7 thành tựu công nghệ sinh học Việt Nam

Các bộ “KIT DNA” trong giám định gen, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; giúp bệånh nhân tiểu đường, béo phì; phòng bệnh nhờ một sản phẩm đường chức năng; giúp người trồìng nấm làm giàu... Đó mới chỉ là một vài trong vô số thành tựu 5 năm nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học của Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010.

1. Cấy ghép tế bào gốc

Hơn 30 năm sau khi thế giới loan tin tìm ra tế bào gốc, Việt Nam mới bắt đầu những nghiên cứu đầu tiên và bước đầu đạt kết quả khả quan. Từ năm 2007 đến nay, Việt Nam đã thực hiện cấy ghép tế bào gốc tự thân cho bệnh nhân suy tim nặng do nhồi máu cơ tim cấp. Theo dõi 6 bệnh nhân đến nay cho kết quả ban đầu tốt, không có biến chứng đáng kể.

Việc ghép tấm biểu mô giác mạc người nuôi cấy cho 2 bệnh nhân bỏng giác mạc bước đầu cũng đạt kết quả tốt. Đây là hướng điều trị mới mang lại niềm hy vọng cho những người không may mắc phải những căn bệnh trên với chi phí thấp hơn rất nhiều khi ra nước ngoài điều trị.

2. Xử lý nước thải thực phẩm

Hệ thống xử lý nước thải thực phẩm công suất 300m3 một ngày đêm. Hệ thống yêu cầu diện tích lắp đặt ít; khả năng mở rộng, thu hẹp và di chuyển rất cơ động; thời gian hoạt hoá nhanh; công nghệ ổn định, chi phí vận hành thấp; cần ít nhân công vận hành; ít tạo bùn; độ bền của vật liệu cao; khả năng tiếp nhận công nghệ của nhà máy rất thuận tiện.

Hệ thống có khả năng xử lý nước thải có mức độ ô nhiễm cao với trình độ khoa học tương đương với các nước trong khu vực như Thái Lan, Trung Quốc... Sản phẩm có tính ứng dụng cao, đem lại hiệu quả kinh tế lớn.

3. Nấm chất lượng cao

Hiện nay, các quy trình sản xuất giống và nuôi trồng nấm đã được ứng dụng triển khai ở một số cơ sở; hoàn thành một số mô hình sản xuất tại Hà Nội, Quảng Ninh, Lạng Sơn. Sản lượng nấm đạt được ban đầu của 3 mô hình này hơn 45 ngàn tấn nấm tươi. Sản phẩm tạo ra giá trị cao, có giá thành rẻ, đảm bảo giá trị dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước. Các quy trình này sẽ được chuyển giao công nghệ cho các cơ sở, địa phương tiến hành nuôi trồng trên diện rộng, mang lại hiệu quả kinh tế, tạo việc làm và xoá đói giảm nghèo.

4. Sản phẩm giúp giám định gen

Sản phẩm bộ “KIT DNA” giúp giám định gen, được sử dụng trong giám định hình sự, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi cho nền kinh tế ổn định và phát triển, ngăn chặn kịp thời các loại tội phạm nguy hiểm.

Sản phẩm đã được ứng dụng tại các cơ quan Công an của 7 tỉnh, thành phố gồm: Hải Phòng, Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Nội. Việc chủ động sản xuất được sản phẩm trong nước sẽ đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng của các cơ sở giám định gen để phá án và giảm chi phí nhập khẩu các sản phẩm cùng loại.

5. Phân tích các Protein/Proteome huyết thanh người

Chương trình IDA phân tích các Protein/Proteome huyết thanh người. Các nghiên cứu cơ bản về hệ protein huyết thanh người Việt Nam bình thường và các bệnh nhân đái tháo đường type 2, ung thư máu được phân tích một cách hệ thống bằng các kỹ thuật Proteomics hiện đại, tạo cơ sở dữ liệu về hệ protein huyết thanh người Việt Nam ở trạng thái bình thường và bệnh lý, đưa ra các ứng viên protein chỉ thị (marker) để chẩn đoán và điều trị bệnh, mở ra hướng chẩn đoán trong y dược học góp phần trong công cuộc chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

6. Bước tiến mới trong miễn dịch học

Chương trình dự đoán epitop nhận diện bởi tế bào T và B. Chương trình sử dụng các công cụ Tin - Sinh học trong nghiên cứu giúp dự đoán các epitop và phát triển vắc xin tái tổ hợp dạng peptid đa epitop để cải thiện khả năng đáp ứng miễn dịch và hiệu lực bảo vệ cao của vắc xin theo dạng in-silico.

