Luật Đất đai (sửa đổi):

Bài 1: Thẩm thấu vào thực tiễn nhanh nhất, hiệu quả nhất

LÊ HỒNG HẠNH - Trưởng phòng Tư pháp thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh

Đất đai là vấn đề lớn, phức tạp và rất nhạy cảm, tác động trực tiếp đến kinh tế, chính trị, xã hội, sự ổn định và phát triển của đất nước. Tổng kết gần 10 năm thực hiện Luật Đất đai năm 2013 đã chỉ ra những bất cập cần được kịp thời điều chỉnh, trong đó có việc phổ biến, giáo dục pháp luật còn chưa được chú trọng, kém hiệu quả. Theo đó, bên cạnh ban hành các quy định hướng dẫn, việc đẩy mạnh, tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cần được quan tâm hàng đầu. Đa dạng các hình thức tuyên truyền để việc phổ biến Luật Đất đai (sửa đổi) trở thành ngày hội pháp lý của toàn dân giúp Luật được thẩm thấu vào thực tiễn nhanh nhất, hiệu quả nhất.

Với 16 chương, 260 điều, quán triệt đầy đủ và thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16.6.2022 của Hội nghị lần thứ Năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII, phù hợp với Hiến pháp, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ tháo gỡ những “điểm nghẽn” trong quy định của Luật cũ cũng như các vướng mắc của các quy định liên quan, tạo điều kiện khơi thông thể chế pháp lý, tạo động lực cho sự phát triển bền vững của đất nước, bảo đảm sự công bằng xã hội, bảo vệ tài nguyên môi trường. Với nhiều điểm mới so với Luật năm 2013, nhiều khái niệm, thuật ngữ chuyên môn, việc tuyên truyền, phổ biến nội dung Luật hiện nay đã, đang được các bộ, ngành ở Trung ương đến các địa phương tổ chức thực hiện, cùng với đó là một khối lượng lớn các nghị định, thông tư đi kèm.

Đợt sinh hoạt pháp lý của toàn dân

Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1.1.2025. Riêng Điều 190 và Điều 248 có hiệu lực thi hành từ ngày 1.4.2024. Với khối lượng quy định lớn, nhiều nội dung cần hướng dẫn, sửa đổi, quy định chi tiết. Bên cạnh hoàn thiện, sửa đổi, ban hành các nghị định, thông tư mới, việc phổ biến, tuyên truyền các nội dung của luật tới các tầng lớp Nhân dân đang là vấn đề được cả hệ thống chính trị quan tâm. Đây cũng là niềm mong đợi của các bậc cử tri và Nhân dân.

UBND thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh phối hợp phổ biến Luật Đất đai (sửa đổi) cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật trên địa bàn - ẢNH BÌNH NGUYÊN
UBND thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh phối hợp phổ biến Luật Đất đai (sửa đổi) cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật trên địa bàn. Ảnh: Bình Nguyên

“Qua kênh thông tin đại chúng, chúng tôi biết Luật có nhiều thay đổi quan trọng, tôn trọng và tiếp thu ý kiến, kiến nghị của Nhân dân qua việc lấy ý kiến vào dự thảo. Tuy nhiên, cụ thể những sửa đổi như thế nào; người dân chúng tôi cần lưu ý những quy định nào để thực hiện đúng quy định của Luật, tránh những sai phạm trong sử dụng đất, rất cần được các cơ quan chức năng phổ biến cụ thể, tới tận khu dân cư. Cử tri chúng tôi rất mong được tiếp thu bài bản, trực tiếp các nội dung của Luật tại khu dân cư” - cử tri Bùi Thị Tam, tổ dân phố Thuận Hồng, phường Đức Thuận, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ.

Phổ biến nội dung Luật Đất đai (sửa đổi) tới các tầng lớp Nhân dân là việc làm rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay. “Đây là đạo luật có tác động to lớn tới quyền và lợi ích của công dân, người dân hết sức quan tâm. Song hành với quán triệt phổ biến theo ngành, lĩnh vực, địa phương cho cán bộ chủ chốt, cần sớm có lộ trình để phổ biến tới khu dân cư. Bên cạnh hình thức truyền thống là tổ chức hội nghị của cộng đồng dân cư, cần tận dụng lợi thế của công nghệ số, các nhóm xã hội cộng đồng để chuyển tải nhanh chóng tới các tầng lớp Nhân dân; quá trình tuyên truyền cần sàng lọc nội dung theo đối tượng hướng tới để phổ biến cho phù hợp.

Theo đó, đối với người dân ở khu dân cư, cần đi sâu vào nội dung các chương liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, thủ tục hành chính về đất đai, đăng ký quyền sử dụng đất... tại các Chương V, VI, XI, XII, XIII. Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ngoài tờ rơi, tờ gấp, tuyên truyền trực tiếp bằng tiếng Kinh, lồng ghép tuyên truyền bằng tiếng dân tộc; ghi âm các file tuyên truyền bằng tiếng dân tộc để phổ biến sâu rộng cho bà con” - bà H’Bic Buôn Jă, HĐND xã Ea’Kao, Thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk bày tỏ.

