Quy hoạch kiến trúc đô thị tại Việt Nam

Bài 1: Có bột vẫn chưa gột nên hồ

Hiện nay, quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam, nhiều đô thị đã được nâng cấp cải tạo, phát triển, chất lượng cuộc sống trong các đô thị cũng có nhiều cải thiện hơn... Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc quản lý kiến trúc và quy hoạch phát triển tại phần lớn các đô thị của nước ta cũng để lại nhiều vấn đề bức xúc cho xã hội.

Tín hiệu đáng để hy vọng…

Bộ mặt kiến trúc đô thị của Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và nhiều đô thị lớn khác của nước ta luôn bị đánh giá thiếu bản sắc. Trong số những hạn chế đó, biểu hiện nhãn tiền là kiến trúc muôn hình vạn trạng từ nhà của hộ dân đến khu đô thị, công sở…; lộn xộn số nhà, tên đường phố; quảng cáo khắp nơi và mọi kiểu dáng, kích cỡ, hình khối… Trước thực trạng này, mới đây TP Hà Nội thể hiện một động thái nhằm “đẹp hóa” bộ mặt đô thị Thủ đô. Đó là quy tạo lại tuyến phố Lê Trọng Tấn làm tuyến phố kiểu mẫu, dự kiến sau đó sẽ tiến hành quy tạo lại phố Thái Hà (dự kiến hoàn thiện trước 10.2016). Theo đó, quy định tất cả các biển quảng cáo mặt phố Lê Trọng Tấn phải “đồng phục” cùng kích cỡ, màu sắc, kiểu dáng. Và cũng mới đây có thông tin TP Đà Nẵng sẽ có “đồng phục mái che”… Ngay lập tức dư luận rộ lên bàn luận, phản ứng đa chiều, khen thì ít, chê thì nhiều.

Nguồn: ITN
Nguồn: ITN

Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính đánh giá, lâu nay công tác quản lý quảng cáo tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và các đô thị lớn của nước ta không đến nơi đến chốn. Mặc dù đã ban hành Luật Quảng cáo và các văn bản hướng dẫn nhưng thực trạng vẫn rất lung tung. Từ người dân đến doanh nghiệp, quảng cáo đều mạnh ai nấy làm, khiến bộ mặt đô thị lộn xộn, luộm thuộm, mất trật tự. Từ nhà ra ngõ, rồi phố… biển quảng cáo được gắn mọi nơi, mọi chỗ, biển to, biển nhỏ, treo ngang, dọc tùy ý gây ô nhiễm thị giác. Điều này bộc lộ rõ yếu kém trong công tác quản lý đô thị, và đang làm mất dần uy quyền của các đơn vị chức năng quản lý đô thị. Tuy có cùng quan điểm, nhưng ông Trần Huy Ánh - hội viên Hội Kiến trúc sư Việt Nam bổ sung, việc đường phố, số nhà lộn xộn thì những đô thị đang phát triển đều đang vướng phải. Đó là tình trạng chung của đô thị trong nước, các nước trong khu vực và trên thế giới.

Vì thế, nhiều chuyên gia cho rằng, việc Hà Nội quy tạo đường Lê Trọng Tấn, là một bước đột phá trong thời điểm bộ mặt đô thị còn rối ren như lâu nay. Mặc dù còn nhiều ý kiến trái chiều về kết quả thực hiện của công việc này, song vạn sự khởi đầu nan, đây là tín hiệu đáng để hy vọng sẽ có những động thái tiếp theo từ nhiều cấp, ngành, từ nhiều phía (cả chính quyền và người dân) cùng vào cuộc để chỉnh trang đô thị Việt.

Từ quy hoạch, quản lý... đến ý thức

Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính:

Ở các nước phát triển, các đường phố, công trình từ kiến trúc, màu sắc, ánh sáng… đến biển quảng cáo đều rất ngăn nắp làm người ta cảm nhận được cuộc sống đô thị luôn trong trật tự, rất văn minh và khiến người dân rất thích. Điều đó thể hiện những người làm công tác quản lý đô thị rất giỏi. Đơn cử, việc kinh doanh của quán café ở vỉa hè thì họ cũng xây dựng rất khéo léo, đẹp và không ảnh hưởng đến các hoạt động khác mà Nhà nước vẫn thu được thuế, phí.