Sản phẩm đóng góp tích cực về mặt khoa học trong lĩnh vực miễn dịch học, tạo cơ sở khoa học cho việc phát triển vắc xin trên các tác nhân gây bệnh khác, đồng thời cũng đóng góp cho sự phát triển của lĩnh vực Tin-Sinh học trên nền tảng sinh học của Việt Nam. Các quy trình dự đoán của epitop phục vụ cho việc phát triển vắc xin in - silicon đều hoàn toàn mới chưa được thực hiện và công bố bởi một nhóm nghiên cứu nào.

7. Đường chức năng

Sản phẩm đường chức năng xylooligosacarit được chế từ các phụ liệu nông nghiệp giàu xylan. Thông qua việc ứng dụng công nghệ enzyme kết hợp sử dụng dây chuyền thiết bị tiên tiến thích hợp đã tạo ra sản phẩm đường có giá trị dinh dưỡng và phòng bệnh cho các đối tượng mắc bệnh tiểu đường, béo phì, rối loạn tiêu hoá... Mặt khác, sản phẩm đường chức năng XOS được tạo ra từ nguồn phụ liệu lõi ngô rẻ tiền sẵn có ở Việt Nam sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Các sản phẩm được tạo ra từ các dự án sản xuất cũng đã góp phần không nhỏ trong phát triển xã hội và nền kinh tế, giải quyết những vấn đề ô nhiễm môi trường...

Khoa học

Ảnh minh họa
Kinh tế

Vượt qua tâm lý trì trệ, ngại đổi mới để thực thi hiệu quả Nghị quyết 57

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị mở ra cơ hội lớn để Việt Nam bứt phá vươn lên nhờ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhưng cơ hội chỉ trở thành hiện thực khi chúng ta vượt qua được rào cản về nhận thức và tâm lý hành động; vì vậy, mỗi cán bộ lãnh đạo, mỗi doanh nghiệp cần nhìn lại mình, chủ động phá bỏ tâm lý trì trệ, ngại đổi mới để nhận nhiệm vụ Nghị quyết số 57-NQ/TW giao phó.

Mỹ khởi động điều tra nhập khẩu dược phẩm và chip bán dẫn
Thế giới 24h

Mỹ khởi động điều tra nhập khẩu dược phẩm và chip bán dẫn

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã chính thức mở cuộc điều tra theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, nhằm xem xét tác động của việc nhập khẩu dược phẩm và vi mạch điện tử (chip) đối với an ninh quốc gia - bước đi mới nhất của Tổng thống Donald Trump, nhằm hướng đến việc giảm phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài trong các lĩnh vực chiến lược.

Ảnh minh họa
Khoa học

Cấp ngân sách cho nghiên cứu và phát triển khoa học, công nghệ theo cơ chế quỹ

Theo nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân, cần thực hiện cấp ngân sách cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) khoa học công nghệ theo cơ chế quỹ, tức là tiền luôn được bố trí chờ đề tài. Kinh phí nghiên cứu được phân bổ và giao cho các quỹ khoa học, công nghệ ngay từ đầu năm tài chính mà không cần danh mục nhiệm vụ đã được phê duyệt trước. Đề tài được phê duyệt bất kể thời điểm nào trong năm thì được cấp kinh phí ngay, chứ không phải theo cơ chế dự toán ngân sách trước một năm.

Thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06
Khoa học - Công nghệ

Thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng vừa ký ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) của Bộ Khoa học và Công nghệ (Ban Chỉ đạo).

