Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam Đỗ Hồng Quân cho biết, năm 2020 đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề đến toàn thế giới, trong đó có Việt Nam, cùng với đó là bão lũ bất thường, gây nhiều thiệt hại về người và của... Tuy vậy, đây cũng là năm ghi dấu những thành tích trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có văn hóa, nghệ thuật.
Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã tiến hành xét Giải thưởng Âm nhạc năm 2020 từ ngày 29.11 - 2.12.2020, ở các thể loại: Thanh nhạc, khí nhạc, các công trình lý luận phê bình và báo chí âm nhạc, các chương trình biểu diễn. Theo đó, Ban tổ chức đã nhận được 205 tác phẩm của 205 tác giả là hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam ở các tỉnh, thành phố gửi tham dự. Cụ thể, thể loại thanh nhạc có 162 tác phẩm (gồm ca khúc, ca khúc thiếu nhi, hợp xướng và ca cảnh); khí nhạc có 13 tác phẩm (độc tấu, hòa tấu, giao hưởng thơ...) và 18 công trình lý luận (sách nghiên cứu, sách chuyên khảo, các bài báo viết về âm nhạc).
Thay mặt Hội đồng xét Giải thưởng Âm nhạc năm 2020, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đánh giá, về thể loại khí nhạc, một số tác phẩm có tìm tòi, sáng tạo trong cấu trúc và ngôn ngữ thể hiện, đã có tác phẩm giao hưởng thơ được viết khá chắc về bút pháp và được dàn nhạc quốc tế trình bày nên khá hấp dẫn... Bên cạnh đó còn có những tác phẩm quá đơn giản, cấu trúc không rõ ràng, chưa thể hiện cá tính âm nhạc, thiếu tính chuyên nghiệp. Một số tác phẩm giữa âm thanh và tổng phổ chưa khớp nhau.
"Tuy nhiên, các tác phẩm đã đi sâu vào các đề tài cách mạng, đất nước, tình yêu, con người; khai thác được tính dân tộc; có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa âm nhạc phương Tây và âm nhạc truyền thống; tiếp thu một cách chọn lọc bút pháp và thành tựu của âm nhạc thế giới...", nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân nhận xét.
Mặc dù thể loại thanh nhạc có số lượng ca khúc dự thi nhiều hơn năm 2019, nhưng chưa mang tính độc đáo, phần nhiều quen thuộc, bút pháp theo lối cũ, nhiều bài giống nhau cả giai điệu và nội dung. Đã có những ca khúc thiếu nhi hay, phù hợp với lứa tuổi, có chất lượng tốt hơn cả về nội dung lẫn hình thức trình bày.
Các tác phẩm dự thi ở thể loại công trình lý luận phê bình gồm công trình nghiên cứu và tập hợp các bài báo phần lớn đạt chất lượng. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số vấn đề về tính khoa học, quan điểm đánh giá chưa bảo đảm tính chính xác và khách quan...
Hội đồng nghệ thuật đã lựa chọn được 78 tác phẩm chất lượng để trao giải. Trong đó, hạng mục ca khúc có 41 giải, 3 giải A là: “Tiếng khèn” (Vũ Duy Cương, thơ Hoàng Chiến Thắng), “Ơn thầy” (Đức Tân), “Nơi ấy tình yêu bắt đầu” (Phạm Anh Thông, thơ Nguyễn Hồng Sơn).
Hạng mục ca khúc thiếu nhi có 2 giải A là “Đêm trăng nhớ Cuội” (Phạm Quang Trung), “Biển hát lời mẹ Âu Cơ” (Văn Thành Nho).
Hạng mục giao hưởng có 1 giải A là giao hưởng thơ “Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản” (Nguyễn Ngọc Tú).
Hạng mục hòa tấu - thính phòng và hợp xướng không có giải A, có một giải B cho Tứ tấu dây (Mai Ngọc Hùng).
Mảng lý luận và sách nghiên cứu không có giải A, chỉ có 5 giải B và 1 giải Khuyến khích. Trong khi tác phẩm báo chí có 2 giải A thuộc về 10 bài báo nghiên cứu âm nhạc dân gian (Trần Thế Truyền) và 10 bài báo về âm nhạc năm 2019, 2020 (Phan Thuận Thảo).
