tiếp với trực tuyến; chú trọng phát huy ưu thế của truyền thông hiện đại, đa phương tiện, trên môi trường internet để người dân có thể tiếp cận mọi thông tin về BHXH, BHYT ở mọi lúc, mọi nơi.

Đến nay, hầu hết cấp ủy đảng, chính quyền các cấp từ Trung ương đến địa phương đã vào cuộc chỉ đạo công tác truyền thông chính sách BHXH, BHYT; cán bộ, đảng viên, Nhân dân ngày càng nhận thức đầy đủ, sâu sắc về sự cần thiết, vai trò, ý nghĩa, lợi ích của chính sách BHXH, BHYT để tự giác tham gia BHXH, BHYT, BHTN như một nhu cầu thiết yếu; ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật BHXH, BHYT của các DN đã được nâng cao… góp phần tạo sự đồng thuận trong việc xây dựng, hoàn thiện và thực thi chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Công tác truyền thông tạo kênh hữu hiệu để tiếp nhận các thông tin phản hồi của các chủ thể tham gia BHXH, BHYT, BHTN về chính sách, các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, từ đó đề xuất các giải pháp điều chỉnh, xây dựng chính sách BHXH, BHYT, BHTN ngày càng hoàn thiện. Đồng thời, qua truyền thông đã góp phần lan tỏa, truyền cảm hứng những tấm gương người tốt, việc tốt; các sáng kiến, giải pháp hay về BHXH, BHYT; vận động thu hút các tổ chức, cá nhân trao tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho những người yếu thế, khó khăn… để “lưới” an sinh bao phủ tới từng người dân theo đúng tinh thần các Nghị quyết của Đảng.

Người dân được thụ hưởng nhiều lợi ích từ chuyển đổi số

Cùng với cả hệ thống chính trị, toàn ngành BHXH Việt Nam đã nỗ lực, cố gắng, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, mang lại những thay đổi đột phá, góp phần kiến tạo và xây dựng ngành BHXH Việt Nam số theo đúng định hướng về Chính phủ số của Đảng và Nhà nước ta.

Hiện nay, các dịch vụ công (DVC) thuộc thẩm quyền giải quyết của ngành đều đủ điều kiện cung cấp ở mức độ DVC trực tuyến toàn trình. Số lượng thủ tục, giấy tờ, biểu mẫu, hồ sơ, thời gian thực hiện được cắt giảm tối đa. Các thủ tục hành chính đều được cung cấp trên Cổng DVC của ngành và trên Cổng DVC quốc gia theo hình thức trực tuyến. Tỷ lệ hồ sơ giao dịch trực tuyến của BHXH Việt Nam đạt trên 80% trong tổng số hồ sơ giao dịch.

Toàn quốc hiện có khoảng 621 nghìn tổ chức, doanh nghiệp, người sử dụng lao động đang giao dịch điện tử với cơ quan BHXH thông qua các cổng DVC; 13 nghìn cơ sở y tế kết nối, liên thông trực tiếp với Hệ thống Thông tin giám định BHYT của BHXH Việt Nam để thực hiện thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT cho khoảng 170 triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT một năm; 100% người dân đã có tài khoản định danh (VNeID) mức độ 2 có thể thực hiện các DVC trực tuyến của ngành BHXH Việt Nam trên Cổng DVC quốc gia và Cổng DVC BHXH.

Mặt khác, BHXH Việt Nam cũng phối hợp với các Bộ, ngành triển khai 2 nhóm DVC liên thông “Đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi trên Cổng DVC quốc gia”; “Đăng ký khai tử - xóa đăng ký thường trú - trợ cấp mai táng phí trên Cổng DVC quốc gia”, đặc biệt hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật phục vụ việc kết nối, chia sẻ dữ liệu chứng sinh, báo tử điện tử giữa cơ sở KCB với Phần mềm DVC liên thông trong thời gian Bộ Y tế chưa hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành y tế.

Nhiều hành vi vi phạm được phát hiện và xử lý kịp thời

Nhằm chủ động phát hiện, ngăn ngừa từ sớm, từ xa, BHXH Việt Nam tiếp tục được đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra kết hợp thanh tra truyền thống với ứng dụng công nghệ thông để tăng hiệu quả, chất lượng, giảm nhân lực, thời gian.

Kết quả, trong 9 tháng đầu năm 2024, đã yêu cầu truy thu tiền đóng của 5.746 lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN nhưng chưa tham gia với số tiền 25,1 tỷ đồng; yêu cầu truy thu tiền đóng của 21.376 lao động đóng thiếu thời gian với số tiền là 59 tỷ đồng; tổng số tiền chậm đóng các đơn vị được sau thanh tra, kiểm tra đã nộp theo kiến nghị, sau thanh tra, kiểm tra đến ngày 30.9.2024 là 991,7 tỷ đồng; số tiền xử phạt vi phạm hành chính về đóng BHXH, BHYT, BHTN đã nộp Ngân sách Nhà nước là 15,2 tỷ đồng.

Đặc biệt, ngày 1.3.2024, cơ quan thanh tra ở BHXH Việt Nam được thành lập. Sự kiện này thể hiện sự ghi nhận của Quốc hội, Chính phủ đối với sự đóng góp của ngành cho sự nghiệp an sinh xã hội trong suốt 29 năm qua.

Có thể nói, những kết quả tích cực, toàn diện đạt được trên tất cả các lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN không chỉ thể hiện sự quyết tâm của toàn hệ thống chính trị, sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, sự điều hành quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ mà còn là minh chứng cho những nỗ lực, trách nhiệm, tâm huyết của toàn ngành BHXH Việt Nam trong thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị được giao. Những thành tích đạt được đó đã đóng góp tích cực vào công tác bảo đảm an sinh xã hội tới tất cả người dân, người lao động, củng cố vững chắc nền an sinh xã hội của đất nước.