Khai trương Trung tâm Ươm tạo và phát triển bán dẫn
Khoa học

Khai trương Trung tâm Ươm tạo và phát triển bán dẫn


Việc khai trương Trung tâm Ươm tạo và phát triển bán dẫn (VSIC) và Không gian ươm tạo startup về bán dẫn FPT-ALCHIP đánh dấu thêm một bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn.

Dữ liệu là vàng
Khoa học

Tài nguyên dữ liệu - cơ hội để bứt phá

Từ đời sống hằng ngày đến quản trị quốc gia, dữ liệu đã và đang trở thành yếu tố then chốt trong mọi quyết định, đây chính là nền tảng của xã hội số. Do đó, phát triển dữ liệu là cơ hội để Việt Nam bứt phá trở thành quốc gia số, nền kinh tế số thịnh vượng.

Đề xuất 5 ưu đãi đặc biệt dành cho tổng công trình sư, nhà khoa học đầu ngành
Khoa học - Công nghệ

Đề xuất 5 ưu đãi đặc biệt dành cho tổng công trình sư, nhà khoa học đầu ngành

Tại Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ đề xuất nhiều chính sách ưu đãi lớn đối với cá nhân hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và nhiều ưu đãi đặc biệt đối với các nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư, nhà khoa học được giao chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đặc biệt quan trọng.

Phụ nữ tham gia vào việc làm lĩnh vực khoa học công nghệ, STEM không chỉ khẳng định mình mà còn đạt được sự công bằng về thu nhập
Khoa học

Cơ hội của nữ giới trong STEM và chuyển đổi số

Việt Nam đang ở “thời kỳ vàng” để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số. Và trong dòng chảy ấy, phụ nữ không thể đứng ngoài. Ngày càng nhiều phụ nữ tham gia vào STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) và khẳng định mình trong các lĩnh vực này.

Giảm thiểu sai sót, bảo đảm minh bạch
Khoa học

Giảm thiểu sai sót, bảo đảm minh bạch

Theo các chuyên gia, việc ứng dụng trợ lý ảo vào quá trình xây dựng và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đang mở ra những cơ hội lớn trong việc nâng cao chất lượng văn bản pháp luật. Công nghệ AI không chỉ giúp tự động hóa quy trình xử lý văn bản mà còn hỗ trợ phát hiện sai sót, bảo đảm tính minh bạch và phù hợp của hệ thống pháp luật.

TS Nguyễn Viết Hương - Phó Trưởng khoa Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Trường Đại học Phenikaa – đạt Giải thưởng khoa học công nghệ Quả Cầu Vàng năm 2024.
Khoa học

Thu hút nhân lực chất lượng cao để thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ

Trên cơ sở kế thừa các quy định còn phù hợp của Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013, dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH, CN và ĐMST) cũng bổ sung nhiều quy định mới, trong đó mở rộng phạm vi, đối tượng điều chỉnh sang khu vực ngoài công lập để thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và ĐMST; thu hút tổ chức, cá nhân nhất là khối doanh nghiệp tham gia thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu và phát triển, ĐMST.

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì triển khai Đề án "Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa"
Khoa học - Công nghệ

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì triển khai Đề án "Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa"

Việc xây dựng và triển khai Đề án "Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa" sẽ góp phần thúc đẩy, tạo điều kiện để mọi người dân học tập suốt đời, làm chủ tri thức; tăng cường sáng tạo nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; phát huy sức mạnh trí tuệ của toàn dân, thúc đẩy quá trình phát triển đất nước.

Bộ Khoa học và Công nghệ: Khẳng định sứ mệnh tiên phong trong kỷ nguyên mới
Chính trị

Bộ Khoa học và Công nghệ: Khẳng định sứ mệnh tiên phong trong kỷ nguyên mới

Từ ngày 1.3, Bộ Khoa học và Công nghệ mới (được hợp nhất từ Bộ Thông tin và Truyền thông cùng Bộ Khoa học và Công nghệ) chính thức đi vào hoạt động. Ngày 3/3, Bộ đã tổ chức Lễ chào cờ đầu tháng, khẳng định tinh thần đoàn kết và sứ mệnh tiên phong. Sự kiện được tổ chức trực tiếp và trực tuyến tại các điểm cầu là các đơn vị trực thuộc Bộ trên cả nước.