Tham dự cuộc làm việc có đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; đại diện lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước, Bộ Giao thông Vận tải; đại diện UBND thành phố Hà Nội và các tỉnh Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An.
Phát biểu khai mạc cuộc làm việc với đại diện UBND 6 tỉnh, thành phố, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 đến 2030 đã tiếp tục khẳng định phát triển hạ tầng là một trong ba đột phá chiến lược của giai đoạn này.
Theo đó, khác với giai đoạn trước tập trung vào kết cấu hạ tầng đường bộ, tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 đưa ra mục tiêu phát triển hệ thống đường sắt. Tiếp đó, Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030 cũng đã đưa ra định hướng thực hiện đầu tư xây dựng một số đoạn đường sắt cao tốc trên trục Bắc - Nam để kết nối hệ thống đường sắt với các khu công nghiệp, khu kinh tế, cảng hàng không, cảng biển…
Trên tinh thần này, Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII đã thống nhất cao chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam trên toàn tuyến, với tốc độ 350 km/giờ; đồng thời, giao Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Đảng đoàn Quốc hội chỉ đạo các cơ quan liên quan. “Trong thời gian qua, Bộ Giao thông Vận tải được Chính phủ giao chủ trì xây dựng Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án đã rất tích cực, khẩn trương phối hợp với các cơ quan hữu quan hoàn thiện hồ sơ dự án để trình ra Quốc hội xem xét quyết định tại Kỳ họp thứ Tám tới”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng nhấn mạnh, dù thời gian còn lại không nhiều, nhưng thực hiện sự phân công của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong thời gian qua, Ủy ban Kinh tế đã triển khai đúng theo quy trình, thủ tục thẩm tra hồ sơ Dự án đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Báo cáo về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, đại diện Bộ Giao thông Vận tải cho biết, tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 1.541km, với điểm đầu tại ga Ngọc Hồi, thành phố Hà Nội và điểm cuối tại ga Thủ Thiêm, thành phố Hồ Chí minh. Dự án này đi qua địa phận của 20 tỉnh, thành phố. Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam dự kiến sẽ xây dựng tuyến mới đường sắt đôi, khổ 1.435mm, tốc độ thiết kế 350 km/giờ, tải trọng 22,5 tấn/trục, xây dựng 23 ga khách, 5 ga hàng; đường sắt tốc độ cao vận chuyển hành khách.
Tại cuộc làm việc, đại diện Bộ Giao thông Vận tải cũng báo cáo cụ thể về lý do, lợi ích và nhược điểm của hướng tuyến, vị trí ga đoạn đi qua các tỉnh Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An. Do các địa phương cơ bản đã có văn bản thỏa thuận, thống nhất về hướng tuyến, vị trí ga, công trình trên tuyến, đại diện Bộ Giao thông Vận tải cho biết, trong giai đoạn triển khai tiếp theo, trên cơ sở kết quả khảo sát chi tiết, Bộ sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát, cập nhật cho phù hợp.
Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định Nguyễn Hải Dũng phát biểu tại cuộc làm việcCác đại biểu nhất trí cao với triển khai Dự án đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam để góp phần tăng cường kết nối vùng, miền, cực tăng trưởng, tạo động lực lan tỏa, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tái cấu trúc các đô thị, phân bố dân cư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; bảo đảm nhu cầu vận tải trên hành lang Bắc - Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giảm chi phí logistic… Đồng thời, các đại biểu cũng kiến nghị một số cơ chế, chính sách đặc thù cho triển khai dự án về quy trình thủ tục, các chính sách đặc thù về đất đai, giải phóng mặt bằng, vật liệu xây dựng…
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy đã giải trình, làm rõ các ý kiến của Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, cũng như của UBND thành phố Hà Nội và các tỉnh Nam Định, Ninh Bình, Hà Nam, Thanh Hóa, Nghệ An.
Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị, các Bộ, ngành cần nghiên cứu tiếp thu các ý kiến; bổ sung báo cáo giải trình về việc lựa chọn hướng tuyến, vị trí các nhà ga; lựa chọn phân kỳ đầu tư; xác định thứ tự ưu tiên đầu tư hài hòa với các dự án đầu tư công khác; đưa ra nguyên tắc, tiêu chí đầu tư cầu cạn để bảo đảm hiệu quả chi phí và phát huy lợi ích khi đầu tư… Các địa phương có đường sắt tốc độ cao đi qua chủ động chuẩn bị triển khai thực hiện các nhiệm vụ, công việc thuộc trách nhiệm của địa phương.
Cùng ngày, Đoàn công tác của Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng đến khảo sát thực tế tại vị trí dự kiến đặt nhà ga tại tỉnh Nam Định và tại ga Ngọc Hồi, thành phố Hà Nội.
