Đất nông trường giao khoán cho dân
Theo đơn phản ánh, các hộ dân tổ dân phố số 2, số 6 và 7 của thị trấn Quân Chu đang sử dụng đất theo hợp đồng giao khoán với Công ty CP chè Quân Chu. Các hộ dân đã phải bỏ ra một số tiền để trả cho Công ty. Tuy nhiên, đến nay, Công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không có phương án bồi thường, hỗ trợ cho người dân.
Ông Trần Hữu Huy (Tổ dân phố 2, thị trấn Quân Chu) cho biết, từ năm 2010, vợ chồng ông trực tiếp ký kết hợp đồng giao khoán với Công ty CP chè Quân Chu với diện tích 1,4ha. Gia đình ông đã trồng cây ăn quả, đầu tư hệ thống tưới tiêu đồng thời làm nhà ở sinh sống. Đến cuối năm 2022, Công ty cổ phần Chè Quân Chu tổ chức họp với các hộ dân và đề nghị chấm dứt hợp đồng giao khoán và tiến hành thu hồi lại phần diện tích trên.
Ông Trần Đình Thiện (Tổ dân phố 2, thị trấn Quân Chu) cho biết thêm, gia đình ông hiện đang canh tác hơn 5ha đất rừng có nguồn gốc từ đất Nông trường (chủ yếu là nhận nhượng lại của các hộ được công ty giao khoán). Giờ Công ty cổ phần Chè Quân Chu đưa ra phương án thu hồi phần đất đã ký hợp đồng giao khoán. Đại diện cho 41 hộ dân có hoàn cảnh tương tự, ông Thiện đã làm đơn kiến nghị gửi tới lãnh đạo các cấp và các cơ quan chức năng yêu cầu làm rõ việc thu hồi đất nói trên có đúng quy định hay không và mong muốn có phương án giao đất cho bà con.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Công ty CP Chè Quân Chu (tiền thân là Nông trường chè Quân Chu) được UBND tỉnh Bắc Thái (nay là tỉnh Thái Nguyên) giao cho quản lý và sử dụng trên 2.000ha . Công ty đã thực hiện cổ phần hóa 100% vốn để thành lập công ty cổ phần. Theo đó, từ năm 2007 đến 2013, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành 5 quyết định để thu hồi gần 2000 ha đất do Công ty rà soát, trả lại cho địa phương quản lý, sử dụng. Riêng số diện tích 42,7ha được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp giấy CNQSDĐ theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất và cho thuê đất trả tiền hàng năm. Trong số 42,7 ha đất nói trên, Công ty đã ký kết hợp đồng giao khoán cho 41 hộ dân với diện tích 39,65ha.
Xác nhận sai phạm và khắc phục
Trong tổng số 41 hộ nhận đất giao khoán với Công ty CP Chè Quân Chu thì chỉ có 2 hộ đồng ý trả lại đất và nhận lại tiền hỗ trợ cây trồng trên đất; 20 hộ hết thời hạn hợp đồng giao khoán (17ha) đề nghị tiếp tục được ký hợp đồng giao khoán mới; số còn lại đề nghị cấp có thẩm quyền thu hồi đất của Công ty CP Chè Quân Chu để cấp quyền sử dụng đất cho các hộ.
Ông Lê Trần Thanh - Giám đốc Công ty cổ phần Chè Quân Chu thừa nhận, qua các cuộc kiểm tra về quản lý đất đai của cơ quan chức năng xác định việc đơn vị giao khoán đất canh tác với các hộ dân là chưa đúng với quy định của Luật đất đai năm 2013.
Ông Thanh lý giải, trong giai đoạn chuyển đổi sau khi cổ phần hóa, đặc biệt là sau khi Nhà nước thoái toàn bộ vốn tại Công ty CP Chè Quân Chu nhưng doanh nghiệp vẫn vận hành trên nền tảng của tư duy pháp lý cũ. Theo đó, vẫn áp dụng Nghị định số: 135/2005/NĐ-CP, ngày 08 tháng 11 năm 2005 “về việc giao khoán đất nông nghiệp, đất rừng sản xuất và đất có mặt nước nuôi trồng thuỷ sản trong các nông trường quốc doanh, lâm trường quốc doanh”.
Thực tế là nhiều hộ dân không thực hiện đúng nội dung hợp đồng giao khoán khi tự ý thay đổi phương án sản xuất, xây dựng nhà ở kiên cố, công trình trên đất, tự ý ký kết cho thuê đất, chuyển nhượng…Để đảm bảo việc sử dụng đất thuê của Nhà nước hiệu quả, đúng mục đích, đúng quy định và kế hoạch phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, đơn vị đã họp với các hộ dân để thu hồi lại phần diện tích đất đã giao khoán.
Công văn trả lời kiến nghị của các hộ dân do ông Lê Nam Tiến - Phó chủ tịch UBND huyện Đại Từ ký đã khẳng định: “Việc Công ty CP Chè Quân Chu giao khoán cho các hộ gia đình, cá nhân là không đúng quy định của pháp luật”. Vì “Công ty là tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất và thuê đất trả tiền hàng năm nên không có quyền giao khoán cho các hộ gia đình, cá nhân để sử dụng”. Theo đó “toàn bộ diện tích các hộ dân nêu trong đơn là thuộc phần diện tích đất của Công ty CP Chè Quân Chu giữ lại để quản lý, sử dụng đã được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp giấy CNQSDĐ. Nội dung đơn đề nghị của các hộ dân là không có cơ sở giải quyết”.
Đại diện UBND huyện Đại Từ cho rằng, để giải quyết sự việc thì các hộ dân và Công ty cần tìm được tiếng nói chung. Trong khi đó, ông Lê Trần Thanh - Giám đốc công ty CP Chè Quân Chu cho biết, đối với các hộ chưa hết thời hạn giao khoán, Công ty có chính sách hỗ trợ phần tài sản mới phát sinh để đảm bảo hài hòa lợi ích. Mặt khác, Công ty sẽ ký kết hợp đồng lao động để đảm bảo sinh kế đối với các trường hợp là thành viên hộ gia đình nhận khoán (nếu có nhu cầu).