Nhất quán, kịp thời trong các văn bản hướng dẫn

Ngoài khâu phổ biến, quán triệt, việc quan trọng nhất để đưa Luật Đất đai (sửa đổi) vào cuộc sống hiện nay đó chính là việc nhất quán các quy định trong các văn bản hướng dẫn quy định chi tiết và các luật liên quan tới Luật, như Luật Quy hoạch, Luật Quốc tịch, Luật Nhà ở... Tại cuộc họp với lãnh đạo một số bộ, ngành hữu quan về kế hoạch triển khai thực hiện Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh việc xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành là nhiệm vụ hàng đầu của kế hoạch thực hiện Luật Đất đai (sửa đổi). Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai (sửa đổi).

Theo Phụ lục IV Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, có ít nhất 8 dự thảo Nghị định liên quan đến thi hành Luật Đất đai (sửa đổi) phải hoàn thành trong năm 2024. Với khối lượng công việc lớn, nếu không có sự quyết liệt sẽ khó hoàn thành. Trong đó, có những nội dung cần lấy ý kiến đánh giá tác động, lấy ý kiến rộng rãi, như: Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; Nghị định của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất (thay thế Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất); Nghị định quy định về giá đất.

Quốc hội và Cử tri

Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận
Lập pháp

Nhiều điểm mới với đối tượng thuộc diện chịu thuế VAT

Lời Tòa soạn: Tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV đã thông qua 18 luật trên tinh thần đổi mới mạnh mẽ về tư duy trong công tác lập pháp theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển. Tiếp tục chuyên mục "Luật - Những điểm mới", Báo Đại biểu Nhân dân sẽ lần lượt đăng tải những nội dung và điểm mới căn bản của các đạo luật quan trọng này.

“Áo mới” cho doanh nghiệp nhà nước
Chính sách và cuộc sống

“Áo mới” cho doanh nghiệp nhà nước

“Cởi trói” nhiều hơn nữa cho doanh nghiệp nhà nước là đề xuất chung của nhiều đại biểu Quốc hội khi cho ý kiến lần đầu đối với dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp tại Kỳ họp thứ Tám vừa qua. Lý do là bởi, khung pháp lý, cơ chế quản lý hiện hành đã như “chiếc áo” quá chật, bó buộc và kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp nhà nước - lực lượng nòng cốt của nền kinh tế.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Đổi mới quy trình đánh giá, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ

Phải tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ vững vàng với ý thức trách nhiệm cao; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tư duy đổi mới trong công việc; trên cơ sở đó đổi mới quy trình đánh giá, lựa chọn, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ. Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại Hội nghị tổng kết công tác phối hợp giữa Đảng đoàn Quốc hội với Đảng ủy cơ quan Văn phòng Quốc hội năm 2024, bàn phương hướng, nhiệm vụ năm 2025 diễn ra sáng qua, 19.12.

Khu tái định cư Làng Nủ
Chính sách và cuộc sống

Làng Nủ mới và tinh thần "Bộ đội Cụ Hồ"

Lễ khánh thành khu tái định cư Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai dự kiến tổ chức vào tuần sau. Vài ngày trước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã bàn giao 40 ngôi nhà tái định cư cho người dân sau 68 ngày xây dựng, vượt tiến độ 15 ngày. Những ngôi nhà tái định cư khang trang và vững chãi ở “Làng Nủ mới” không chỉ khẳng định sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước với người dân, nhất là những người ở vùng gặp thiên tai, khó khăn; mà còn minh chứng sống động cho những giá trị mà Quân đội nhân dân Việt Nam đã và đang đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước và thể hiện rõ nét phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời bình.

Bảo đảm không có “khoảng trống” pháp lý
Chính sách và cuộc sống

Bảo đảm không có “khoảng trống” pháp lý

Đến thời điểm này, kế hoạch định hướng, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đang được các cấp, các ngành tập trung triển khai một cách quyết liệt nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất là hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tuy nhiên, một trong những điều kiện đặc biệt quan trọng kèm theo đó là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng cần được rà soát, sửa đổi để bảo đảm không có “khoảng trống”.

Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Viết Chức
Diễn đàn Quốc hội

Xây dựng bộ máy “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”

TS. Nguyễn Viết Chức - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng (nay là Ủy ban Văn hóa, Giáo dục) tin tưởng, chủ trương tinh gọn bộ máy của cả hệ thống chính trị hiện đang được triển khai sẽ mang lại kết quả rất lớn để xây dựng bộ máy “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả” như Tổng Bí thư Tô Lâm và Trung ương đã xác định.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII
Việt Nam với kỷ nguyên mới

Bài cuối: Dựa vào Nhân dân để đổi mới tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị

PGS.TS Lê Minh Thông - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật

Mô hình tổ chức của các tổ chức chính trị - xã hội phải đa dạng và linh hoạt hơn, thích ứng với các môi trường cụ thể của cơ quan nhà nước, sản xuất, kinh doanh, địa bàn dân cư. Tiếp tục sắp xếp lại tổ chức bộ máy của MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội các cấp theo đúng tính chất của một tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho ý chí, nguyện vọng và lợi ích của người dân, không rập khuôn máy móc theo mô hình cơ quan nhà nước. Tập trung xây dựng tổ chức bộ máy hợp lý tại cấp trung ương và cấp cơ sở, tinh gọn thực chất và mạnh mẽ cơ cấu tổ chức tại cấp trung gian, giảm đầu mối trực thuộc.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Chính sách cho cán bộ dôi dư - cần “thấu tình đạt lý”

Từng cơ quan, đơn vị phải thực hiện tốt công tác chính trị tư tưởng và chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp lại tổ chức, bộ máy; bảo đảm công bằng, công khai, khách quan, không để phát sinh phức tạp. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh điều này tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW mới đây.

Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp trao đổi chuyên đề “Kỷ nguyên phát triển mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ngày 25.11.2024. Ảnh: Lâm Hiển
Quốc hội và Cử tri

Bài 3: Sắp xếp, kiện toàn bộ máy rõ về chức năng, tinh gọn về tổ chức, hiệu quả về hoạt động

PGS.TS Lê Minh Thông - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật
Để sắp xếp, kiện toàn hợp lý tổ chức bộ máy nhà nước trong giai đoạn phát triển mới cần tiếp tục đổi mới tư duy về Nhà nước. Theo đó, tư duy lại vai trò của Nhà nước trong điều kiện hiện nay ở nước ta, cụ thể cần đổi mới nhận thức trên một số vấn đề cơ bản.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Hoãn xuất cảnh khi nợ thuế: thực thi sao cho hợp lý?

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đóng góp về dự thảo Nghị định hướng dẫn thực hiện khoản 9 Điều 6 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật, liên quan đến ngưỡng nợ thuế và thời gian nợ đối với các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh. Dự thảo này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1.1.2025.

Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc quán triệt triển khai tổng kết Nghị quyết số 18 của Trung ương
Quốc hội và Cử tri

Tạo động lực để cán bộ sẵn sàng chấp nhận thay đổi, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích chung

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục

Việc sáp nhập và tinh gọn bộ máy là một phần quan trọng trong chiến lược nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Tuy nhiên, quá trình này cũng có những thách thức, nhất là vấn đề xử lý cán bộ dôi dư. Những người làm công tác quản lý, công chức và viên chức bị ảnh hưởng bởi các đợt sáp nhập, thu gọn bộ máy không chỉ phải đối mặt với sự thay đổi trong công việc mà còn là những điều chỉnh trong cuộc sống cá nhân và sự nghiệp. Vì vậy, việc tìm ra một phương án xử lý hài hòa, vừa đảm bảo quyền lợi cho cán bộ, công chức bị dôi dư, vừa không làm gián đoạn tiến trình cải cách là một nhiệm vụ hết sức quan trọng.

Khởi đầu mới…
Chính sách và cuộc sống

Khởi đầu mới…

Theo kế hoạch định hướng, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp sẽ kết thúc hoạt động và chuyển 19 tập đoàn, tổng công ty về các bộ, ngành quản lý.

Cử tri huyện Xuân Lộc phát biểu ý kiến tại buổi tiếp xúc. Ảnh: Hoàng Oanh
Quốc hội và Cử tri

Đồng Nai: Nhiều kiến nghị liên quan đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xóa nhà tạm, nhà dột nát

Sau Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV, ngày 13.12, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai đã tổ chức TXCT phường Bảo Vinh, thành phố Long Khánh và huyện Xuân Lộc để thông tin đến cử tri kết quả kỳ họp; đồng thời, lắng nghe các ý kiến, kiến nghị của cử tri.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các đại biểu dự Kỳ họp thứ 20, HĐND TP. Hà Nội Khóa XVI
Chính sách và cuộc sống

Tăng tốc ở địa phương

Trung ương, Quốc hội, Chính phủ triển khai đến đâu thì bộ, ngành, địa phương phải bắt nhịp đến đấy. Có như vậy, chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương mới thực sự ý nghĩa và hiệu quả.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Yêu cầu cấp bách

Phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 40 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị khẩn trương chuẩn bị các điều kiện, rút ngắn thời gian khâu chuẩn bị văn bản hướng dẫn để đưa các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Tám đi vào thực tiễn nhanh nhất, hiệu quả nhất, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đây là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh nền kinh tế đang cần những động lực mới để phục hồi và phát triển sau những khó khăn và thách thức kéo dài.