Không sáp nhập trường học theo cơ học
Theo kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của UBND tỉnh Hải Dương, toàn tỉnh sẽ sắp xếp 57 đơn vị hành chính cấp xã thành 29 đơn vị. Sau sắp xếp, toàn tỉnh có 207 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 28 đơn vị). Dự kiến sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, tỉnh sẽ dôi dư 28 trụ sở. Sau khi đơn vị hành chính mới đi vào hoạt động, tỉnh dự kiến bố trí 14 trụ sở dôi dư thành trụ sở làm việc của công an, Ban Chỉ huy quân sự; 10 trụ sở làm trường học; 4 trụ sở còn lại được bố trí làm trạm y tế, nhà văn hóa, nơi làm việc của các đoàn thể...
Thảo luận tại kỳ họp về vấn đề này, các đại biểu cho rằng, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 tạo áp lực tới hoạt động sắp xếp lại cơ sở vật chất trên địa bàn, trong đó có các cơ sở giáo dục. Bí thư Huyện ủy Tứ Kỳ Nguyễn Ngọc Sẫm cho rằng: Nên chăng chỉ sáp nhập trường học tại địa phương sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã nếu đáp ứng điều kiện thuận lợi phục vụ nhu cầu người dân trên địa bàn.
Thực tế cho thấy, sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, hai đơn vị trường học sẽ sáp nhập thành một và nhà trường mới sẽ tận dụng lại cơ sở cũ để sử dụng. Lúc này, trường học sẽ được chia làm nhiều khu học khác nhau, thông thường phụ huynh sẽ lựa chọn địa điểm trường có điều kiện phục vụ học tập tốt nhất cho con em mình, dẫn tới tình trạng nơi thì tập trung nhiều học sinh, nơi thì không đủ học sinh. Chưa kể quá trình sáp nhập trường học sẽ làm tăng số lượng học sinh trên mỗi lớp cũng như giáo viên đứng trên bục giảng. Điều này có thể dẫn tới thay đổi tiêu chí trường chuẩn theo quy định trước đó. Do vậy, không nên sáp nhập trường theo hình thức cơ học, chỉ thực hiện sáp nhập trường học khi bảo đảm chất lượng học tập của học sinh và nhu cầu của phụ huynh - đại biểu Nguyễn Ngọc Sẫm đề xuất.
Một số đại biểu cũng cho rằng khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã không sáp nhập các trường đã có quy mô lớn và không sáp nhập trường liên cấp. Về vấn đề này, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Lương Văn Việt cho biết: Sở đang phối hợp Sở Nội vụ và các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng hướng dẫn thực hiện việc sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Từ đó, xem xét chia, tách các cơ sở giáo dục công lập sau sáp nhập cấp xã để phù hợp với tình hình thực tiễn, khắc phục những tồn tại trong điều hành, quản lý, hoạt động và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Đồng thời, nghiên cứu phương án sắp xếp lại đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng giảng dạy sau khi thực hiện sáp nhập tại địa phương.
Giám sát việc sử dụng các thiết chế văn hóa
Một trong những vấn đề được các đại biểu quan tâm và đưa ra thảo luận sôi nổi tại kỳ họp là vấn đề về thiết chế văn hóa phục vụ nhu cầu người dân. Theo đại biểu Nguyễn Hồng Sáng: Việc phát triển các thiết chế văn hóa thể thao trên địa bàn đã và đang thúc đẩy hoạt động xây dựng nông thôn mới tại các địa phương. Tuy nhiên, hiện nay việc phát triển các thiết chế chưa bảo đảm đủ nhu cầu người dân. Điển hình như Cung Thiếu nhi tại thành phố Hải Dương hiện đang quá tải, đặc biệt là vào tối các ngày cuối tuần.
Đại biểu Nguyễn Hồng Sáng cho biết thêm: Một số thiết chế văn hóa do Nhà nước đầu tư xuống cấp, thiếu kinh phí duy trì hoạt động. Một số quy định quản lý các thiết chế văn hóa đã không còn phù hợp thực tiễn. Các công trình xã hội hóa chưa phát triển nhiều cũng như chi phí sử dụng đắt nên việc tiếp cận sử dụng của người dân còn hạn chế. Bên cạnh đó, việc quản lý các thiết chế văn hóa tại một số địa phương còn nhiều bất cập. Chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, người lao động công tác tại hệ thống thiết chế văn hóa cũng chưa phù hợp thực tiễn; thực tế một số sân vận động cấp xã hoạt động chưa hiệu quả, còn để hoang hóa, gây lãng phí... Theo đó, đại biểu Nguyễn Hồng Sáng cho rằng, cần đánh giá lại việc đầu tư các thiết chế văn hóa, thể thao ở các địa phương; đồng thời, xây dựng quy chế quản lý, hướng dẫn, giám sát việc sử dụng các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh.
Đối với một số thiết chế văn hóa không được sử dụng đúng mục đích, cần đánh giá tính hiệu quả và cùng nhau nghiên cứu các phương án đầu tư, sử dụng các công trình thiết chế văn hóa phù hợp bảo đảm nhu cầu, lợi ích của Nhân dân; đồng thời, cần xây dựng quy chế quản lý, hướng dẫn, giám sát việc sử dụng các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh - đại biểu Nguyễn Ngọc Sẫm đề xuất.