Nhiều chuyên gia nhận định, ở những đô thị, của các nước phát triển việc quản lý quy hoạch đô thị được thực hiện rất tốt. Bên cạnh tạo nên sự lung linh, đa dạng, hào nhoáng của đô thị thì vẫn luôn giữ được sự ngăn nắp, trật tự, có mỹ thuật nhất định. Chẳng hạn như việc treo biển quảng cáo, tại những khu vực hành chính rất ít quảng cáo, còn nếu là trung tâm thương mại thì mật độ quảng cáo dày đặc. Thực tế, bản chất quảng cáo là thể hiện mối quan hệ mua - bán, thương mại và cũng là một phần của vẻ đẹp đô thị nên cần trân trọng vẻ đẹp đó. Họ rất tôn trọng cách quảng cáo, biết cách chưng quảng cáo khiến biển ban ngày có vẻ đẹp ban ngày, ban đêm cũng rất lung linh đẹp kiểu ban đêm. Nói đến New York, Paris, Moscow, Tokyo và ngay cả Thâm Quyến, người ta đều thấy việc quy hoạch đô thị có nét riêng biệt, phù hợp với lịch sử phát triển của đô thị. Đặc biệt, họ luôn đồng bộ từ giao thông, công trình ngầm, vỉa hè, cây xanh, mạng lưới dây điện... và đến quảng cáo cũng rất nền nếp.

Nhìn vào thực tế nước ta, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính, đánh giá quy hoạch kiến trúc và phát triển đô thị ở nước ta hiện nay đã có đủ “bột” nhưng vẫn chưa “gột nên hồ”. Dẫn ví dụ cụ thể về đô thị Hà Nội, thì đây là đô thị được tập trung ưu tiên ở mọi lĩnh vực, gồm định hướng về kinh tế - xã hội, quy hoạch chung của Thủ đô, quy hoạch các ngành như điện, giao thông, đặc biệt là có Luật Thủ đô, chưa kể còn nhiều ưu tiên các nguồn vốn để phát triển các lĩnh vực. Theo đó, Hà Nội có đủ điều kiện để “thay áo mới” về kiến trúc đô thị nhưng tiếc là chưa làm được. Để đô thị phát triển, ngoài việc quy hoạch chất lượng tốt với nền tảng là các chuyên gia giỏi, hội nghề nghiệp tham vấn thì cần quản lý tốt, đặc biệt cần xây dựng ý thức làm đẹp Thủ đô trong mỗi người dân, doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Hà Nội Đào Ngọc Nghiêm cũng cho rằng, việc cải tạo và chỉnh trang đô thị là cần thiết. Tuy nhiên, muốn đạt được hiệu quả bền vững cần lưu tâm đến nhiều yếu tố như kiến trúc, không gian kiến trúc; quản lý hệ thống hạ tầng kỹ thuật và cảnh quan, môi trường, tiện ích đô thị. 

Thị trường

ITN
Kinh tế

Giải ngân đầu tư công bắt đầu khởi sắc

Kết thúc tháng 4.2025, cả nước ước giải ngân được 128,5 nghìn tỷ đồng, đạt 14,3% kế hoạch. So với tỷ lệ của 3 tháng đầu năm, tốc độ giải ngân trong tháng 4 đã bắt đầu khởi sắc, bắt kịp tiến độ cùng kỳ năm trước.

Hàng ngàn hộp sữa bột giả mang nhãn hiệu Sure IQ bị cơ quan Công an thu giữ.
Thị trường

Sữa giả và khoảng trống

Một đường dây chuyên sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lớn vừa bị lực lượng chức năng triệt phá, gây chấn động dư luận. Theo điều tra ban đầu, nhóm đối tượng đã lợi dụng sự lỏng lẻo trong kiểm soát thị trường, đưa sữa giả đi tiêu thụ tại nhiều địa phương. Rõ ràng, đang có những khoảng trống trong quản lý cần được điều chỉnh để bảo vệ người tiêu dùng.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Tất cả cho dịp lễ

Dịp nghỉ lễ 30.4 - 1.5 sắp tới, nhu cầu đi lại và du lịch của người dân dự báo sẽ tăng mạnh. Ngành vận tải và du lịch đã triển khai kế hoạch tăng cường chuyến bay, tàu hỏa, cùng với các hoạt động vui chơi giải trí, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng và bảo đảm một kỳ nghỉ lễ an toàn, tiện nghi, ấn tượng.

