Trong điều tiết điện lực, những hoạt động nào thực sự là dịch vụ thì mới có thể thu phí

Cho ý kiến về dự án Luật điện lực (sửa đổi), vướng mắc lớn nhất hiện nay đó là việc có quy định phí điều tiết điện lực hay không? Một số ý kiến cho rằng, vấn đề không phải là quy định phí trong luật hay pháp lệnh mà điều cốt lõi là phải chứng minh được trong điều tiết điện lực có những hoạt động thực sự là dịch vụ thì mới có thể thu phí. Nếu tất cả mọi khâu đều là hoạt động quản lý nhà nước thì không thể coi là phí…

Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu: Không phải là chuyện luật hay pháp lệnh quy định…
 
Đối với phí điều tiết điện lực, ở đây vấn đề không phải là ghi ở đâu, ghi ở luật này hay ở Pháp lệnh phí, lệ phí, nó là chuyện khác. Lần trước khi Chính phủ trình Thường vụ Quốc hội đã thảo luận kỹ, tranh luận rất sôi nổi về chuyện này. Điều tiết điện lực là một chức năng quản lý Nhà nước thuộc thẩm quyền của Bộ Công thương và cơ quan này giúp cho Bộ trưởng Bộ Công thương làm việc này cho nên đây không phải là một loại dịch vụ của Nhà nước cho dân để thu phí. Lần trước thống nhất là không thu, bây giờ nói là quy định ở đây hay quy định ở pháp lệnh là không phải chuyện đó.

Thứ hai, về quy định cơ quan quản lý điều tiết điện lực, tôi thống nhất trong tờ trình là cơ quan thuộc Chính phủ, sau này Chính phủ sẽ quy định theo thẩm quyền, không cần quy định trong luật.

Đối với nội dung phòng, chống thiên tai và môi trường có nên quy định vào trong luật này hay không? Ở quy hoạch điện lực có lập luận là vì vấn đề Luật Bảo vệ môi trường có nói rồi và dự thảo Luật Phòng, chống thiên tai cũng đã có quy định nội dung là kết hợp quản lý ngành để nói về chỗ này. Nhưng quan điểm của tôi, vấn đề quy hoạch điện lực gắn rất chặt đến vấn đề bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai. Nếu như luật này quy định một yếu tố, không cần phải cụ thể nhưng có một điểm đó tôi cho là phải thật cần thiết và quan trọng.
 
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý: Để tránh độc quyền cần phải phân biệt rõ cái nào là dịch vụ, cái nào là nhà nước
 
Thứ nhất là vấn đề có quy định phí không, cần có điều tiết điện lực không, tôi thấy hiện nay vấn đề này Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng không rõ quan điểm cho nên cũng không nói rõ là như thế nào, chắc là cũng có cái khó. Bên Chính phủ trình ra là phí, tôi chỉ muốn Bộ trưởng và Ban soạn thảo trình bày rõ hơn. Phí là khoản tiền trả cho một dịch vụ, như vậy phải chứng minh được là trong điều tiết điện lực có nhiều khâu thì cũng có thể có những hoạt động thuộc về quản lý nhà nước đấy là lệ phí, nhưng có những hoạt động thực sự là dịch vụ thì quy định là phí. Như vậy ở đây phải chăng muốn tách như thế thì phải xem cho được những khâu nào là dịch vụ thì có thể quy định là phí. Nhưng tất cả mọi thứ đều là hoạt động quản lý nhà nước thì không thể coi là phí được. Tôi muốn Bộ trưởng thay mặt Ban soạn thảo trình rõ hơn chỗ ấy.

Theo tôi để tránh độc quyền cần phải phân biệt rõ cái nào là dịch vụ, cái nào là nhà nước chứ không nên cứ nhà nước cả và cái này một kinh nghiệm khi ta làm Luật Hàng không dân dụng Việt Nam là dịch vụ bay. Lúc đầu là để vào lệ phí hết và thu ngân sách. Sau đấy trong quá trình làm, QH yêu cầu tách ra hai loại, một loại lệ phí, một loại phí tức là phí bay qua bầu trời. Lần đấy chưa quy định thì làm sao thu được? Do đó cái này là cái phải nghiên cứu thêm, lập luận thêm để trình, mà nếu như tách được thì cũng rất hay. Hiện nay trong Luật điện lực thì không nên bàn, không nên quy định vấn đề này.
 
Vấn đề thứ hai là tôi tán thành với ý kiến của Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu, phòng chống thiên tai và bảo vệ môi trường tôi đề nghị cần phải bổ sung chỗ này, trong quy hoạch này cho hoàn chỉnh hơn. Quy hoạch điện lực liên quan đến phòng, chống thiên tai và bảo vệ môi trường rất nhiều.

Vấn đề thứ ba là cơ quan điều tiết điện lực, tôi cũng nhất trí như ý kiến của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, nhưng tôi thấy ở Điều 63, Khoản 2 vẫn quy định là giao cho Chính phủ quy định, theo tôi là không cần thiết. Vì khi đã xác định cơ quan này không phải là cơ quan độc lập nữa mà cơ quan này như một cục, vụ của Bộ Công thương thì đương nhiên là Chính phủ quy định theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ do đó cũng không cần quy định tại Khoản 2, Điều 63.
 
Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng: Cục Điều tiết điện lực cũng làm những công việc mang tính chất dịch vụ…
 
Về phí điều tiết điện lực chúng tôi xin được báo cáo giải trình thêm như sau. Hiện nay theo quy định Cục Điều tiết điện lực là một đơn vị nằm trong Bộ Công thương thực hiện các công việc có liên quan đến việc giám sát điều độ của hệ thống điện quốc gia; giải quyết các khiếu nại, tố cáo liên quan đến vấn đề phát điện và giám sát quá trình thực hiện thị trường điện cạnh tranh. Với tính chất là nằm trong Bộ Công thương và là cơ quan quản lý nhà nước thì không được thu phí, tuy nhiên do công việc cho nên ngoài hoạt động được ngân sách nhà nước phân bổ kinh phí như các cơ quan quản lý nhà nước khác thì Cục Điều tiết điện lực còn làm những công việc mang tính chất dịch vụ. Ví dụ, khi giải quyết các khiếu nại, tố cáo liên quan đến phát điện thì đấy là cung cấp dịch vụ cho các bên có liên quan.

Thứ hai, giám sát quá trình phát điện cạnh tranh cũng có những hoạt động cần phải có liên hệ, điều chỉnh, kiểm tra, giám sát đối với cơ quan điều tiết điện lực và với các đơn vị phát điện đã đăng ký trên thị trường phát điện cạnh tranh. Đây là những dịch vụ mang tính dịch vụ công, phục vụ cho các hoạt động này và hướng tới có thể có một cơ quan điều tiết điện lực độc lập chứ không nằm trong Bộ Công thương. Chính vì vậy, chúng tôi xin được đề nghị với UBTVQH như trong Báo cáo về cơ quan điều tiết điện lực đặc biệt là về phí để tránh việc quy định quá nhiều trong Luật Điện lực. Chúng tôi đề nghị UBTVQH bổ sung phí này vào trong danh mục phí và lệ phí của Pháp lệnh Phí và lệ phí.

Thị trường

Ảnh minh họa
Kinh tế

Ngành điều tăng tốc mở cửa thị trường trước thách thức thuế quan

Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Bạch Khánh Nhựt cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu trên 4,5 tỷ USD năm nay trong bối cảnh gặp thách thức từ thị trường Mỹ, ngành sẽ tập trung vào ba trụ cột là chất lượng; đa dạng hóa thị trường; và tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác thị trường mới.

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025
Thị trường

Phở Story chiêu đãi 1000 tô phở tại Festival Phở 2025

Festival Phở 2025, sự kiện ẩm thực đặc sắc tôn vinh món phở – linh hồn của văn hóa Việt diễn ra từ ngày 18 đến 20.4.2025 tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội. Mang chủ đề “Tinh hoa Phở Việt – Di sản trong kỷ nguyên số”, lễ hội không chỉ là hành trình khám phá hương vị phở mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về giá trị văn hóa của món ăn này trong thời đại mới.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Cải thiện chất lượng giống, đưa cá rô phi thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực

Bên cạnh cá tra (sản phẩm cá thịt trắng chủ lực), Việt Nam cũng xuất khẩu cá rô phi sang nhiều thị trường trên thế giới song sản lượng và giá trị còn khá khiêm tốn. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, để đưa cá rô phi trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực sau tôm và cá tra, cần đầu tư nghiên cứu và phát triển giống nội địa, giống chất lượng cao.

Toàn cảnh Hội thảo
Kinh tế

Củng cố nội lực ứng phó với thuế đối ứng

Tại Hội thảo "Thuế đối ứng của Mỹ và ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18.4, các chuyên gia cho rằng, trong nguy có cơ, các doanh nghiệp cần chủ động chuyển đổi và nâng cao sức chống chịu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và chuỗi cung ứng...

Ảnh minh họa
Kinh tế

Dệt may nỗ lực thích ứng với chính sách thuế mới

Thị trường Mỹ chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam, bất kỳ biến động chính sách nào từ quốc gia này đều tác động đến toàn ngành. Trong bối cảnh hai nước đang đàm phán về thuế đối ứng, các doanh nghiệp dệt may đang nỗ lực thích ứng bằng cách đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa nguồn cung, xanh hóa sản xuất…

Ảnh minh họa
Thị trường

Cơ hội trong thách thức thương mại

Việc Mỹ áp thuế 145% lên hàng Trung Quốc buộc nước này phải chuyển hướng xuất khẩu thủy sản, tạo áp lực cạnh tranh lớn tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để thủy sản Việt Nam mở rộng thị phần, nếu kịp thời thích ứng, nâng cao chất lượng, kiểm soát xuất xứ và đa dạng hóa thị trường.

TS Hiệp
Kinh tế

Hợp tác toàn diện để giảm thiểu tác động

Theo TS. NGUYỄN HOÀNG HIỆP, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu tin học và kinh tế ứng dụng, thuế quan thương mại thường dẫn đến các biện pháp trả đũa từ các quốc gia bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, Việt Nam nên lựa chọn hợp tác toàn diện nhằm tránh một cuộc chiến thương mại toàn cầu.