Theo Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Phùng Đình Thực, giai đoạn 2006 - 2010, PVN phát triển mô hình tập đoàn đa ngành: tài chính - công nghiệp - thương mại, số lượng đơn vị thành viên tăng mạnh. Dù tăng trưởng nhanh, không trái quy định nhà nước nhưng đã xuất hiện yếu tố không thuận lợi và PVN đã sớm nhận thấy rằng, càng đầu tư xa lĩnh vực chính, hiệu quả càng thấp. Đề án tái cấu trúc của Tập đoàn trong giai đoạn tiếp theo đã được Thủ tướng phê duyệt từ 5.1.2013. Nội dung cốt lõi là PVN không phát triển đa ngành nghề mà tập trung vào 5 lĩnh vực chính, gồm tìm kiếm thăm dò khai thác đầu khí, lọc hóa dầu, công nghiệp khí, công nghiệp điện và dịch vụ kỹ thuật chất lượng cao; sắp xếp lại các doanh nghiệp, giảm đầu mối, sẽ cổ phần hóa toàn bộ Tổng công ty, công ty, trừ chỉ trừ Tổng công ty Thăm dò khai thác dầu khí vì liên quan đến tài nguyên… Mặc dù vậy, theo ông Phùng Đình Thực, việc thoái vốn đầu tư ra ngoài lĩnh vực kinh doanh chính đang gặp nhiều khó khăn.
 Nguồn: misa.com.vn |
Tại Hội nghị đánh giá công tác tái cơ cấu doanh nghiệp và quán triệt thực hiện Nghị định số 99/2012 về phân công, phân cấp thực hiện các quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước đối với doanh nghiệp nhà nước và vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp, Bộ Công thương đã chia sẻ với các doanh nghiệp những khó khăn do khách quan như thị trường tài chính ảm đảm, khủng hoảng kinh tế thế giới, tài chính, ngân hàng…, dẫn đến việc thoái vốn chưa đạt kết quả như mong đợi. Mặt khác, Bộ cũng thừa nhận, các văn bản hướng dẫn hiện hành còn chưa phù hợp như quy định: “việc thoái vốn đầu tư của các công ty nhà nước không được thấp hơn giá trị sổ sách”. Hoặc “đối với công ty cổ phần chưa niêm yết, việc chuyển nhượng các khoản đầu tư tài chính có giá trị theo mệnh giá trên 10 tỷ đồng phải đấu giá qua Sở Giao dịch chứng khoán” gây tâm lý lo ngại chần chừ, sợ thất thoát vốn nhà nước, sợ trách nhiệm…, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình giảm vốn, thoái vốn của các doanh nghiệp.
Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước vẫn còn hạn chế, khó khăn, không chỉ việc thoái vốn chậm, mà từ năm 2010 trở lại đây, tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp cũng chậm lại. Ngoài nguyên nhân khách quan thì một số các văn bản hướng dẫn như xác định giá trị đất đai, giá trị doanh nghiệp còn nhiều vướng mắc, làm cho quá trình cổ phần hóa chậm hơn.
Bộ Công thương đã kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị quyết về đẩy mạnh thoái vốn nhà nước, giai đoạn 2013 - 2015 và các văn bản hướng dẫn kèm theo làm cơ sở pháp lý trong việc thoái vốn, giảm vốn khi thực hiện đề án tái cơ cấu, nhất là việc thoái vốn khỏi lĩnh vực ngân hàng, tài chính, bất động sản… Hướng sắp tới, có thể là với những ngành nghề không thu hút, thị trường chứng khoán ảm đạm, phải bán cổ phần, cổ phiếu dưới mệnh giá, thoái dưới giá trị sổ sách thì doanh nghiệp sẽ chuyển cho Tổng công ty Đầu tư kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) để Tổng công ty này thực hiện…