OMODA&JAECOO: Tăng tốc toàn cầu trong kỷ nguyên xe năng lượng mới
Thị trường

OMODA&JAECOO: Tăng tốc toàn cầu trong kỷ nguyên xe năng lượng mới

Triển lãm ô tô quốc tế Thượng Hải 2025 quy tụ nhiều thương hiệu oto lớn đến từ 26 quốc gia. Một trong những thương hiệu được quan tâm nhất tại Triển lãm là OMODA&JAECOO. Tại đây hãng giới sản phẩm NEV gồm hai mẫu hybrid C7 SHS và C5 SHS, cùng mẫu xe điện J5 BEV. Qua đó, OMODA&JAECOO tiếp tục khẳng định tầm nhìn "Born Global, Born NEV" - sinh ra để toàn cầu hóa và tiên phong trong lĩnh vực xe năng lượng mới.

Vietbank triển khai gói vay siêu ưu đãi 0% lãi suất và ưu đãi vay mua nhà
Thị trường

Vietbank triển khai gói vay siêu ưu đãi 0% lãi suất và ưu đãi vay mua nhà

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang có nhiều biến động khó lường như tăng trưởng toàn cầu chậm lại, rủi ro lạm phát gia tăng do căng thẳng thương mại toàn cầu sau khi Tổng thống Mỹ công bố sắc thuế ở nhiều quốc gia,… thị trường tín dụng Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu phục hồi mạnh mẽ ngay trong quý I.2025.

Chính thức đưa vào vận hành hệ thống KRX từ ngày 5.5.2025
Thị trường

Chính thức đưa vào vận hành hệ thống KRX từ ngày 5.5.2025

Được sự thống nhất, chấp thuận của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc đưa vào vận hành Hệ thống công nghệ thông tin mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam (Hệ thống KRX), Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) đã có thông báo chính thức về việc đưa vào vận hành Hệ thống công nghệ thông tin mới kể từ ngày 5.5.2025.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Ngành điều tăng tốc mở cửa thị trường trước thách thức thuế quan

Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Bạch Khánh Nhựt cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu trên 4,5 tỷ USD năm nay trong bối cảnh gặp thách thức từ thị trường Mỹ, ngành sẽ tập trung vào ba trụ cột là chất lượng; đa dạng hóa thị trường; và tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác thị trường mới.

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025
Thị trường

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025

Festival Phở 2025, sự kiện ẩm thực đặc sắc tôn vinh món phở – linh hồn của văn hóa Việt diễn ra từ ngày 18 đến 20.4.2025 tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội. Mang chủ đề “Tinh hoa Phở Việt – Di sản trong kỷ nguyên số”, lễ hội không chỉ là hành trình khám phá hương vị phở mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về giá trị văn hóa của món ăn này trong thời đại mới.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Cải thiện chất lượng giống, đưa cá rô phi thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực

Bên cạnh cá tra (sản phẩm cá thịt trắng chủ lực), Việt Nam cũng xuất khẩu cá rô phi sang nhiều thị trường trên thế giới song sản lượng và giá trị còn khá khiêm tốn. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, để đưa cá rô phi trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực sau tôm và cá tra, cần đầu tư nghiên cứu và phát triển giống nội địa, giống chất lượng cao.

Toàn cảnh Hội thảo
Kinh tế

Củng cố nội lực ứng phó với thuế đối ứng

Tại Hội thảo "Thuế đối ứng của Mỹ và ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18.4, các chuyên gia cho rằng, trong nguy có cơ, các doanh nghiệp cần chủ động chuyển đổi và nâng cao sức chống chịu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và chuỗi cung ứng...

Ảnh minh họa
Kinh tế

Dệt may nỗ lực thích ứng với chính sách thuế mới

Thị trường Mỹ chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam, bất kỳ biến động chính sách nào từ quốc gia này đều tác động đến toàn ngành. Trong bối cảnh hai nước đang đàm phán về thuế đối ứng, các doanh nghiệp dệt may đang nỗ lực thích ứng bằng cách đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa nguồn cung, xanh hóa sản xuất…